13. Hukuk Dairesi 2016/28381 E. , 2020/228 K.

[İctihat]

13. Hukuk Dairesi 2016/28381 E. , 2020/228 K.


'İçtihat Metni'



MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Taraflar arasındaki alacak davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davacı avukatınca temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi gereği konuşulup düşünüldü.
K A R A R
Davacı, kurum tarafından 29/03/2012 ve 26/04/2012 tarihlerinde yapılan açık artırmalı orman emvali satışlarında 184, 186, 195, 197, 483, 496, 499, 506, 511, 513, 521, 534, 541,542,543, 562, 575, 576, 590, 525, 533, 539, 560,561, 563, 564, 567, 568, 569, 570, 571, 577, 579, 580, 582, 583, 584, 585, 588,589 numaralı partilerin satışı açık artırmalı ihale ile davalı tarafından alındığını, ödeme davalı tarafından gereği gibi ve zamanında yerine getirilmediği, ihalesi üzerinde kalan orman emvallerinin satışlarını yaptırmayarak bedellerinin zamanında ödenmemesi ve daha düşük bedelle satılmaları nedeniyle idarenin zarara uğratıldığını, oluşan bedel farkı ve gecikme nedeniyle kurumunun zararı meydana geldiğini belirterek, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydı ile iki ihale bedeline göre hesaplanan 184, 186, 195, 197 numaralı partiler için toplam 6.723,26 -TL kurum zararı oluştuğunu, bedelin son satış tarihi olan 23/11/2012 tarihinden itibaren, 562 numaralı parti için toplam 108.272,67-TL kurum zararı oluştuğunu, bu bedelin son satış tarihi olan 18/06/2014 tarihinden itibaren, 525 numaralı parti için toplam 9.230,48-TL kurum zararı oluştuğunu, bu bedelin son satış tarihi olan 20/06/2013 tarihinden itibaren, 483, 496, 499, 506, 511, 513, 521, 534, 541, 542,543, 541, 542, 543, 575, 576, 590 numaralı partiler için toplam 24.988,13 -TL kurum zararı oluştuğunu, bu bedelin son atış tarihi olan 23/11/2012 tarihinden itibaren, 533 numaralı parti için toplam 28.370,32-TL kurum zararı oluştuğunu, bu bedelin son satış tarihi olan 14.07.2014 tarihinden itibaren, 539 numaralı parti için toplam 15.547,11-TL kurum zararı oluştuğunu bu bedelin son satış tarihi olan 12.07.2014 tarihinden itibaren, 560 numaralı parti için toplam 97.935,00-TL kurum zararı oluştuğunu, bu bedelin son satış tarihi olan 20/06/2014 tarihinden itibaren, 561 numaralı parti için toplam 90.286,88-TL kurum zararı oluştuğunu, bu bedelin son satış tarihi olan 14/08/2014 tarihinden itibaren, 577 numaralı parti için toplam 20.722,79-TL kurum zararı oluştuğunu, bu bedelin son satış tarihi olan 18/07/2014 tarihinden itibaren, 583 numaralı parti için toplam 32.215,28-TL kurum zararı oluştuğunu, bu bedelin son satış tarihi olan 23/06/2014 tarihinden itibaren, 563, 564, 567, 569, 571, numaralı partiler için toplam 113.209,31-TL kurum zararı oluştuğunu, bu bedelin son satış tarihi olan 08/05/2014 tarihinden itibaren, 568, 570, 589 numaralı partiler için toplam 84.815,80-TL kurum zararı oluştuğunu, bu bedelin son satış tarihi olan 15/06/2014 tarihinden itibaren, 579, 580, 582, 584, 585, ve 588 numaralı partiler için toplam 176.410,60-TL kurum zararı oluştuğunu, bu bedelin son satış tarihi olan 17/07/2014 tarihinden itibaren TC. Merkez Bankasının kısa vadeli krediler için öngördüğü reeskont faizi oranına göre tahakkuk edecek ticari faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı, davaya cevap vermemiştir.
Mahkemece, davanın kabulü ile 808.727,63-TL’nin davalıdan alınarak davacı idareye verilmesine, dava konusu her bir ihale yönünden ihalelerin en son bedel ödeme günlerinden (186 numaralı partinin ihalesi yönünden 562,00-TL bedel için 23/11/2012 ve 195 nolu partinin ihalesi yönünden 432,00-TL bedel için 23/11/2012 tarihinden ve 197 nolu partinin ihalesi yönünden 442,50 TL bedel için 23/11/2012 tarihinden, ve 562 numaralı partinin ihalesi yönünden 67.064,00-TL bedel için 18/06/2014 tarihinden ve 525 numaralı partinin ihalesi yönünden 6.187,00-TL bedel için 20/06/2013 tarihinden, 483 numaralı partinin ihalesi yönünden 1.400,00-TL bedel için 23/11/2012 tarihinden, ve 496 numaralı partinin ihalesi yönünden 1.400,00-TL bedel için 23/11/2012 tarihinden, 499 numaralı partinin ihalesi yönünden 420,00-TL bedel için 23/11/2012 tarihinden, 506 nolu partinin ihalesi yönünden 648,00-TL bedel için 23/11/2012 tarihinden, 511 nolu partinin ihalesi yönünden 357,50-TL bedel için 23/11/2012 tarihinden, 513 nolu partinin ihalesi yönünden 714,00-TL bedel için 23/11/2012 tarihinden, 521 nolu partinin ihalesi yönünden 425,00-TL bedel için 23/11/2012 tarihinden, 534 nolu partinin ihalesi yönünden 261,00-TL bedel için 23/11/2012 tarihinden, 541 nolu partinin ihalesi yönünden 612,00-TL bedel için 23/11/2012 tarihinden, 542 nolu partinin ihalesi yönünden 464,00-TL bedel için 23/11/2012 tarihinden, 543 nolu partinin ihalesi yönünden 400,00-TL bedel için 23/11/2012 tarihinden, 575 nolu partinin ihalesi yönünden 448,00-TL bedel için 23/11/2012 tarihinden, 576 nolu partinin ihalesi yönünden 1.520,00-TL bedel için 23/11/2012 tarihinden, 590 nolu partinin ihalesi yönünden 4.048,00-TL bedel için 23/11/2012 tarihinden, 533 nolu partinin ihalesi yönünden 17.468,80-TL bedel için 14/07/2014 tarihinden, 539 nolu partinin ihalesi yönünden 9.582,40-TL bedel için 12/07/2014 tarihinden, 560 nolu partinin ihalesi yönünden 60.600,00-TL bedel için 20/06/2014 tarihinden, 561 nolu partinin ihalesi yönünden 50.250,00-TL bedel için 14/08/2014 tarihinden, 577 nolu partinin ihalesi yönünden 12.645,20-TL bedel için 18/07/2014 tarihinden, 583 nolu partinin ihalesi yönünden 19.844,00-TL bedel için 23/06/2014 tarihinden, 563 nolu partinin ihalesi yönünden 7.080,00-TL bedel için 08/05/2014 tarihinden, 564 nolu partinin ihalesi yönünden 19.195,00-TL bedel için 08.05/2014 tarihinden, 567 nolu partinin ihalesi yönünden 6.867,60-TL bedel için 08/05/2014 tarihinden, 569 nolu partinin ihalesi yönünden 16.638,00-TL bedel için 08/05/2014 tarihinden, 571 nolu partinin ihalesi yönünden 18.231,00-TL bedel için 08/05/2014 tarihinden, 568 nolu partinin ihalesi yönünden 10.665,60-TL bedel için 15/06/2014 tarihinden 570 nolu partinin ihalesi yönünden 32.320,00-TL bedel için 15/06/2014 tarihinden 589 nolu partinin ihalesi yönünden 9.678,90-TL bedel için 15/06/2014 tarihinden, 579 nolu partinin ihalesi yönünden 22.977,00-TL bedel için 17/07/2014 tarihinden, 580 nolu partinin ihalesi yönünden 21.445,20-TL bedel için 17/07/2014 tarihinden, 582 nolu partinin ihalesi yönünden 16.187,40,-TL bedel için 17/07/2014 tarihinden, 584 nolu partinin ihalesi yönünden 11.480,00-TL bedel için 17/07/2014 tarihinden, 585 nolu partinin ihalesi yönünden 13.156,60-TL bedel için 17/07/2014 tarihinden, 588 nolu partinin ihalesi yönünden 22.090,40-TL bedel için 17/07/2014 tarihinden) itibaren ayrı ayrı işleyecek reeskont faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya ödenmesine, ek zarar ve gecikme cezası üzerinden reeskont faiz taleplerinin ve fazlaya ilişkin istemlerinin reddine karar verilmiş; hüküm, davacı tarafından temyiz edilmiştir.
Davacı eldeki davada, iki ihale bedeli arasında idare aleyhine oluşan fark ile şartnamenin 14/A maddesinde hükme bağlanan ek zararı talep etmiş, mahkemenin hükmüne esas aldığı bilirkişi raporunda ek zarar ve bedel farkı hesaplanmış ve mahkemece de bu bedele hükmedilmiş olmakla birlikte mahkemece, “mahkememiz dosyasında düzenlenen bilirkişi raporuna göre davacı idarenin toplam 808.727,63-TL alacağı bulunduğu, ek zarar adı ile hesaplanan miktarın asıl borca eklenilmesi ve toplamı üzerinden faiz yürütülmesinin faize faiz yürütülemeyeceğine ilişkin Borçlar Kanunun 104/son hükmüne aykırı olacağı bu nedenle ek zarar hesaplaması üzerinden faiz hesaplaması talebinin yerinde olmadığı (19 HD.,18.01.2011,2010/5424E. 2011/202K) mahkememizce aldırılan bilirkişi raporunda her ne kadar iki ihale arasındaki idare aleyhine bedel farkı nedeniyle oluşan zarar dolayısıyla ilk ihale bedeline göre şartnamenin 14. madde hükmü uyarınca hesaplanan %18'lik tutara gecikme cezası denilmişse de bunun aslında ek zarar olduğu” gerekçesiyle ek zarara ilişkin faiz talepleri reddedilmiştir. Taraflar arasında uygulanması gereken satış şartnamesinin 14/A maddesinde 'İkinci ve daha sonra yapılan açık arttırmalı satışta idare zararına bir fiyat farkı husule gelirse veya ikinci defa yapılan açık arttırmalı satış sırasında teşekkül eden fiyattan ihale tasdik edilmeyerek bu fiyattan daha yüksek bir fiyat ile pazarlık (tahsis) suretiyle yapılan satış sırasında idare zararına bir fiyat farkı husule gelir ise fiyat farkına sebep olan alıcı, iki ihale arasında meydana gelen fiyat farkının tamamı (evvelce gelir kaydedilmiş olan teminat mahsup edilmeksizin) ile ilk ihaleye göre bedel yatırılması gereken en son günden ikinci ihaleye veya pazarlığa göre bedel yatırılması gereken en son güne kadar geçen süre için ilk ihale bedeline göre hesaplanacak parti satış tutarının aylık %18 ek zarar toplamından oluşacak idaremiz alacağını; ikinci ihale veya pazarlığa göre bedel yatırılması gereken en son günden itibaren T.C. Merkez Bankasının kısa vadeli krediler için öngördüğü reeskont faiz oranına göre hesaplanacak ticari faizi ile birlikte protesto çekmeye ve hüküm altına almaya gerek kalmaksızın ödemeyi kabul eder.' hükmü yer almakta ve bu hüküm tarafları ve bu bağlamda davalıyı bağlayıcı niteliktedir. Bu itibarla davacının az yukarıda açıklanan şartname hükmü gereğince ek zararının talep etme hakkının bulunduğunun kabulü zorunlu olup, cezai şart niteliğindedir. Hal böyle olunca, mahkemece, davacının talep edebileceği ek zararın faiz niteliğinde olmadığı, cezai şart niteliğinde olduğu değerlendirilerek hasıl olacak sonuca uygun karar verilmesi gerekirken, yazılı şekilde karar verilmiş olması usul ve yasaya aykırı olup, bozmayı gerektirir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle temyiz olunan kararın davacı yararına BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde iadesine, HUMK’nun 440/I maddesi uyarınca tebliğden itibaren 15 gün içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 16/01/2020 gününde oybirliğiyle karar verildi.