14. Hukuk Dairesi 2020/2210 E. , 2020/8418 K.

[İctihat]

14. Hukuk Dairesi 2020/2210 E. , 2020/8418 K.


'İçtihat Metni'

MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Taraflar arasındaki geçit hakkı kurulması davasından dolayı mahal mahkemesinden verilen yukarıda gün ve sayısı yazılı hükmün; Dairemizin 10/12/2019 gün ve 2019/4563 Esas, 2019/8518 Karar sayılı ilamı ile bozulmasına karar verilmişti. Süresi içinde davacı ve bir kısım asli müdahiller vekili tarafından kararın düzeltilmesi istenilmiş olmakla, dosya içerisindeki bütün evrak incelenerek gereği düşünüldü:
K A R A R
Dava, Türk Medeni Kanununun 747. maddesi gereğince geçit hakkı kurulması isteğine ilişkindir.
Davacı, maliki olduğu 378 ve 379 parsel sayılı taşınmazlar lehine, davalılara ait 416 ve 376 parsel sayılı taşınmazlar aleyhine geçit hakkı kurulmasını talep etmiştir.
Asli müdahiller ... ve ... de, paydaşı oldukları 378 ve 379 parsel sayılı taşınmazlar lehine geçit hakkı kurulmasını istemiştir.
Asli müdahil ..., 358 parsel sayılı taşınmazı lehine; asli müdahil ... ise 377 parsel sayılı taşınmazı lehine geçit hakkı kurulması isteminde bulunmuştur.
Bir kısım davalı, davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, davanın kabulüne 378 ve 379 parsel sayılı taşınmazlar lehine, 377 ve 416 parsel sayılı taşınmazlar aleyhine ve 377 parsel sayılı taşınmaz lehine, 416 parsel sayılı taşınmaz aleyhine geçit hakkı tesisine karar verilmiştir.
Hükmü, aleyhine geçit hakkı kurulan 416 parsel sayılı taşınmaz maliki davalı ... vekili temyizi üzerine Dairemizin 10.12.2019 tarihli 2019/4563 Esas- 2019/8518 Karar sayılı ilamıyla '...tapuda davacı ... ve asli müdahiller ... ve ... adına kayıtlı 378 ve 379 parsel sayılı taşınmazların mutlak geçit ihtiyacı içinde bulunduğu anlaşılmaktadır. Mahkemece, hüküm sonucunda 379 parsel sayılı taşınmaz lehine, 377 ve 416 parsel sayılı taşınmazlar üzerinden krokide A ve B harfleri ile gösterilen yerden geçit hakkı tesis edilmiş ise de kesintisizlik ilkesine aykırı şekilde, 378 parsel sayılı taşınmaz üzerinden 379 parsel sayılı taşınmaz lehine geçit hakkı tesis edilmemiş olması doğru olmamıştır.
Bunun yanında, geçit eninin tapuda kayıtlı niteliği ve kullanım amacı nazara alınarak özellikle tarım alanlarında 2,5-3 metre genişliğinde belirlenmesi gerekirken gerekçesi belirtilmeden 4 metre eninde geçit tesisine karar verilmesi de yerinde değildir.
Ayrıca, 377 parsel sayılı taşınmaz yönünden açılmış bir dava bulunmadığı halde, asli müdahil ...’nin istemi kabul edilerek 377 parsel sayılı taşınmaz lehine geçit hakkı kurulması da doğru değildir.
Açıklanan nedenlerle mahkemece, öncelikle çevredeki genel yolları gösterir şekilde geniş ölçekli pafta örneği getirtilerek, Dairemizin yukarıda açıklanan ilkeleri doğrultusunda genel yola kesintisiz şekilde ulaşımı sağlayacak tüm alternatifler belirlenerek en uygun alternatif üzerinden geçit tesisine karar verilmesi gerekirken, eksik inceleme ile yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiş, bu sebeplerle kararın bozulması gerekmiştir.' gerekçesiyle hükmün bozulmasına karar verilmiştir.
Davacı ve bir kısım asli müdahiller vekili karar düzeltme talebinde bulunmuşlardır
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 65. maddesi gereğince, bir yargılamanın konusu olan hak veya şey üzerinde kısmen ya da tamamen hak iddia eden üçüncü kişinin, hüküm verilinceye kadar bu durumu ileri sürerek, yargılamanın taraflarına karşı aynı mahkemede dava açabileceği ve asli müdahale davası ile asıl yargılamanın birlikte yürütülerek ve karara bağlanacağı düzenlenmiştir.
Davacı ve bir kısım asli müdahiller vekili, müvekkilllerinin malikleri oldukları 378 ve 379 parsel sayılı taşınmazlar lehine geçit irtifakı tesisine ilişkin açılmış olan davaya 377 parsel sayılı taşınmaz maliklerinden ... harcını yatırmak suretiyle asli müdahale talebinde bulunmuş, mahkemece asli müdahale talebinin kabulü ile 377 parsel sayılı lehine geçit irtifakı tesisine dair verilen karar Dairemizin 10.12.2019 tarihli 2019/4563 Esas- 2019/8518 Karar sayılı ilamıyla usulüne uygun açılmış bir dava olmadığından 377 parsel sayılı taşınmaz lehine geçit hakkı kurulması da doğru değildir gerekçesiyle bozulmuş ise de yukarıda yapılan açıklama doğrultusunda ...'nin asli müdahale talebi yerinde olduğu gibi mahkemece asli müdahilin talebi konusunda karar verilmesi isabetli olmasına karşın Dairemizce maddi hataya dayalı olarak usulüne uygun açılmış bir dava bulunmadığından bahisle hükmün bu gerekçe ile de bozulması doğru görülmemiştir.
Ayrıca dava açıldıktan sonra da sınırlayıcı bir neden bulunmadığı takdirde dava konusu malın veya hakkın üçüncü kişilere devredilebilmesi tasarruf serbestisi kuralının bir gereği, hak sahibi veya malik olmanın da doğal bir sonucudur. Usul hukukumuzda da ayrık durumlar dışında dava konusu mal veya hakkın davanın devamı sırasında devredilebileceği kabul edilmiş, 6100 sayılı HMK'nin 125. maddesinde de, dava konusunun taraflarca üçüncü kişiye devir ve temliki halinde yapılacak usulü işlemler düzenlenmiştir. 6100 sayılı HMK'nin 125/2. maddesi 'Davanın açılmasından sonra, dava konusu davacı tarafından devredilecek olursa, devralmış olan kişi, görülmekte olan davada davacı yerine geçer ve dava kaldığı yerden itibaren devam eder. ' şeklindedir.
Karar verilmesinden sonra lehine geçit irtifakı tesis edilen 378 parsel sayılı taşınmazın malikleri değişmiştir.O halde mahkemece yapılacak iş, yeni malike davanın ihbarının sağlanması, malikin davayı takip edeceğini belirtmesi halinde kaldığı yerden yargılamanın sürdürülmesi aksi takdirde sonucuna göre bir karar verilmelidir
Mahkeme kararının Dairemizin 10.12.2019 tarihli 2019/4563 Esas- 2019/8518 Karar sayılı ilamında belirtilen gerekçeler ile bozulması yerinde ise de bozma ilamında 377 parsel sayılı taşınmaz yönünden açılmış bir dava bulunmadığı halde, asli müdahil ...’nin istemi kabul edilerek 377 parsel sayılı taşınmaz lehine geçit hakkı kurulmasının da doğru olmadığının belirtilerek bozulması maddi hataya dayalı olup bu bozma gerekçesinin yerinde olmadığı anlaşıldığından davacı ve bir kısım asli müdahiller vekilinin bu yöne ilişkin yerinde görülen karar düzeltme talebinin kabulü ile ilave edilen gerekçe kısmının bozma ilamından çıkarılarak yukarıdaki gerekçe ile hükmün bozulmasına karar vermek gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle davacı ve bir kısım asli müdahiller vekilinin karar düzeltme talebinin kabulü ile Dairemizin 10.12.2019 tarihli 2019/4563 Esas- 2019/8518 Karar sayılı bozma ilamının KALDIRILARAK, hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, peşin yatırılan karar düzeltme harcının yatırana iadesine, 15.12.2020 tarihinde oy birliği ile karar verildi.Başkan