16. Hukuk Dairesi 2015/21227 E. , 2018/3885 K.

[İctihat]

16. Hukuk Dairesi 2015/21227 E. , 2018/3885 K.


'İçtihat Metni'

MAHKEMESİ :KADASTRO MAHKEMESİ
DAVA TÜRÜ : KADASTRO

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay'ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Kadastro sırasında ... Köyü 101 ada 2, 24, 37, 116; 103 ada 37, 162; 104 ada 8; 105 ada 64, 65, 66, 83, 85, 89, 100, 106, 115, 124; 106 ada 33, 46; 107 ada 79, 89; 108 ada 4; 109 ada 5, 8; 124 ada 8; 132 ada 4, 16; 142 ada 26, 27 parsel sayılı muhtelif yüzölçümlü taşınmazlar kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği nedeniyle tarla ve bahçe vasfıyla davalılar ve murisleri adına tespit edilmiştir. Davacı Hazine, çekişmeli taşınmazların devletin hüküm ve tasarrufu altındaki yerlerden olduğu ve adlarına tespit yapılan zilyetleri yararına kazandırıcı zamanaşımı ile zilyetliğe dayalı kazanım koşullarının süre bakımından oluşmadığı iddiasına dayanarak dava açmıştır. Mahkemece yapılan yargılama sonunda 108 ada 4 parsel yönünden davanın kabulüne, çekişmeli taşınmazın kadastro tespitinin iptali ile ham toprak vasfıyla Hazine adına tesciline; diğer parsellere yönelik davaların reddine ve bu taşınmazların sağ olan tespit malikleri ve ölü olan tespit maliklerinin mirasçıları adına tesciline karar verilmiş; hüküm, davacı Hazine vekili tarafından hakkında red kararı verilen tüm parsellere yönelik olarak; bir kısım davalılar vekili tarafından ise 108 ada 4 parsele yönelik olarak temyiz edilmiştir.
1- Çekişmeli 103 ada 37, 162; 107 ada 79, 89; 108 ada 4, 109 ada 5, 124 ada 8, 132 ada 4, 16 parsel sayılı taşınmazlara yönelik temyiz itirazlarının incelenmesinde; dosya içeriğine, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre yerinde olmayan temyiz itirazlarının reddiyle usul ve yasaya uygun olan hükmün bu parseller yönüyle ONANMASINA,
2- Çekişmeli 101 ada 2, 24, 37, 116; 104 ada 8; 142 ada 26, 27; 105 ada 64, 64, 66, 83, 85, 89, 100, 106, 115, 124; 106 ada 33, 46; 109 ada 8 parsellere yönelen temyiz itirazlarının incelenmesine gelince; Mahkemece çekişmeli diğer taşınmazlar üzerinde tespit malikleri yararına kazandırıcı zamanaşımı ile iktisap koşulları oluştuğu kabul edilmek suretiyle hüküm kurulmuş ise de yapılan araştırma ve inceleme hüküm vermeye yeterli değildir. Şöyle ki; zilyetlik araştırması yapılırken taşınmazların niteliğinin belirlenmesinde esaslı unsur olan hava fotoğraflarından yararlanılmamış, soyut nitelikteki yerel bilirkişi ve tanık anlatımları ile taşınmazların kullanım durumlarını ve toprak yapılarını açıklama bakımından yetersiz, denetime elverişli olmayan zirai bilirkişi raporuna dayanarak karar verilmiştir. Ayrıca, keşifte dinlenen mahalli bilirkişilerce çekişmeli 142 ada 27 parsel sayılı taşınmazın tespit malikleri olan davalılar ... ve ...'a değil, ...’ya ait olduğu, ondan da ... ve ...’ya kaldığı, taşınmazın adı geçen tespit malikleri ile bir ilgisi bulunmadığı; yine çekişmeli 109 ada 8 parsel sayılı taşınmazın tespit malikleri olan davalılar ..., ... ve ...'a değil; dava dışı ...’a ait olduğu ve ...’nin ölümü ile birlikte onun mirasçıları tarafından kullanıldığı belirtildiği halde tespit malikleri lehine kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği ile mülk edinme koşullarının oluşup oluşmadığı bakımından bu beyanlar da tartışılıp değerlendirilmemiş yine mahalli bilirkişilerce dosya arasında bulunan nüfus kayıtlarına göre 1959 yılında öldüğü anlaşılan 105 ada 89 parsel sayılı taşınmazda ve 105 ada 83 ve 85 parsel sayılı taşınmazlarda (ise paylı olarak) tespit maliki olan ... çocuklarının köyde olmadığından dolayı ekmeyi bıraktıkları beyan edildiği halde daha sonra taşınmazların adı geçenin mirasçılarının kullanımında olduğu belirtilerek beyanlar arasında çelişki yaratıldığı halde; bu çelişki de yöntemince giderilmemiştir. Eksik inceleme ile hüküm kurulamaz.
Sağlıklı sonuca varılabilmesi için, öncelikle tespit tarihinden geriye doğru 15-20-25 yıl öncesine ait 3 ayrı dönemde çekilmiş stereoskopik hava fotoğrafları Harita Genel Komutanlığı'ndan getirtilip dosya ikmal edildikten sonra mahallinde yaşlı, tarafsız, yöreyi iyi bilen, davada yararı bulunmayan şahıslar arasından seçilecek yerel bilirkişilerle; aynı yönteme göre tespit edilecek taraf tanıkları, kadastro tespit bilirkişilerinin tümü, fen bilirkişi, jeodezi ve fotogrametri mühendisi ve daha önce yapılan keşfe katılmayanlar arasından seçilecek 3 kişilik ziraat mühendisleri kurulu huzuruyla keşif yapılmalıdır. Taşınmazın başında yapılacak keşif sırasında dinlenecek yerel bilirkişiler ve taraf tanıklarından çekişmeli taşınmazların geçmişte ne durumda bulunduğu, kime ait olduğu, kimden nasıl intikal ettiği, kim tarafından ne zamandan beri ne suretle kullanıldığı, ölü olan tespit maliklerinin ölümü üzerine mirasçıları tarafından zilyetliğin terk edilip edilmediği, terk edilmişse ne zamandan beri kullanımın olmadığı hususları etraflıca sorulup maddi olaylara dayalı olarak açıklattırılmalı; 3 kişilik, ziraat mühendislerinden oluşan bilirkişi kurulundan önceki tarihli keşif sonucu dosyaya ibraz edilen ziraat bilirkişi raporundaki bulguları da değerlendirecek şekilde taşınmazın niteliğini, özellikleri; komşu durumda bulunan ham toprak nitelikli dava dışı Hazine taşınmazlar ile çekişmeli taşınmazların toprak yapısını mukayese eder nitelikte ayrıntılı ve gerekçeli rapor alınmalı, jeodezi ve fotogrametri uzmanı bilirkişiden yukarıda belirtilen tarihlerde çekilmiş stereoskopik üç adet hava fotoğrafının stereoskop aletiyle incelenmesi neticesinde taşınmazın sınırlarını ve niteliğini, taşınmaz üzerinde sürdürülen zilyetliğin başlangıcı, şekli ve süresini belirtir şekilde rapor alınmalı; bilirkişi ve tanık sözleri komşu parsel tutanak ve dayanaklarıyla denetlenmeli, çekişmeli taşınmazların ayrı ayrı tüm yönlerinden gösterir fotoğrafları çektirilmeli, teknik bilirkişilere keşfi takibe imkan verir kroki düzenlettirilmeli, 142 ada 27 ve 109 ada 8 parsel sayılı taşınmazlarla ilgili yukarıda açıklanan beyanlar da irdelenerek tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre karar verilmelidir. Eksik incelemeyle yazılı olduğu şekilde hüküm kurulması isabetsiz olup, temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde bulunduğundan kabulüyle hükmün BOZULMASINA, 11.06.2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.