16. Hukuk Dairesi 2016/11769 E. , 2019/5965 K.

[İctihat]

16. Hukuk Dairesi 2016/11769 E. , 2019/5965 K.


'İçtihat Metni'

MAHKEMESİ :KADASTRO MAHKEMESİ

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay'ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu,
GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:

Kadastro sırasında, ... Köyü çalışma alanında bulunan temyize konu 1451 parsel sayılı 30.898,56 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz, kadastro komisyonunca devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan yerlerden olduğu belirtilerek, ham toprak vasfıyla Hazine adına tespit edilmiştir. Davacılar ... ve ..., irsen intikal, taksim ve kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine dayanarak dava açmışlardır. Mahkemece yapılan yargılama sonunda, davanın kısmen kabulüne, çekişmeli 1451 parsel sayılı taşınmazın fen bilirkişisi ... tarafından hazırlanan 25.12.2015 tarihli rapor ve eki haritada mavi renkle (A) harfiyle gösterilen 2.391,55 metrekare yüzölçümündeki bölümünün davacı ... adına, aynı rapor ve eki haritada turuncu renkle (C) harfiyle gösterilen 2.623,38 metrekare yüzölçümündeki bölümü ve yeşil renkle (D) harfiyle gösterilen 3.819,09 metrekare yüzölçümündeki bölümünün davacı ... adına, taşınmazın geriye kalan ve (B) harfiyle gösterilen 1.510,22 metrekare, kahverengi renkle (E) harfiyle gösterilen 7.204,29 metrekare, mor renkle (1) rakamıyla gösterilen 63.770,31 metrekare, pembe renkle (2) rakamı ile gösterilen 701,71 metrekare, sarı renkle (3) rakamıyla gösterilen 4.029,09 metrekare, açık mavi renkle (4) rakamıyla gösterilen 10.885,24 metrekare yüzölçümündeki bölümlerinin kadastro komisyon kararı gibi hali arazi vasfı ile Hazine adına tapuya tesciline, karar verilmiş; hüküm, davalı Hazine vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Mahkemece, çekişmeli taşınmazın fen bilirkişi raporunda (A), (C) ve (D) harfleri ile gösterilen temyize konu bölümleri üzerinde davacılar yararına zilyetlikle kazanım koşullarının gerçekleştiği kabul edilerek yazılı şekilde karar verilmiş ise de, yapılan inceleme, araştırma ve uygulama hüküm vermeye yeterli değildir. Bir taşınmazın niteliğinin ve taşınmaz üzerindeki zilyetliğin başlangıç tarihinin ve sürdürülüş biçiminin kesin olarak belirlenmesinde en önemli delil hava fotoğrafı incelemesi olduğu halde, hava fotoğraflarından yöntemince yararlanılmamış, hava fotoğrafı incelemesi orman mühendisi bilirkişisi tarafından ve yalnızca taşınmazın öncesinin orman olup olmadığı yönünden yapılmıştır. Bu şekilde eksik inceleme ve araştırma ile hüküm kurulamaz.
Hal böyle olunca, doğru sonuca ulaşılabilmesi için mahkemece, mahallinde yaşlı, tarafsız, yöreyi iyi bilen, davada yararı bulunmayan şahıslar arasından seçilecek yerel bilirkişiler ve taraf tanıkları ile 3 kişilik ziraatçi bilirkişi kurulu ve serbest çalışan jeodezi ve fotogrametri uzmanı bilirkişinin katılımıyla yeniden keşif yapılmalı ve bu keşifte dinlenilecek yerel bilirkişi ve taraf tanıklarından, taşınmaz bölümlerinin geçmişte ne durumda bulundukları, kime ait oldukları, kimden kime nasıl intikal ettikleri, kim tarafından ne zamandan beri ne suretle kullanıldıkları, taşınmaz bölümlerinin evveliyatlarının ne olduğu, devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan yerlerden oldukları gerekçesiyle tespit gördüklerinden imar-ihyaya konu edilip edilmedikleri, imar-ihyaya konu edilmiş iseler ihyanın hangi tarihte başlayıp ne zaman bitirildiği etraflıca sorulup maddi olaylara dayalı olarak açıklattırılmalı; uzman ziraat bilirkişi kurulundan, önceki tarihli ziraat bilirkişi raporunu da irdeler mahiyette çekişmeli taşınmaz bölümlerinin önceki ve şimdiki niteliklerini bildiren, gerçekleştirildiği iddia edilen imar-ihyanın tamamlanma tarihi ile zilyetliğin sürdürülüş şeklini ve süresini, ayrıca çekişmeli taşınmaz bölümlerinin toprak yapısı ile komşu parsellerin toprak yapısının mukayese edilmesi suretiyle ve çekişmeli taşınmazın toprak yapısı ve niteliği ile üzerindeki bitki örtüsünü belirtir ayrıntılı ve gerekçeli rapor alınmalı, rapora dava konusu taşınmaz bölümlerinin, değişik yönlerden çekilmiş komşu taşınmazlar ile arasındaki sınırları gösterecek şekilde renkli fotoğraflarının eklenmesi istenilmeli; tespit tarihinden 15-20-25 yıl öncesine ilişkin en az 3 adet stereoskopik hava fotoğrafı üzerinde jeodezi ve fotogrametri uzmanı bilirkişiye stereoskop aletiyle inceleme yaptırılarak, çekişme konusu taşınmaz bölümleri hava fotoğraflarında işaretlenmek suretiyle, bu yerin önceki ve şimdiki niteliklerinin ne olduğunun, arazinin ekonomik amacına uygun olarak tarım arazisi niteliğiyle zilyetliğine ne zaman başlanıldığının ve zilyetliğin ne şekilde sürdürüldüğünün belirlenmesi istenilmeli, bundan sonra iddia ve savunma çerçevesinde toplanan tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre karar verilmelidir. Mahkemece bu hususlar gözetilmeksizin eksik incelemeyle yazılı olduğu şekilde hüküm kurulması isabetsiz olup, temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde bulunduğundan kabulüyle hükmün BOZULMASINA, yasal koşullar gerçekleştiğinde kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 02.10.2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.