16. Hukuk Dairesi 2016/10109 E. , 2019/3333 K.
Gönderilme zamanı: 18 Kas 2021, 20:30
16. Hukuk Dairesi 2016/10109 E. , 2019/3333 K.
'İçtihat Metni'
MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay'ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Kadastro sonucu ... Köyü çalışma alanında bulunan temyize konu 120 ada 22 parsel sayılı 8.666,48 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz kamu orta malı niteliğinde mera olarak sınırlandırılarak özel siciline kaydedilmiştir. Davacı ..., satın alma, intikal ve kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine dayanarak tapu iptal ve tescil istemiyle dava açmıştır. Mahkemece yapılan yargılama sonunda davanın kabulüne çekişmeli 120 ada 22 parsel sayılı taşınmazın mera kaydının iptali ile davacı adına tapuya tesciline karar verilmiş; hüküm, davalı Hazine vekili ve davalı köy vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Mahkemece, davacı taraf yararına kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği yoluyla iktisap koşullarının oluştuğu gerekçesiyle yazılı karar verilmiş ise de, yapılan araştırma, inceleme ve uygulama hüküm için yeterli değildir. Çekişmeli taşınmaz 1961 yılında yapılan Toprak Komisyonu çalışmaları sırasında 313 sayılı mera parseli olarak bırakıldığından bahisle mera vasfıyla tespit edilmiştir. Ne var ki mahkemece, tevzinin 313 sayılı parseline ait belirtmelik tutanağı ve tablendigatif cetveli ile tevzi haritaları getirtilmemiş, taşınmazın tevzi sırasında mera olarak sınırlandırılıp sınırlandırılmadığı, sınırlandırılmış ise 1961 yılından öncesinde de taşınmazın kadim mera olup olmadığı araştırılmamış, kadim mera değilse davacı taraf yararına tevzi tarihine kadar kazanma koşullarının oluşup oluşmadığı değerlendirilmemiştir. Hal böyle olunca doğru sonuca ulaşılabilmesi için mahkemece öncelikle yörede 1961 yılında yapılan Toprak Komisyonu çalışmalarında çekişmeli taşınmaza ve komşularına ait tevzi haritaları, belirtmelik tutanakları ve tablendigatif cetveli ve tevzi sırasında dayanılan tüm kayıtlar ile varsa tevzi sonucu oluşan tapu kayıtları, çekişmeli taşınmazın komşu parselleri hakkında kadastro sonucu oluşan tapu kayıtları ile hükmen kesinleşenlerin dava dosyaları getirtilerek dosya tamamlanmalı, bundan sonra mahallinde 1961 senesinden öncesi hakkında bilgi sahibi olabilecek yaşlarda, tarafsız, yöreyi iyi bilen, davada yararı bulunmayan komşu köylerde ikamet eden şahıslar arasından seçilecek 3 kişilik yerel bilirkişi, aynı yönteme göre tesbit edilecek taraf tanıkları ve 3 kişilik ziraat mühendisleri kurulu huzuruyla keşif icra edilmeli, çekişmeli taşınmazın geçmişte ne durumda bulunduğu, kime ait olduğu, kimden nasıl intikal ettiği, kim tarafından, ne zamandan beri, ne suretle kullanıldığı, çekişmeli taşınmazın tevzi tarihinden öncesinde geleneksel biçimde kullanılan kadim mera olup olmadığı hususlarında yerel bilirkişi ve tanıklardan maddi olaylara dayalı ayrıntılı bilgi alınmalı, yerel bilirkişi ve tanık sözleri komşu parsel tutanakları ve dayanakları ile denetlenmeli, hakim gözlemi keşif tutanağına yansıtılmalı, ziraat bilirkişisi kurulundan çekişmeli taşınmazın toprak yapısı, eğimi, bitki deseni ve komşu parseller ile nasıl ayrıldığını açıklayıp, tarımsal niteliğini belirten, taşınmazın değişik yönlerden çekilmiş fotoğrafları ile desteklenmiş ayrıntılı rapor alınmalı, fen bilirkişisine keşif ve uygulamayı denetlemeye elverişli taşınmazın tevzi haritasındaki konumunu da gösteren rapor ve harita düzenlettirilmeli, tevzide taşınmazın mera olarak sınırlandırılmış olması halinde tevzi tarihi olan 1961 yılından öncesinde kadim mera olup olmadığı; kadim mera değilse davacı taraf yararına tevzi tarihine kadar kazanma koşullarının oluşup oluşmadığı tespit edilmeli, tevzi sırasında mera olarak sınırlandırılmamış ise tespit gününe kadar olan zilyetlik durumu yukarıda açıklanan esaslar çerçevesinde araştırılmalı, önceki tarihli keşifte dinlenen yerel bilirkişi ve davacı tanıklarınca çekişmeli 120 ada 22 parsel ile komşusu dava dışı 21 sayılı parselin davacının zilyetliğinde olduğu beyan edilmiş ise de komşu 21 sayılı parselin hükmen dava dışı İsmet Adıgüzel adına tescil edildiği dikkate alınarak taşınmazın zilyetliği hususundaki çelişki giderilmeli, bundan sonra tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre bir karar verilmelidir. Titiz bir araştırma yapılmadan toprak komisyonu belgelerine ulaşılamadığından bahisle eksik incelemeyle yazılı şekilde karar verilmesi isabetsiz olup, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde bulunduğundan kabulüyle hükmün BOZULMASINA, yasal koşullar gerçekleştiğinde kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 03.05.2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.
'İçtihat Metni'
MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay'ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Kadastro sonucu ... Köyü çalışma alanında bulunan temyize konu 120 ada 22 parsel sayılı 8.666,48 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz kamu orta malı niteliğinde mera olarak sınırlandırılarak özel siciline kaydedilmiştir. Davacı ..., satın alma, intikal ve kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine dayanarak tapu iptal ve tescil istemiyle dava açmıştır. Mahkemece yapılan yargılama sonunda davanın kabulüne çekişmeli 120 ada 22 parsel sayılı taşınmazın mera kaydının iptali ile davacı adına tapuya tesciline karar verilmiş; hüküm, davalı Hazine vekili ve davalı köy vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Mahkemece, davacı taraf yararına kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği yoluyla iktisap koşullarının oluştuğu gerekçesiyle yazılı karar verilmiş ise de, yapılan araştırma, inceleme ve uygulama hüküm için yeterli değildir. Çekişmeli taşınmaz 1961 yılında yapılan Toprak Komisyonu çalışmaları sırasında 313 sayılı mera parseli olarak bırakıldığından bahisle mera vasfıyla tespit edilmiştir. Ne var ki mahkemece, tevzinin 313 sayılı parseline ait belirtmelik tutanağı ve tablendigatif cetveli ile tevzi haritaları getirtilmemiş, taşınmazın tevzi sırasında mera olarak sınırlandırılıp sınırlandırılmadığı, sınırlandırılmış ise 1961 yılından öncesinde de taşınmazın kadim mera olup olmadığı araştırılmamış, kadim mera değilse davacı taraf yararına tevzi tarihine kadar kazanma koşullarının oluşup oluşmadığı değerlendirilmemiştir. Hal böyle olunca doğru sonuca ulaşılabilmesi için mahkemece öncelikle yörede 1961 yılında yapılan Toprak Komisyonu çalışmalarında çekişmeli taşınmaza ve komşularına ait tevzi haritaları, belirtmelik tutanakları ve tablendigatif cetveli ve tevzi sırasında dayanılan tüm kayıtlar ile varsa tevzi sonucu oluşan tapu kayıtları, çekişmeli taşınmazın komşu parselleri hakkında kadastro sonucu oluşan tapu kayıtları ile hükmen kesinleşenlerin dava dosyaları getirtilerek dosya tamamlanmalı, bundan sonra mahallinde 1961 senesinden öncesi hakkında bilgi sahibi olabilecek yaşlarda, tarafsız, yöreyi iyi bilen, davada yararı bulunmayan komşu köylerde ikamet eden şahıslar arasından seçilecek 3 kişilik yerel bilirkişi, aynı yönteme göre tesbit edilecek taraf tanıkları ve 3 kişilik ziraat mühendisleri kurulu huzuruyla keşif icra edilmeli, çekişmeli taşınmazın geçmişte ne durumda bulunduğu, kime ait olduğu, kimden nasıl intikal ettiği, kim tarafından, ne zamandan beri, ne suretle kullanıldığı, çekişmeli taşınmazın tevzi tarihinden öncesinde geleneksel biçimde kullanılan kadim mera olup olmadığı hususlarında yerel bilirkişi ve tanıklardan maddi olaylara dayalı ayrıntılı bilgi alınmalı, yerel bilirkişi ve tanık sözleri komşu parsel tutanakları ve dayanakları ile denetlenmeli, hakim gözlemi keşif tutanağına yansıtılmalı, ziraat bilirkişisi kurulundan çekişmeli taşınmazın toprak yapısı, eğimi, bitki deseni ve komşu parseller ile nasıl ayrıldığını açıklayıp, tarımsal niteliğini belirten, taşınmazın değişik yönlerden çekilmiş fotoğrafları ile desteklenmiş ayrıntılı rapor alınmalı, fen bilirkişisine keşif ve uygulamayı denetlemeye elverişli taşınmazın tevzi haritasındaki konumunu da gösteren rapor ve harita düzenlettirilmeli, tevzide taşınmazın mera olarak sınırlandırılmış olması halinde tevzi tarihi olan 1961 yılından öncesinde kadim mera olup olmadığı; kadim mera değilse davacı taraf yararına tevzi tarihine kadar kazanma koşullarının oluşup oluşmadığı tespit edilmeli, tevzi sırasında mera olarak sınırlandırılmamış ise tespit gününe kadar olan zilyetlik durumu yukarıda açıklanan esaslar çerçevesinde araştırılmalı, önceki tarihli keşifte dinlenen yerel bilirkişi ve davacı tanıklarınca çekişmeli 120 ada 22 parsel ile komşusu dava dışı 21 sayılı parselin davacının zilyetliğinde olduğu beyan edilmiş ise de komşu 21 sayılı parselin hükmen dava dışı İsmet Adıgüzel adına tescil edildiği dikkate alınarak taşınmazın zilyetliği hususundaki çelişki giderilmeli, bundan sonra tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre bir karar verilmelidir. Titiz bir araştırma yapılmadan toprak komisyonu belgelerine ulaşılamadığından bahisle eksik incelemeyle yazılı şekilde karar verilmesi isabetsiz olup, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde bulunduğundan kabulüyle hükmün BOZULMASINA, yasal koşullar gerçekleştiğinde kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 03.05.2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.