16. Hukuk Dairesi 2016/15601 E. , 2020/2283 K.
Gönderilme zamanı: 18 Kas 2021, 20:30
16. Hukuk Dairesi 2016/15601 E. , 2020/2283 K.
'İçtihat Metni'
MAHKEMESİ :SULH HUKUK MAHKEMESİ
DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL
KANUN YOLU : TEMYİZ
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay'ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Yargıtay bozma ilamında özetle; 'davanın, mera sınırlandırmasının iptali ve tescil isteğine ilişkin olması nedeniyle, husumetin TMK'nın 713/3. fıkrası uyarınca yasal hasım durumundaki Hazine'ye de yöneltilmesi, davaya katıldığı takdirde tanıklarını ve delillerini sunması için süre ve imkan tanınması, bu şekilde taraf teşkilinin sağlanması halinde tarafların iddia ve savunmaları doğrultusunda delillerinin toplanıp, kadim ve tahsisli mera araştırmalarının usulüne uygun şekilde yapılması, bundan sonra tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre bir hüküm kurulması gereğine' değinilmiştir. Mahkemece bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonunda davanın kabulüne, çekişmeli 451 ada 1 parsel sayılı taşınmazın tapu kaydının iptali ile davacı ... adına tapuya kayıt ve tesciline karar verilmiş; hüküm, davalı Hazine vekili ile davalı ... ... vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Kamu orta malı (yayla) niteliğindeki taşınmazların mülkiyeti Hazineye yararlanma hakkı ise ilgili tüzel kişiliğe ait olup, bu nitelikteki taşınmazlar hakkındaki davaların aralarında zorunlu dava arkadaşlığı olması nedeniyle Hazine yanında ilgili kamu tüzel kişiliklerine de husumet yöneltilmek suretiyle açılması zorunludur. Somut olayda dava, ... Köyü Tüzel Kişiliği hasım gösterilerek açılmış olup, yargılama sırasında ise Hazine ile 6360 sayılı Yasa gereğince yasal hasım konumundaki Manavgat ... davaya dahil edilmiştir. Ne var ki; karar tarihinden önce yürürlüğe giren 6360 sayılı Kanun hükümleri uyarınca ... Büyükşehir Belediye Başkanlığının da davada taraf olması gerektiği gözden kaçırılmıştır. Bu nedenle davada taraf teşkilinin sağlandığından söz edilemez. Oysaki, taraf teşkilinin sağlanması dava şartlarından olup, bu koşul yerine getirilmeden davanın esasına girilmesi hukuken mümkün bulunmamaktadır.
Hal böyle olunca; Mahkemece, öncelikle, 6360 sayılı Kanun uyarınca ... İlinin mülki sınırlarının Büyükşehir Belediyesi sınırı olarak belirlendiği, Büyükşehir sınırlarındaki köy ve belde belediyelerinin tüzel kişiliklerinin sona erdiği dikkate alınarak, ... Büyükşehir ...'nı da davaya dahil etmesi için davacı tarafa süre ve imkan tanınmalı, bu yolla taraf teşkilinin sağlanması halinde dahili davalıdan savunma ve delilleri sorulmalı, bildirdiği takdirde delilleri toplanmalı ve bundan sonra tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre bir karar verilmelidir. Mahkemece, bu husus gözetilmeksizin, taraf koşulu sağlanmadan esasa girilerek yazılı şekilde hüküm kurulması isabetsiz olup, temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde bulunduğundan kabulüyle hükmün BOZULMASINA, bozma nedenine göre sair temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik yer olmadığına, peşin yatırılan temyiz karar harcının talep halinde temyiz eden dahili davalı ... ...'na iadesine, karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere, 25.06.2020 gününde oybirliğiyle karar verildi.
'İçtihat Metni'
MAHKEMESİ :SULH HUKUK MAHKEMESİ
DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL
KANUN YOLU : TEMYİZ
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay'ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Yargıtay bozma ilamında özetle; 'davanın, mera sınırlandırmasının iptali ve tescil isteğine ilişkin olması nedeniyle, husumetin TMK'nın 713/3. fıkrası uyarınca yasal hasım durumundaki Hazine'ye de yöneltilmesi, davaya katıldığı takdirde tanıklarını ve delillerini sunması için süre ve imkan tanınması, bu şekilde taraf teşkilinin sağlanması halinde tarafların iddia ve savunmaları doğrultusunda delillerinin toplanıp, kadim ve tahsisli mera araştırmalarının usulüne uygun şekilde yapılması, bundan sonra tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre bir hüküm kurulması gereğine' değinilmiştir. Mahkemece bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonunda davanın kabulüne, çekişmeli 451 ada 1 parsel sayılı taşınmazın tapu kaydının iptali ile davacı ... adına tapuya kayıt ve tesciline karar verilmiş; hüküm, davalı Hazine vekili ile davalı ... ... vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Kamu orta malı (yayla) niteliğindeki taşınmazların mülkiyeti Hazineye yararlanma hakkı ise ilgili tüzel kişiliğe ait olup, bu nitelikteki taşınmazlar hakkındaki davaların aralarında zorunlu dava arkadaşlığı olması nedeniyle Hazine yanında ilgili kamu tüzel kişiliklerine de husumet yöneltilmek suretiyle açılması zorunludur. Somut olayda dava, ... Köyü Tüzel Kişiliği hasım gösterilerek açılmış olup, yargılama sırasında ise Hazine ile 6360 sayılı Yasa gereğince yasal hasım konumundaki Manavgat ... davaya dahil edilmiştir. Ne var ki; karar tarihinden önce yürürlüğe giren 6360 sayılı Kanun hükümleri uyarınca ... Büyükşehir Belediye Başkanlığının da davada taraf olması gerektiği gözden kaçırılmıştır. Bu nedenle davada taraf teşkilinin sağlandığından söz edilemez. Oysaki, taraf teşkilinin sağlanması dava şartlarından olup, bu koşul yerine getirilmeden davanın esasına girilmesi hukuken mümkün bulunmamaktadır.
Hal böyle olunca; Mahkemece, öncelikle, 6360 sayılı Kanun uyarınca ... İlinin mülki sınırlarının Büyükşehir Belediyesi sınırı olarak belirlendiği, Büyükşehir sınırlarındaki köy ve belde belediyelerinin tüzel kişiliklerinin sona erdiği dikkate alınarak, ... Büyükşehir ...'nı da davaya dahil etmesi için davacı tarafa süre ve imkan tanınmalı, bu yolla taraf teşkilinin sağlanması halinde dahili davalıdan savunma ve delilleri sorulmalı, bildirdiği takdirde delilleri toplanmalı ve bundan sonra tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre bir karar verilmelidir. Mahkemece, bu husus gözetilmeksizin, taraf koşulu sağlanmadan esasa girilerek yazılı şekilde hüküm kurulması isabetsiz olup, temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde bulunduğundan kabulüyle hükmün BOZULMASINA, bozma nedenine göre sair temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik yer olmadığına, peşin yatırılan temyiz karar harcının talep halinde temyiz eden dahili davalı ... ...'na iadesine, karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere, 25.06.2020 gününde oybirliğiyle karar verildi.