20. Hukuk Dairesi 2019/6060 E. , 2020/2 K.

[İctihat]

20. Hukuk Dairesi 2019/6060 E. , 2020/2 K.

'İçtihat Metni'
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Taraflar arasındaki davanın yapılan duruşması sonunda kurulan hükmün Yargıtayca incelenmesi davalı ... Yönetimi ve Hazine vekilleri tarafından istenilmekle, süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildikten sonra dosya incelendi, gereği düşünüldü:
K A R A R
Çekişmeli ... ili, ...ilçesi, ...mahallesinde bulunan 104 ada 1 parsel sayılı 233.880.072,60 m2 yüzölçümündeki taşınmaz susuz tarla niteliğinde Hazine adına tapuda kayıtlıdır.
Davacı dava dilekçesi ile, ... ili, ... ilçesi, ... Mahallesi ... mevkii 104 ada 1 nolu parsel içinde kalan sınırları sabit ve belirli olan 70.000 m2 (70 dönüm) bağ ile 100.000 m2 (100 dönüm) tarla vasfındaki taşınmazın adına tapuya kayıt ve tesciline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Mahkemece 104 ada 1 parsel sayılı taşınmazda (A), (B), (C), (D) harfleri ile gösterilen kısmın orman vasfı taşımadığı, tarım arazisi olduğu ve davacı tarafından davasız ve aralıksız olarak kadastro tespitinden öncesine dayanan ve kazandırıcı zamanaşımı süresi olan 20 yılı çok aşkın süredir malik sıfatıyla zilyetliği ve tasarrufu altında bulundurduğunun, davacı, davalı, mahalli ve tespit bilirkişileri ile alınan bilirkişi raporlarında birbiriyle tutarlı ve birbirini destekler nitelikte açıkça belirtildiği ve tüm bu delillerin hüküm kurmaya elverişli ve yeterli olduğu gerekçesiyle davanın kabulü ile ... ili, ... ilçesi, ... mahallesi, ... mevkinde kain 104 ada 1 parselde kayıtlı taşınmazın 19/10/2015 tarihli fen bilirkişisi Deniz Yıldırım'a ait dosyada bulunan bilirkişi raporunda (A) harfi ile gösterilen 40.703,69 m2'lik, (B) harfi ile gösterilen 19.556,40 m2'lik, (C) harfi ile gösterilen 10.278,49 m2'lik, (D) harfi ile gösterilen 29.097,27 m2'lik alanın tapu kaydının iptali ile, taşınmazın iptal edilen kısmının davacı adına tapuya tesciline karar verilmiş, hüküm davalı ... Yönetimi vekili ve davalı Hazine vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Çekişmeli taşınmazların bulunduğu yerde 20.09.2010 tarihinde kesinleşmiş 3402 sayılı Kanunun 5304 sayılı Kanun ile değişik 4. maddesi hükmüne göre yapılmış orman kadastrosu çalışması bulunmaktadır. Genel arazi kadastrosu 31.01.2011 tarihinde kesinleşmiştir.
Mahkemece 104 ada 1 parsel sayılı taşınmazda (A), (B), (C), (D) harfi ile gösterilen kısmın orman vasfı taşımadığı, tarım arazisi olduğu ve davacı tarafından davasız ve aralıksız olarak kadastro tespitinden öncesine dayanan ve kazandırıcı zamanaşımı süresi olan 20 yılı çok aşkın süredir malik sıfatıyla zilyetliği ve tasarrufu altında bulundurduğu gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmişse de yapılan inceleme ve araştırma hükme yeterli değildir. Şöyle ki; mahkemece en eski tarihli memleket haritası ve dayanağı fotoğrafı, keşifte uygulanan 1952 tarihli memleket haritasının dayanağı hava fotoğrafı ile tespit tarihinden 15-20 yıl önceki memleket haritaları ile dayanağı hava fotoğrafları getirtilerek yapılacak inceleme ve keşifte, çekişmeli taşınmaz ile birlikte çevre araziye de uygulanmak suretiyle taşınmazın öncesinin bu belgelerde ne şekilde nitelendirildiği belirlenmemiştir. Bu durum dava konusu taşınmazların orman niteliğini belirlemeye yeterli ve kanaat verici olmayıp, bu rapora dayanılarak hüküm kurulamaz.
Yine adına tescil kararına verilen kişi yönünden usûlünce 40/100 dönüm kısıtlama araştırması da yapılmamıştır. Bu şekilde eksik inceleme ve araştırma ile hüküm kurulamaz.O halde, mahkemece, eski tarihli memleket haritası, hava fotoğrafları ile 1952 tarihli memleket haritasının dayanağı hava fotoğrafı ile tespit tarihinden 15-20 yıl öncesine ait (1990-1995 yıllarına ait) memleket haritası ile dayanağı hava fotoğrafları ve varsa amenajman planı ilgili yerlerden getirtilip, önceki bilirkişiler dışında halen Tarım ve Orman Bakanlığı ve bağlı birimlerinde görev yapmayan bu konuda uzman orman mühendisleri arasından seçilecek bir orman mühendisi, bir ziraat mühendisi ve bir fen elemanı marifetiyle yeniden yapılacak inceleme ve keşifte, çekişmeli taşınmaz ile birlikte çevre araziye de uygulanmak suretiyle taşınmazın öncesinin bu belgelerde ne şekilde nitelendirildiği belirlenmeli; 3116, 4785 ve 5658 sayılı kanunlar karşısındaki durumu saptanmalı; tapu ve zilyedlikle ormandan toprak kazanma olanağı sağlayan 3402 sayılı Kanunun 45. maddesinin ilgili fıkraları, Anayasa Mahkemesinin 01.06.1988 gün ve 31/13 E.K.; 14.03.1989 gün ve 35/13 E.K. ve 13.06.1989 gün ve 7/25 E.K. sayılı kararları ile iptal edilmiş ve kalan fıkraları da 03.03.2005 gününde yürürlüğe giren 5304 sayılı Kanunun 14. maddesi ile yürürlükten kaldırılmış olduğundan, bu yollarla ormandan yer kazanılamayacağı, öncesi orman olan bir yerin üzerindeki orman bitki örtüsü yokedilmiş olsa dahi, salt orman toprağının orman sayılan yer olduğu düşünülmeli; toprak yapısı, bitki örtüsü ve çevresi incelenmeli; keşifte, hakim gözetiminde, taşınmazın dört yönden renkli fotoğrafları çektirilip, onaylanarak dosyaya eklenmeli; kesinleşmiş orman kadastrosu bulunmadığından, yukarıda değinilen diğer belgeler fen ve uzman orman bilirkişiler eliyle yerine uygulattırılıp; orijinal-renkli (renkli fotokopi) hava fotoğrafları ve memleket haritasının ölçeği kadastro paftası ölçeğine, yine kadastro paftası ölçeği de hava fotoğrafları ve memleket haritası ölçeğine (Net-Cad veya benzeri programlar kullanılarak) çevrildikten sonra komşu ve yakın komşu parselleri de içine alacak şekilde birbiri üzerine aplike edilmek suretiyle, çekişmeli taşınmaz çevre parsellerle birlikte memleket haritası ve hava fotoğrafları üzerinde gösterilmeli, eski tarihli memleket haritası, hava fotoğrafları ile 1952 tarihli memleket haritasının dayanağı hava fotoğrafı ile tespit tarihinden 15-20 yıl öncesine ait (1990-1995 yıllarına ait) memleket haritası ile dayanağı hava fotoğraflarının stereoskop vasıtasıyla üç boyutlu incelemesi yapılarak, temyize konu taşınmazın niteliği ve kullanım durumu ile tasarruf sınırlarını belirgin olarak görünüp görünmediği belirlenmeli, taşınmazın üzerindeki bitki örtüsünün cinsi, yaşı, dağılımı, kapalılık oranının açıklandığı yalnız büro incelemesine değil, uygulamaya ve araştırmaya dayalı, bilirkişilerin onayını taşıyan krokili bilimsel verileri bulunan yeterli rapor alınmalıdır.
Açıklanan yöntemle, yapılacak araştırma sonucu, taşınmazların orman sayılan yerlerden olmadığı belirlendiği takdirde, bu kez, zilyetlik yolu ile kazanma koşulları araştırılarak, yapılacak keşifte, tarım uzmanı bilirkişi olarak ziraat mühendisine inceleme yaptırılıp, taşınmazın zilyetlikle kazanılabilecek kültür arazisi niteliğinde olup olmadığı belirlenip, bu yolda rapor alınmalı; komşu parsellerin tutanak ve dayanakları getirtilip uygulanarak, bu taşınmazları sınır olarak nasıl nitelendirdikleri araştırılmalı; varsa, zilyetlik tanıkları taşınmazlar başında dinlenmeli; zilyetliğin ne zaman başladığı, kaç yıl süreyle ne şekilde devam ettiği sorulup, kesin tarih ve olgulara dayalı, açık yanıtlar alınıp; tesbit tarihine kadar davacı yararına zilyetlikle kazanma koşullarının oluşup oluşmadığı belirlenmeli; 3402 sayılı Kanunun 14. maddesi uyarınca, davacı adına aynı çalışma alanı içerisinde kayıtsız ve belgesizden başkaca taşınmaz mal tesbit ya da tescil edilip edilmediği tapu müdürlüğü ve ilgili kadastro müdürlüğü ile hukuk mahkemeleri yazı işleri müdürlüğünden sorulup, aynı Kanunun 3/7/2005 tarihli ve 5403 sayılı Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanunu ile değiştirilen 14/2. maddesi hükmü gözetilerek sulu ve susuz olarak kazanılmış toprak miktarı belirlenip, Kanunun getirdiği sınırlamanın aşılıp aşılmadığı saptanarak, toplanacak tüm kanıtlar birlikte değerlendirilip, ulaşılacak sonuca göre bir hüküm kurulmalıdır.
Açıklanan hususlar gözetilmeksizin, eksik inceleme ve yetersiz bilirkişi raporuna dayanılarak yazılı biçimde hüküm kurulması usul ve kanuna aykırıdır.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle; davalı ... Yönetimi ve Hazine vekillerinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde iadesine 13/01/2020 günü oy birliğiyle karar verildi.