21. Hukuk Dairesi 2017/3910 E. , 2018/6838 K.
Gönderilme zamanı: 18 Kas 2021, 20:30
21. Hukuk Dairesi 2017/3910 E. , 2018/6838 K.
'İçtihat Metni'
MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
TÜRK MİLLETİ ADINA
Davacı, davalılardan işverenlere işyerlerinde geçen ve Kuruma bildirilmeyen çalışmalarının tespitine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kısmen kabulüne karar vermiştir.
Hükmün, davalılardan Kurum ve ... vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan sonra düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okundu, işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar verildi.
K A R A R
Dava; davacının aralarında davalı şirketlerde 01.09.2008 - 17.01.2012 ile 01.09.2012 - 06.05.2013 tarihleri arasında 1250,00 TL net ücret karşılığı çalıştığının tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, “ 1)Davacının davalı ... Tekstile yönelik davasını ... terk etmesi nedeniyle esası hakkında bir karar verilmesine yer olmadığına, 2)Davacının davalı ... Tekstile yönelik davasının reddine, 3)Davacının davalı ... Tekstile yönelik davasının kısmen kabulü ile ” yazıldığı şekilde karar verilmiştir.
Davanın yasal dayanağını oluşturan 506 sayılı Yasa'nın 79/10. ve 5510 sayılı Yasa'nın 86/9. maddeleri bu tip hizmet tespiti davaları için özel bir ispat yöntemi öngörmemiş ise de davanın niteliği kamu düzenini ilgilendirdiği ve bu nedenle özel bir duyarlılık ve özenle yürütülmesi gerektiği Yargıtay'ın ve giderek Dairemizin yerleşmiş içtihadı gereğidir.
Öte yandan; dava ehliyeti, gerçek ve tüzel kişinin kendisinin veya yetkili kılacağı bir temsilci veya vekil aracılığı ile bir davayı takip etme ve usuli işlemlerini yapabilme ehliyetidir. Dava ehliyeti dava şartlarından olup davaya bakan hakim tarafından kendiliğinden göz önünde tutulması gerekir.
Limited şirketin tüzel kişiliği ticaret sicilinden silinmesi (terkini) ile sona erer. Fesih ve tasfiye işlemi, bir tüzel kişiliğin son bulmasını ifade eder. Tüzel kişiliğini kaybeden limited şirketlere davada husumet tevcih edilebilmesi için şirketin yeniden ihyasına gidilerek yargılamanın limited şirket tüzel kişiliğine karşı devamının sağlanması gerekmektedir. Taraf sıfatının bulunmaması halinde dava, sıfat yokluğundan (husumet yönünden) reddedilecektir.
Tüzel kişiliği sona eren şirketin ihyası için tasfiye memuru ile ticaret siciline husumet yöneltilerek görevli asliye ticaret mahkemesinde ayrı bir dava açılması için davacı tarafa HMK'nın 52 ve 54. maddeleri hükümleri gereğince uygun bir önel verilmelidir. Dava açıldığı takdirde ve alınacak sonuca göre eldeki davaya devam edebilme olanağı bulunduğu belirlendiğinde, tüzel kişiliğe tebligat yapılarak usulüne uygun şekilde taraf teşkili sağlandıktan sonra işin esasına girilerek davanın sonuçlandırılması gerekir.
Somut olayda; ilgili Ticaret Sicil Müdürlüğü'nün 24.08.2016 tarihli cevabî yazısı ile “davalı ...'nin tasfiyesinin sona erdiği, bu durumun 08.10.2014 tarihinde tescil edilip sicil kaydının terkin olunduğu”nun Mahkeme'ye bildirildiği anlaşılmaktadır. Dairemizin 20.06.2016 tarihli 2015/18527 Esas ve 2016/10297 Karar sayılı geri çevirme kararı ile davalı Limited şirketin ihyasının sağlanması için davacıya uygun süre verilmesi ile şirket ihya olunduktan sonra gerekçeli kararın tebliğ edilmesi gerektiğinin belirtilmesine rağmen davalı şirketin ihya edilmediği, dolayısıyla tüzel kişiliği sona ermiş taraf hakkında karar verildiği görülmekle taraf teşkili sağlanmadan yazılı şekilde hüküm kurulması mümkün olmadığı gibi hükmün bu hali ile infaz kabiliyeti de bulunmamaktadır.
Davalı ... Tekstil San Ve Tic.Ltd.Şti hakkında açılan dava reddedildiği halde davalının yargılama gideri ve avukatlık ücretinden sorumlu tutulması usul ve yasaya aykırıdır.
Mahkemece yapılacak iş; davalı ...'nin ihyası için davacı tarafa uygun bir süre vermek, ihya edilince davalı şirketi yeniden taraf haline getirmek, davalı şirketin göstereceği delilleri toplamak ve sonucuna göre bir karar vermekten ibarettir.
Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular göz önünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde davalı ... Tekstil San. Ve Tic. Ltd. Şti. ve Kurum vekillerinin bu yönü amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde temyiz eden davalılardan ... Tekstil San Tic. Ltd. Şti'ye iadesine
27.09.2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.
'İçtihat Metni'
MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
TÜRK MİLLETİ ADINA
Davacı, davalılardan işverenlere işyerlerinde geçen ve Kuruma bildirilmeyen çalışmalarının tespitine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kısmen kabulüne karar vermiştir.
Hükmün, davalılardan Kurum ve ... vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan sonra düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okundu, işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar verildi.
K A R A R
Dava; davacının aralarında davalı şirketlerde 01.09.2008 - 17.01.2012 ile 01.09.2012 - 06.05.2013 tarihleri arasında 1250,00 TL net ücret karşılığı çalıştığının tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, “ 1)Davacının davalı ... Tekstile yönelik davasını ... terk etmesi nedeniyle esası hakkında bir karar verilmesine yer olmadığına, 2)Davacının davalı ... Tekstile yönelik davasının reddine, 3)Davacının davalı ... Tekstile yönelik davasının kısmen kabulü ile ” yazıldığı şekilde karar verilmiştir.
Davanın yasal dayanağını oluşturan 506 sayılı Yasa'nın 79/10. ve 5510 sayılı Yasa'nın 86/9. maddeleri bu tip hizmet tespiti davaları için özel bir ispat yöntemi öngörmemiş ise de davanın niteliği kamu düzenini ilgilendirdiği ve bu nedenle özel bir duyarlılık ve özenle yürütülmesi gerektiği Yargıtay'ın ve giderek Dairemizin yerleşmiş içtihadı gereğidir.
Öte yandan; dava ehliyeti, gerçek ve tüzel kişinin kendisinin veya yetkili kılacağı bir temsilci veya vekil aracılığı ile bir davayı takip etme ve usuli işlemlerini yapabilme ehliyetidir. Dava ehliyeti dava şartlarından olup davaya bakan hakim tarafından kendiliğinden göz önünde tutulması gerekir.
Limited şirketin tüzel kişiliği ticaret sicilinden silinmesi (terkini) ile sona erer. Fesih ve tasfiye işlemi, bir tüzel kişiliğin son bulmasını ifade eder. Tüzel kişiliğini kaybeden limited şirketlere davada husumet tevcih edilebilmesi için şirketin yeniden ihyasına gidilerek yargılamanın limited şirket tüzel kişiliğine karşı devamının sağlanması gerekmektedir. Taraf sıfatının bulunmaması halinde dava, sıfat yokluğundan (husumet yönünden) reddedilecektir.
Tüzel kişiliği sona eren şirketin ihyası için tasfiye memuru ile ticaret siciline husumet yöneltilerek görevli asliye ticaret mahkemesinde ayrı bir dava açılması için davacı tarafa HMK'nın 52 ve 54. maddeleri hükümleri gereğince uygun bir önel verilmelidir. Dava açıldığı takdirde ve alınacak sonuca göre eldeki davaya devam edebilme olanağı bulunduğu belirlendiğinde, tüzel kişiliğe tebligat yapılarak usulüne uygun şekilde taraf teşkili sağlandıktan sonra işin esasına girilerek davanın sonuçlandırılması gerekir.
Somut olayda; ilgili Ticaret Sicil Müdürlüğü'nün 24.08.2016 tarihli cevabî yazısı ile “davalı ...'nin tasfiyesinin sona erdiği, bu durumun 08.10.2014 tarihinde tescil edilip sicil kaydının terkin olunduğu”nun Mahkeme'ye bildirildiği anlaşılmaktadır. Dairemizin 20.06.2016 tarihli 2015/18527 Esas ve 2016/10297 Karar sayılı geri çevirme kararı ile davalı Limited şirketin ihyasının sağlanması için davacıya uygun süre verilmesi ile şirket ihya olunduktan sonra gerekçeli kararın tebliğ edilmesi gerektiğinin belirtilmesine rağmen davalı şirketin ihya edilmediği, dolayısıyla tüzel kişiliği sona ermiş taraf hakkında karar verildiği görülmekle taraf teşkili sağlanmadan yazılı şekilde hüküm kurulması mümkün olmadığı gibi hükmün bu hali ile infaz kabiliyeti de bulunmamaktadır.
Davalı ... Tekstil San Ve Tic.Ltd.Şti hakkında açılan dava reddedildiği halde davalının yargılama gideri ve avukatlık ücretinden sorumlu tutulması usul ve yasaya aykırıdır.
Mahkemece yapılacak iş; davalı ...'nin ihyası için davacı tarafa uygun bir süre vermek, ihya edilince davalı şirketi yeniden taraf haline getirmek, davalı şirketin göstereceği delilleri toplamak ve sonucuna göre bir karar vermekten ibarettir.
Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular göz önünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde davalı ... Tekstil San. Ve Tic. Ltd. Şti. ve Kurum vekillerinin bu yönü amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde temyiz eden davalılardan ... Tekstil San Tic. Ltd. Şti'ye iadesine
27.09.2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.