21. Hukuk Dairesi 2017/5688 E. , 2018/6355 K.

[İctihat]

21. Hukuk Dairesi 2017/5688 E. , 2018/6355 K.

'İçtihat Metni'
MAHKEMESİ :İş Mahkemesi

TÜRK MİLLETİ ADINA
Davacı, sigorta başlangıç tarihinin 05.02.1997 olduğunun tespitine, dava tarihine kadar Tarım Bağ-Kur sigortalısı olduğuna karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme bozmaya uyarak ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kısmen kabulüne karar vermiştir.
Hükmün taraf vekillerince temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan sonra düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okundu, işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar verildi.
K A R A R
1-Dosyadaki yazılara, toplanan delillere, hükmün dayandığı gerektirici nedenlere göre, davalı Kurum vekilinin tüm, davacı vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışındaki diğer temyiz itirazlarının reddine,
2-Dava, davacının Tarım Bağ-Kur sigortalılık başlangıç tarihinin 05/02/1997 tarihi olduğunun tespiti ile bu tarihten dava tarihine kadar Tarım Bağ-Kur sigortalısı olduğunun tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, Dairemizin bozma ilamına karşı “uyma” kararı verilerek yapılan yargılama neticesi davanın kısmen kabulü ile “ davacının Tarım Bağ-Kur Sigortalılık başlangıç tarihinin 05/02/1997 tarihi olduğunun ve 01/03/1997-31/12/1997 tarihleri arasında tarım bağkur sigortalısı olduğunun tespitine, davacının dava tarihi olan 14/05/2013 tarihine kadar tespit talebinin reddine” karar verilmiştir.
Tarım Bağ-Kur sigortalılığının temel koşulu 2926 sayılı Yasanın 2/1 ve 3/b maddelerinde belirtildiği gibi, tarımsal faaliyette bulunmaktır. Prim tevkifatına dayalı tespit davalarında, salt ziraat odası ve kooperatif kaydı gibi belgelerin bulunması yada ürün tesliminin olması tek başına davanın kabulü için yeterli değildir. Tarım Bağ-Kur sigortalılığının tespiti için öncelikle bir prim kesintisinin (tevkifat) bulunması gerekir. Yine bu prim kesintisini (tevkifatı) takip eden yıllarda, tarımsal faaliyete ilişkin olarak, hangi tarımsal ürünlerin yetiştirildiği, nereye satıldığı veya teslim edildiği, bu ürünlerden prim kesintisinin yapılıp yapılmadığı gibi hususlar da somutlaştırılarak belirlenmelidir.
Yargıtay'ın ve giderek Dairemizin yerleşmiş kararları; Kurum'un prim alacaklarını Bakanlar Kurulu kararı ile ürün bedellerinden tevkifat suretiyle tahsil etmesi halinde Bağ-Kur’un, prim ödenmesine rağmen, sigortalıyı re’sen kayıt ve tescil etmemesi, 2926 sayılı Yasa'nın kendisine yüklediği re’sen tescil yükümlülüğüne aykırılık teşkil ettiğinden, prim tevkifatının yapıldığı tarihi izleyen aybaşından itibaren sigortalı olarak kabulü gerektiği yönündedir.
İlk prim kesintisini izleyen yıllarda prim kesintisi veya ürün tesliminin gerçekleştiğinin belirlendiği durumlarda, bu yıllar için de tespit kararı verilmesi gerekmektedir.
Öte yandan ilk prim kesintisini izleyen yıllarda, prim kesintisi (tevkifat) veya ürün tesliminin iki yıla kadar olan süre dışında süreklilik arzettiği hallerde tarımsal faaliyetin sürekli olduğu kabul edilip, bu yıllar için de tespit kararı verilmesi gerekmektedir.
Dosyadaki bilgi ve belgelerden; davalı Kurumca davacının 21.02.2013 tarihinde Tarım Bağ-Kur sigortalısı olarak ilk defa tescilinin gerçekleştirildiği, 1997/2. aya ait prim tevkifatının 19.03.1997 tarihinde Kurum'a yatırıldığı, 11.07.2005 tarih ve 1048 no lu müstahsil makbuzu ile yine davacı adına stopaj kesintisinin yapıldığı, ihtilaf konusu dönem içerisinde davacı adına düzenlenmiş başkaca prim kesintisi ile ürün teslimine dair belgeye rastlanılmadığı anlaşılmaktadır.
Somut olayda, davacının 11.07.2005 tarihli müstahsil makbuzuna istinaden 01.08.2005-31.12.2005 tarihleri arasında da Tarım Bağ-Kur sigortalısı olduğunun tespitine karar verilmesi gerekirken bu hususun göz ardı edilerek yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
Ne var ki, bu yanlışlığın giderilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden 6100 Sayılı HMK'nun 370/2 maddesi gereğince hüküm bozulmamalı düzeltilerek onanmalıdır.
Sonuç : Yukarıda açıklanan nedenlerden ötürü hükmün 1.numaralı bendinde yer alan “31/12/1997” şeklindeki rakamlardan sonra ve “tarihleri arasında” şeklindeki sözcüklerden önce gelmek üzere “ ve 01.08.2005-31.12.2005” şeklindeki sözcük ve rakamların eklenmesine, hükmün bu düzeltilmiş şekli ile ONANMASINA, temyiz harcının istek halinde davacıya iadesine, 13.09.2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.