3. Hukuk Dairesi 2017/6895 E. , 2018/3349 K.
Gönderilme zamanı: 18 Kas 2021, 20:30
3. Hukuk Dairesi 2017/6895 E. , 2018/3349 K.
'İçtihat Metni'
MAHKEMESİ :SULH HUKUK MAHKEMESİ
Taraflar arasındaki kiracılık sıfatının tespiti davasının mahkemece yapılan yargılaması sonucunda, davanın reddine yönelik olarak verilen hükmün, süresi içinde davacılar tarafından temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki kağıtlar okunup gereği düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacılar; dava dışı ... Muhtarlığı tarafından 30.05.2005 başlangıç tarihli sözleşme ile taşınmazın restoran olarak 25 yıl süreyle davacılara kiralandığını, 6360 sayılı yasa uyarınca ...'ün köy iken mahalle olarak ...Belediyesi'ne devredildiğini, davalı ... Belediyesinin 11.07.2014 tarihli ihtarla; 15 gün içinde yeni sözleşme yapılması aksi halde tahliye edileceklerine dair ihtarname gönderdiğini, kira sözleşmesinin ...süresinin dolmadığını, mahkeme kararı olmadan tek taraflı irade beyanı ile ve hukuka aykırı olan gerekçelerle müvekkilinin tahliyesinin istenmesinin hatalı olduğunu beyanla, davalı ile aralarındaki muarazanın men'i ve kiracılığın devam ettiğinin tespitine karar verilmesini istemişlerdir.
Davalı; 6360 sayılı yasanın geçici 1. maddesinin 2. cümlesine göre sözleşmenin davalı Belediyenin onayına tabi olduğunu, yapılan ihtara rağmen davacıların yeni bir sözleşme imzalamadıklarını, Belediye Meclisi tarafından sözleşmenin iptaline karar verildiğini ve bu karara karşı davacılar tarafından açılan iptal davasının ... 10. İdare Mahkemesi tarafından red edildiğini savunarak davanın reddini dilemiştir.
Mahkemece; 6360 sayılı yasa uyarınca kapatılan köy tüzel kişiliği tarafından yapılan kiralama işleminin davalı Belediyenin onayına tabi olduğu gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş; hüküm davacılar tarafından temyiz edilmiştir.
06.12.2012 tarihinde yayımlanan 6360 sayılı yasa ile 13 ilde büyükşehir kurulmasına karar verilmiş, yasanın geçici 1/2 maddesinde; '1 inci maddeye göre tüzel kişilikleri kaldırılan belediye ve köyler, mevcut personelini, taşınır ve taşınmazlarını, iş makineleri ve diğer taşıtları ile kamu kurum ve kuruluşlarına olan alacak ve borçlarını katılacakları ilçe belediyesine bu Kanunun yayımlandığı tarihten itibaren bir ay içinde bildirir. Bu belediye ve köylerin taşınmazlarının tahsisi ve kiralanması, iş ve toplu iş sözleşmesinin yapılması, yeni nazım ve uygulama imar planının yapılması, imar planı değişikliği ve revizyonu ile her türlü imar uygulaması (inşaat ruhsatı hariç), iş makineleri ve diğer taşıtların satışı ile borçlanmaları katılacakları ilçe belediyesinin onayına bağlıdır. ...ilçe belediyesi oluşmamış yerlerde bildirimler il belediyesine yapılır ve onaylar il belediyesince verilir. Bu fıkranın yürürlüğe girdiği tarihten önce ilanı yapılmış memur alımları hariç olmak kaydıyla, yine bu Kanun ile tüzel kişilikleri kaldırılan belediye ve köyler tarafından nakil yoluyla atanacaklar da dâhil olmak üzere hiçbir şekilde yeni personel alımı yapılamaz ve bu belediye ve köyler tarafından aynı tarihten itibaren tüzel kişiliğin sona ereceği tarihi geçecek şekilde veya mevcut hizmet alımlarının kapsamını ve personel sayısını genişletecek şekilde hizmet alımı sözleşmesi düzenlenemez.' hükmü bulunmaktadır. Yasanın bu maddesi 30.03.2014 tarihinde yürülüğe girmiştir.
TBK’nun 310. maddesi hükmüne göre kiralananın mülkiyetinin kiraya veren malik tarafından üçüncü kişiye devri ile birlikte, kiraya veren ve kiracı arasındaki kira sözleşmesi tüm hak ve borçları ile birlikte yasa gereği kendiliğinden yeni malike geçer.
Somut olayda; dava dışı ...Köyü muhtarlığı ile davalı arasında imzalanan 30.06.2005 başlangıç tarihli ve 25 yıl süreli kira sözleşmesinin varlığı konusunda taraflar arasında uyuşmazlık bulunmamaktadır. Kiraya veren ... Köyü Tüzel Kişiliği, ...Belediyesinin Mahallesi haline gelmiş ve taşınmazlar davacı belediyeye devredilmiştir. TBK’ nun 310. maddesi gereğince yeni malik önceki malikle yapılan kira sözleşmesinin tarafı olacağından kiralananın el değiştirmesi akdi sona erdirmez. Davalı ... sözleşmenin yasal şartlar yerine getirilmeden imzalandığını, ihale yasası uyarınca 10 yıl süreden fazla kira sözleşmesi yapılamayacağı ve sözleşmenin geçersiz olduğunu ve 6360 Sayılı Kanun gereğince yapılan sözleşmenin davalı Belediyenin onayına tabi olduğunu ileri sürmüş ise de, Kira sözleşmesi karşılıklı anlaşma veya bir mahkeme kararı ile feshedilmediğine göre tüm hükümleri ile geçerli olup tarafları bağlar. Davalı ... tarafından kira sözleşmesinin iptaline yönelik olarak bir dava açıldığı da savunulmamıştır. Bu durumda; dava tarihi itibariyle sözleşmenin süresi ...dolmadığından davalıların kiralananda kiracı olduğunun kabulü gerekir. Bu durumda Mahkemece davanın kabulüne karar verilmesi gerekirken, yazılı gerekçe ile davanın reddine karar verilmesi doğru görülmemiş, bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle temyiz itirazlarının kabulü ile 6100 sayılı ...ya 6217 Sayılı Kanunla eklenen geçici 3.madde hükmü gözetilerek HUMK.nın 428.maddesi uyarınca hükmün davacılar yararına BOZULMASINA ve peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 6100 sayılı HMK'nun geçici madde 3 atfıyla 1086 sayılı HUMK.nun 440.maddesi gereğince karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere, 03.04.2018 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.
'İçtihat Metni'
MAHKEMESİ :SULH HUKUK MAHKEMESİ
Taraflar arasındaki kiracılık sıfatının tespiti davasının mahkemece yapılan yargılaması sonucunda, davanın reddine yönelik olarak verilen hükmün, süresi içinde davacılar tarafından temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki kağıtlar okunup gereği düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacılar; dava dışı ... Muhtarlığı tarafından 30.05.2005 başlangıç tarihli sözleşme ile taşınmazın restoran olarak 25 yıl süreyle davacılara kiralandığını, 6360 sayılı yasa uyarınca ...'ün köy iken mahalle olarak ...Belediyesi'ne devredildiğini, davalı ... Belediyesinin 11.07.2014 tarihli ihtarla; 15 gün içinde yeni sözleşme yapılması aksi halde tahliye edileceklerine dair ihtarname gönderdiğini, kira sözleşmesinin ...süresinin dolmadığını, mahkeme kararı olmadan tek taraflı irade beyanı ile ve hukuka aykırı olan gerekçelerle müvekkilinin tahliyesinin istenmesinin hatalı olduğunu beyanla, davalı ile aralarındaki muarazanın men'i ve kiracılığın devam ettiğinin tespitine karar verilmesini istemişlerdir.
Davalı; 6360 sayılı yasanın geçici 1. maddesinin 2. cümlesine göre sözleşmenin davalı Belediyenin onayına tabi olduğunu, yapılan ihtara rağmen davacıların yeni bir sözleşme imzalamadıklarını, Belediye Meclisi tarafından sözleşmenin iptaline karar verildiğini ve bu karara karşı davacılar tarafından açılan iptal davasının ... 10. İdare Mahkemesi tarafından red edildiğini savunarak davanın reddini dilemiştir.
Mahkemece; 6360 sayılı yasa uyarınca kapatılan köy tüzel kişiliği tarafından yapılan kiralama işleminin davalı Belediyenin onayına tabi olduğu gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş; hüküm davacılar tarafından temyiz edilmiştir.
06.12.2012 tarihinde yayımlanan 6360 sayılı yasa ile 13 ilde büyükşehir kurulmasına karar verilmiş, yasanın geçici 1/2 maddesinde; '1 inci maddeye göre tüzel kişilikleri kaldırılan belediye ve köyler, mevcut personelini, taşınır ve taşınmazlarını, iş makineleri ve diğer taşıtları ile kamu kurum ve kuruluşlarına olan alacak ve borçlarını katılacakları ilçe belediyesine bu Kanunun yayımlandığı tarihten itibaren bir ay içinde bildirir. Bu belediye ve köylerin taşınmazlarının tahsisi ve kiralanması, iş ve toplu iş sözleşmesinin yapılması, yeni nazım ve uygulama imar planının yapılması, imar planı değişikliği ve revizyonu ile her türlü imar uygulaması (inşaat ruhsatı hariç), iş makineleri ve diğer taşıtların satışı ile borçlanmaları katılacakları ilçe belediyesinin onayına bağlıdır. ...ilçe belediyesi oluşmamış yerlerde bildirimler il belediyesine yapılır ve onaylar il belediyesince verilir. Bu fıkranın yürürlüğe girdiği tarihten önce ilanı yapılmış memur alımları hariç olmak kaydıyla, yine bu Kanun ile tüzel kişilikleri kaldırılan belediye ve köyler tarafından nakil yoluyla atanacaklar da dâhil olmak üzere hiçbir şekilde yeni personel alımı yapılamaz ve bu belediye ve köyler tarafından aynı tarihten itibaren tüzel kişiliğin sona ereceği tarihi geçecek şekilde veya mevcut hizmet alımlarının kapsamını ve personel sayısını genişletecek şekilde hizmet alımı sözleşmesi düzenlenemez.' hükmü bulunmaktadır. Yasanın bu maddesi 30.03.2014 tarihinde yürülüğe girmiştir.
TBK’nun 310. maddesi hükmüne göre kiralananın mülkiyetinin kiraya veren malik tarafından üçüncü kişiye devri ile birlikte, kiraya veren ve kiracı arasındaki kira sözleşmesi tüm hak ve borçları ile birlikte yasa gereği kendiliğinden yeni malike geçer.
Somut olayda; dava dışı ...Köyü muhtarlığı ile davalı arasında imzalanan 30.06.2005 başlangıç tarihli ve 25 yıl süreli kira sözleşmesinin varlığı konusunda taraflar arasında uyuşmazlık bulunmamaktadır. Kiraya veren ... Köyü Tüzel Kişiliği, ...Belediyesinin Mahallesi haline gelmiş ve taşınmazlar davacı belediyeye devredilmiştir. TBK’ nun 310. maddesi gereğince yeni malik önceki malikle yapılan kira sözleşmesinin tarafı olacağından kiralananın el değiştirmesi akdi sona erdirmez. Davalı ... sözleşmenin yasal şartlar yerine getirilmeden imzalandığını, ihale yasası uyarınca 10 yıl süreden fazla kira sözleşmesi yapılamayacağı ve sözleşmenin geçersiz olduğunu ve 6360 Sayılı Kanun gereğince yapılan sözleşmenin davalı Belediyenin onayına tabi olduğunu ileri sürmüş ise de, Kira sözleşmesi karşılıklı anlaşma veya bir mahkeme kararı ile feshedilmediğine göre tüm hükümleri ile geçerli olup tarafları bağlar. Davalı ... tarafından kira sözleşmesinin iptaline yönelik olarak bir dava açıldığı da savunulmamıştır. Bu durumda; dava tarihi itibariyle sözleşmenin süresi ...dolmadığından davalıların kiralananda kiracı olduğunun kabulü gerekir. Bu durumda Mahkemece davanın kabulüne karar verilmesi gerekirken, yazılı gerekçe ile davanın reddine karar verilmesi doğru görülmemiş, bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle temyiz itirazlarının kabulü ile 6100 sayılı ...ya 6217 Sayılı Kanunla eklenen geçici 3.madde hükmü gözetilerek HUMK.nın 428.maddesi uyarınca hükmün davacılar yararına BOZULMASINA ve peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 6100 sayılı HMK'nun geçici madde 3 atfıyla 1086 sayılı HUMK.nun 440.maddesi gereğince karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere, 03.04.2018 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.