22. Hukuk Dairesi 2015/32875 E. , 2018/15720 K.
Gönderilme zamanı: 18 Kas 2021, 20:30
22. Hukuk Dairesi 2015/32875 E. , 2018/15720 K.
'İçtihat Metni'
MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : ALACAK
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmekle, temyiz talebinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı vekili, müvekkilinin 01.09.2009 ile 19.09.2013 tarihleri arasında davalı ... Bankası A.Ş. ... Merkez şubesinde vezne-ana kasa görevlisi olarak çalıştığını, işyerinde mesainin 09:00-18:00 saatleri arasında düzenlenmesine rağmen sürekli akşam 21:00'a kadar çalıştığını, öğlen 12:30-13:30 arası öğlen yemeği için dinlenme olmasına rağmen öğlen saatlerinde sıra alan müşterilerin işlemleri bitmediğinden sürekli öğlen 13:00'a kadar çalıştığını, öğlen saatinde yarım saat, akşamları 3 saat olmak üzere günde 3,5 saat fazla mesai yaptığını, bu şekilde fazla çalışmasına rağmen fazla çalışma ücretlerinin ödemediğini, Toplu İş Sözleşmesinin 16. maddesinde çalışanların çalışma saatlerinin haftada 40 saat olarak düzenlendiğini, yine Toplu İş Sözleşmesinin 25. maddesinde fazla çalışma ücretini hesaplama yönteminin izah edildiğini ifade ederek Toplu İş Sözleşmesine göre belirlenecek fazla çalışma alacağının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı vekili, davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, toplanan deliller ve bilirkişi raporu doğrultusunda davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararı, davalı vekili süresinde temyiz etmiştir.
Davacı işçinin fazla mesai yapıp yapmadığı konusunda taraflar arasında uyuşmazlık bulunmaktadır.
Fazla mesai yaptığını iddia eden işçi bu iddiasını ispatla yükümlüdür. Ücret bordrolarına ilişkin kurallar burada da geçerlidir. İşçinin imzasını taşıyan bordro sahteliği ispat edilinceye kadar kesin delil niteliğindedir. Bir başka anlatımla bordronun sahteliği ileri sürülüp kanıtlanmadıkça, imzalı bordroda görünen fazla mesai alacağının ödendiği varsayılır.
Fazla mesainin ispatı konusunda işyeri kayıtları, özellikle işyerine giriş çıkışı gösteren belgeler, işyeri iç yazışmaları delil niteliğindedir. Ancak, fazla mesainin yazılı belgelerle kanıtlanamaması durumunda tarafların, tanık beyanları ile sonuca gidilmesi gerekir. Bunun dışında herkesçe bilinen genel bazı vakıalar da bu noktada göz önüne alınabilir. İşçinin fiilen yaptığı işin niteliği ve yoğunluğuna göre de fazla mesai olup olmadığı araştırılmalıdır.
İmzalı ücret bordrolarında fazla mesai ücreti ödendiği anlaşılıyorsa, işçi tarafından gerçekte daha fazla mesai yaptığının ileri sürülmesi mümkün değildir. Ancak, işçinin fazla mesai alacağının daha fazla olduğu yönündeki ihtirazi kaydının bulunması halinde, bordroda görünenden daha fazla çalışmanın ispatı her türlü delille yapılabilir. Bordroların imzalı ve ihtirazi kayıtsız olması durumunda, işçinin bordroda belirtilenden daha fazla çalışmayı yazılı belge ile kanıtlaması gerekir. İşçiye bordro imzalatılmadığı halde, fazla mesai ücreti tahakkuklarını da içeren her ay değişik miktarlarda ücret ödemelerinin banka kanalıyla yapılması durumunda, ihtirazi kayıt ileri sürülmemiş olması, ödenenin üzerinde fazla mesai yapıldığının yazılı delille ispatlanması gerektiği sonucunu doğurmaktadır.
Fazla mesainin belirlenmesinde 4857 sayılı İş Kanunu'nun 68. maddesi uyarınca ara dinlenme sürelerinin dikkate alınması gerekir.
Somut olayda, davacı davalı ... Bankası A.Ş. ... Merkez şubesinde vezne-ana kasa görevlisi olarak çalışmıştır. Her ne kadar hükme esas alınan bilirkişi raporunda, giriş-çıkış kayıtlarında mesai bitimleri üzeri toplanarak fazla mesai hesabı yapılmışsa da, haftalık 45 saat esasına göre hesaplama yapılması gerekmektedir. Bu itibarla mahkemece usuli kazanılmış hak gözetilerek giriş-çıkış kayıtları haftalık bazda değerlendirilerek sonuca gidilmesi gerekirken yazılı şekilde karar verilmesi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı sebepten BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 25/06/2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.
'İçtihat Metni'
MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : ALACAK
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmekle, temyiz talebinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı vekili, müvekkilinin 01.09.2009 ile 19.09.2013 tarihleri arasında davalı ... Bankası A.Ş. ... Merkez şubesinde vezne-ana kasa görevlisi olarak çalıştığını, işyerinde mesainin 09:00-18:00 saatleri arasında düzenlenmesine rağmen sürekli akşam 21:00'a kadar çalıştığını, öğlen 12:30-13:30 arası öğlen yemeği için dinlenme olmasına rağmen öğlen saatlerinde sıra alan müşterilerin işlemleri bitmediğinden sürekli öğlen 13:00'a kadar çalıştığını, öğlen saatinde yarım saat, akşamları 3 saat olmak üzere günde 3,5 saat fazla mesai yaptığını, bu şekilde fazla çalışmasına rağmen fazla çalışma ücretlerinin ödemediğini, Toplu İş Sözleşmesinin 16. maddesinde çalışanların çalışma saatlerinin haftada 40 saat olarak düzenlendiğini, yine Toplu İş Sözleşmesinin 25. maddesinde fazla çalışma ücretini hesaplama yönteminin izah edildiğini ifade ederek Toplu İş Sözleşmesine göre belirlenecek fazla çalışma alacağının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı vekili, davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, toplanan deliller ve bilirkişi raporu doğrultusunda davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararı, davalı vekili süresinde temyiz etmiştir.
Davacı işçinin fazla mesai yapıp yapmadığı konusunda taraflar arasında uyuşmazlık bulunmaktadır.
Fazla mesai yaptığını iddia eden işçi bu iddiasını ispatla yükümlüdür. Ücret bordrolarına ilişkin kurallar burada da geçerlidir. İşçinin imzasını taşıyan bordro sahteliği ispat edilinceye kadar kesin delil niteliğindedir. Bir başka anlatımla bordronun sahteliği ileri sürülüp kanıtlanmadıkça, imzalı bordroda görünen fazla mesai alacağının ödendiği varsayılır.
Fazla mesainin ispatı konusunda işyeri kayıtları, özellikle işyerine giriş çıkışı gösteren belgeler, işyeri iç yazışmaları delil niteliğindedir. Ancak, fazla mesainin yazılı belgelerle kanıtlanamaması durumunda tarafların, tanık beyanları ile sonuca gidilmesi gerekir. Bunun dışında herkesçe bilinen genel bazı vakıalar da bu noktada göz önüne alınabilir. İşçinin fiilen yaptığı işin niteliği ve yoğunluğuna göre de fazla mesai olup olmadığı araştırılmalıdır.
İmzalı ücret bordrolarında fazla mesai ücreti ödendiği anlaşılıyorsa, işçi tarafından gerçekte daha fazla mesai yaptığının ileri sürülmesi mümkün değildir. Ancak, işçinin fazla mesai alacağının daha fazla olduğu yönündeki ihtirazi kaydının bulunması halinde, bordroda görünenden daha fazla çalışmanın ispatı her türlü delille yapılabilir. Bordroların imzalı ve ihtirazi kayıtsız olması durumunda, işçinin bordroda belirtilenden daha fazla çalışmayı yazılı belge ile kanıtlaması gerekir. İşçiye bordro imzalatılmadığı halde, fazla mesai ücreti tahakkuklarını da içeren her ay değişik miktarlarda ücret ödemelerinin banka kanalıyla yapılması durumunda, ihtirazi kayıt ileri sürülmemiş olması, ödenenin üzerinde fazla mesai yapıldığının yazılı delille ispatlanması gerektiği sonucunu doğurmaktadır.
Fazla mesainin belirlenmesinde 4857 sayılı İş Kanunu'nun 68. maddesi uyarınca ara dinlenme sürelerinin dikkate alınması gerekir.
Somut olayda, davacı davalı ... Bankası A.Ş. ... Merkez şubesinde vezne-ana kasa görevlisi olarak çalışmıştır. Her ne kadar hükme esas alınan bilirkişi raporunda, giriş-çıkış kayıtlarında mesai bitimleri üzeri toplanarak fazla mesai hesabı yapılmışsa da, haftalık 45 saat esasına göre hesaplama yapılması gerekmektedir. Bu itibarla mahkemece usuli kazanılmış hak gözetilerek giriş-çıkış kayıtları haftalık bazda değerlendirilerek sonuca gidilmesi gerekirken yazılı şekilde karar verilmesi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı sebepten BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 25/06/2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.