22. Hukuk Dairesi 2016/10247 E. , 2019/8032 K.
Gönderilme zamanı: 18 Kas 2021, 20:30
22. Hukuk Dairesi 2016/10247 E. , 2019/8032 K.
'İçtihat Metni'
MAHKEMESİ:Asliye Hukuk (İş) Mahkemesi
DAVA TÜRÜ: ALACAK
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davacı vekili tarafından istenilmekle, temyiz talebinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı vekili, davacının davalılara ait işyerinde demirci ustası olarak çalıştığını, ücretinin ödenmediğini, işyerinde fazla çalışma yapmasına ve haftada yedi gün çalışmasına rağmen fazla çalışma ücreti ile hafta tatili ücretinin ödenmediğini ileri sürerek, bir kısım işçilik alacaklarının hüküm altına alınmasını talep etmiştir.
Davalılar, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Mahkemece, toplanan deliller ve bilirkişi raporu doğrultusunda davacının ücret alacağı talebinin kabulüne, fazla çalışma ve hafta tatili ücreti taleplerinin ise reddine karar verilmiştir.
Karar, yasal süresi içinde davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1-Dosyadaki yazılara toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre, davacının aşağıdaki bentlerin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
2-Taraflar arasında davacı işçiye ödenen aylık ücretin miktarı konusunda uyuşmazlık bulunmaktadır.4857 sayılı İş Kanununda 32 nci maddenin ilk fıkrasında, genel anlamda ücret, bir kimseye bir iş karşılığında işveren veya üçüncü kişiler tarafından sağlanan ve para ile ödenen tutar olarak tanımlanmıştır.Çalışma yaşamında daha az vergi ya da sigorta pirimi ödenmesi amacıyla zaman zaman, iş sözleşmesi veya ücret bordrolarında gösterilen ücretlerin gerçeği yansıtmadığı görülmektedir. Bu durumda gerçek ücretin tespiti önem kazanır. İşçinin kıdemi, meslek unvanı, fiilen yaptığı iş, işyerinin özellikleri ve emsal işçilere ödenen ücretler gibi hususlar dikkate alındığında imzalı bordrolarda yer alan ücretin gerçeği yansıtmadığı şüphesi ortaya çıktığında, bu konuda tanık beyanları gözetilmeli ve işçinin meslekte geçirdiği süre, işyerinde çalıştığı tarihler, meslek unvanı ve fiilen yaptığı iş bildirilerek (sendika üyesi olması halinde) sendikalarla, ilgili işçi ve işveren kuruluşlarından emsal ücretin ne olabileceği araştırılmalı, ayrıca Türkiye İstatistik Kurumunun resmi internet sitesindeki 'kazanç bilgisi sorgulama' kısmından da faydalanılabileceği göz önüne alınarak emsal ücret araştırması sonucunda elde edilen verilerle, tüm deliller birlikte değerlendirilerek bir sonuca gidilmelidir.Somut uyuşmazlıkta davacı demirci ustası olarak çalıştığını ve günlük net yevmiyesinin 80,00 TL olduğunu ileri sürmüş, davalılar ise davacının asgari ücretle çalıştığını savunmuştur. Davacı tanıkları davacının ücret miktarına yönelik iddiasını doğrulamış, davalı tanıkları ise davacının ücretinin asgari ücret olduğunu beyan etmiştir. Emsal ücretin tespiti amacıyla araştırma yapılmış ise de, ... İnşaat Mühendisleri Odası’nın demir ustasının aldığı ücrete ilişkin fiyat tarifesinin bulunmadığını bildirdiği, ... İnşaat ve Sanatkarlar Esnaf Odası’nın ise, emsal ücreti asgari ücret olarak bildirdiği anlaşılmaktadır. Mahkemece davalı tanıklarının davacının asgari ücretle çalıştığını beyan ettikleri, davacı tanıklarının ise davacı ile çok kısa bir süre çalışmış olmaları nedeniyle beyanlarına itibar edilemeyeceği gerekçesiyle davacının davalı işyerinde asgari ücretle çalıştığı kanaatine varılmış ise de, mahkemece yapılan emsal ücret araştırması yetersizdir. Bu itibarla, davacının meslekte geçirdiği süre, işyerinde çalıştığı tarihler, meslek unvanı ve fiilen yaptığı iş bildirilerek (sendika üyesi olması halinde) sendikalarla, ilgili işçi ve işveren kuruluşlarından emsal ücretin ne olabileceği detaylı olarak araştırılmalı, ayrıca Türkiye İstatistik Kurumunun resmi internet sitesindeki 'kazanç bilgisi sorgulama' kısmından da faydalanılabileceği göz önüne alınarak emsal ücret araştırması sonucunda elde edilen verilerle, tüm deliller birlikte değerlendirilerek bir sonuca gidilmelidir. Mahkemece yetersiz emsal ücret araştırmasına göre davacının ücret miktarının belirlenmesi hatalı olup, kararın bu sebeple bozulması gerekmiştir.
3-Taraflar arasındaki bir diğer uyuşmazlık davacının fazla çalışma ve hafta tatili ücretlerine hak kazanıp kazanmadığı ile ilgilidir.Somut uyuşmazlıkta mahkemece davacı tanıklarının davacı ile birlikte çok kısa bir süre için çalıştığı, ayrıca inşaat işinin niteliği gereği demir işçilerinin aralıksız ve sürekli çalışmasının hayatın olağan akışına aykırı olduğu gerekçesiyle davacının fazla çalışma ve hafta tatili ücreti taleplerinin reddine karar verilmiştir. Ancak davacı tanıklarından ... davacı ile birlikte bir ay çalışmış olup, tanığın beyanına bu süre ile sınırlı olarak itibar edilerek davacının fazla çalışma yapıp yapmadığı yahut hafta tatillerinde çalışıp çalışmadığı noktasında değerlendirme yapılmalı, sonucuna göre fazla çalışma ücreti ve hafta tatili ücreti talebi ile ilgili bir karar verilmelidir. Mahkemece eksik inceleme ile yazılı şekilde karar verilmesi bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Temyiz olunan hükmün yukarıda açıklanan sebeplerden BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 09.04.2019 tarihinde oybirliği ile karar verildi.
'İçtihat Metni'
MAHKEMESİ:Asliye Hukuk (İş) Mahkemesi
DAVA TÜRÜ: ALACAK
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davacı vekili tarafından istenilmekle, temyiz talebinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı vekili, davacının davalılara ait işyerinde demirci ustası olarak çalıştığını, ücretinin ödenmediğini, işyerinde fazla çalışma yapmasına ve haftada yedi gün çalışmasına rağmen fazla çalışma ücreti ile hafta tatili ücretinin ödenmediğini ileri sürerek, bir kısım işçilik alacaklarının hüküm altına alınmasını talep etmiştir.
Davalılar, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Mahkemece, toplanan deliller ve bilirkişi raporu doğrultusunda davacının ücret alacağı talebinin kabulüne, fazla çalışma ve hafta tatili ücreti taleplerinin ise reddine karar verilmiştir.
Karar, yasal süresi içinde davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1-Dosyadaki yazılara toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre, davacının aşağıdaki bentlerin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
2-Taraflar arasında davacı işçiye ödenen aylık ücretin miktarı konusunda uyuşmazlık bulunmaktadır.4857 sayılı İş Kanununda 32 nci maddenin ilk fıkrasında, genel anlamda ücret, bir kimseye bir iş karşılığında işveren veya üçüncü kişiler tarafından sağlanan ve para ile ödenen tutar olarak tanımlanmıştır.Çalışma yaşamında daha az vergi ya da sigorta pirimi ödenmesi amacıyla zaman zaman, iş sözleşmesi veya ücret bordrolarında gösterilen ücretlerin gerçeği yansıtmadığı görülmektedir. Bu durumda gerçek ücretin tespiti önem kazanır. İşçinin kıdemi, meslek unvanı, fiilen yaptığı iş, işyerinin özellikleri ve emsal işçilere ödenen ücretler gibi hususlar dikkate alındığında imzalı bordrolarda yer alan ücretin gerçeği yansıtmadığı şüphesi ortaya çıktığında, bu konuda tanık beyanları gözetilmeli ve işçinin meslekte geçirdiği süre, işyerinde çalıştığı tarihler, meslek unvanı ve fiilen yaptığı iş bildirilerek (sendika üyesi olması halinde) sendikalarla, ilgili işçi ve işveren kuruluşlarından emsal ücretin ne olabileceği araştırılmalı, ayrıca Türkiye İstatistik Kurumunun resmi internet sitesindeki 'kazanç bilgisi sorgulama' kısmından da faydalanılabileceği göz önüne alınarak emsal ücret araştırması sonucunda elde edilen verilerle, tüm deliller birlikte değerlendirilerek bir sonuca gidilmelidir.Somut uyuşmazlıkta davacı demirci ustası olarak çalıştığını ve günlük net yevmiyesinin 80,00 TL olduğunu ileri sürmüş, davalılar ise davacının asgari ücretle çalıştığını savunmuştur. Davacı tanıkları davacının ücret miktarına yönelik iddiasını doğrulamış, davalı tanıkları ise davacının ücretinin asgari ücret olduğunu beyan etmiştir. Emsal ücretin tespiti amacıyla araştırma yapılmış ise de, ... İnşaat Mühendisleri Odası’nın demir ustasının aldığı ücrete ilişkin fiyat tarifesinin bulunmadığını bildirdiği, ... İnşaat ve Sanatkarlar Esnaf Odası’nın ise, emsal ücreti asgari ücret olarak bildirdiği anlaşılmaktadır. Mahkemece davalı tanıklarının davacının asgari ücretle çalıştığını beyan ettikleri, davacı tanıklarının ise davacı ile çok kısa bir süre çalışmış olmaları nedeniyle beyanlarına itibar edilemeyeceği gerekçesiyle davacının davalı işyerinde asgari ücretle çalıştığı kanaatine varılmış ise de, mahkemece yapılan emsal ücret araştırması yetersizdir. Bu itibarla, davacının meslekte geçirdiği süre, işyerinde çalıştığı tarihler, meslek unvanı ve fiilen yaptığı iş bildirilerek (sendika üyesi olması halinde) sendikalarla, ilgili işçi ve işveren kuruluşlarından emsal ücretin ne olabileceği detaylı olarak araştırılmalı, ayrıca Türkiye İstatistik Kurumunun resmi internet sitesindeki 'kazanç bilgisi sorgulama' kısmından da faydalanılabileceği göz önüne alınarak emsal ücret araştırması sonucunda elde edilen verilerle, tüm deliller birlikte değerlendirilerek bir sonuca gidilmelidir. Mahkemece yetersiz emsal ücret araştırmasına göre davacının ücret miktarının belirlenmesi hatalı olup, kararın bu sebeple bozulması gerekmiştir.
3-Taraflar arasındaki bir diğer uyuşmazlık davacının fazla çalışma ve hafta tatili ücretlerine hak kazanıp kazanmadığı ile ilgilidir.Somut uyuşmazlıkta mahkemece davacı tanıklarının davacı ile birlikte çok kısa bir süre için çalıştığı, ayrıca inşaat işinin niteliği gereği demir işçilerinin aralıksız ve sürekli çalışmasının hayatın olağan akışına aykırı olduğu gerekçesiyle davacının fazla çalışma ve hafta tatili ücreti taleplerinin reddine karar verilmiştir. Ancak davacı tanıklarından ... davacı ile birlikte bir ay çalışmış olup, tanığın beyanına bu süre ile sınırlı olarak itibar edilerek davacının fazla çalışma yapıp yapmadığı yahut hafta tatillerinde çalışıp çalışmadığı noktasında değerlendirme yapılmalı, sonucuna göre fazla çalışma ücreti ve hafta tatili ücreti talebi ile ilgili bir karar verilmelidir. Mahkemece eksik inceleme ile yazılı şekilde karar verilmesi bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Temyiz olunan hükmün yukarıda açıklanan sebeplerden BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 09.04.2019 tarihinde oybirliği ile karar verildi.