Karayolları Genel Müdürlüğünün Harçtan Muaf Olduğu

[Hepsihukuk]

T.C.
YARGITAY
12. Hukuk Dairesi

ESAS NO : 2014/35308
KARAR NO: 2015/10275


Yukarıda tarih ve numarası yazılı mahkeme kararının müddeti içinde temyizen tetkiki borçlu tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya mahallinden daireye gönderilmiş olup, dava dosyası için Tetkik Hakimi E.G. tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü :

Sair temyiz itirazları yerinde değil ise de;

Somut olayda, alacaklının icra mahkemesine başvurusu üzerine itirazın kaldırılması istemi kısmen kabul edilip kısmen reddedildiğine ve borçlu da yargılamada kendisini vekille temsil ettirdiğine göre; borçlu yararına vekalet ücretine hükmedilmesi gerekirken, bu hususta karar verilmemesi doğru olmadığı gibi; yargılama giderlerinin itirazın kaldırılması talebinin kabul ve red oranına göre taraflar arasında bölüştürülmesi yerine tamamının borçlu üzerinde bırakılması da isabetsizdir.

Öte yandan, borçlu Karayolları Genel Müdürlüğü 6001 sayılı Kanun'un 12/2. maddesi gereğince harçtan muaf olduğu halde borçlu idare aleyhine harca hükmedilmesi de doğru görülmemiştir.

SONUÇ : Borçlunun temyiz itirazlarının kısmen kabulü ile mahkeme kararının yukarıda yazılı nedenlerle İİK'nun 366 ve HUMK’nun 428. maddeleri uyarınca (BOZULMASINA), peşin alınan harcın istek halinde iadesine, ilamın tebliğinden itibaren 10 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 20/04/2015 gününde oybirliğiyle karar verildi.



T.C.
YARGITAY
12. Hukuk Dairesi


ESAS NO : 2019/10253
KARAR NO : 2019/14491


Yukarıda tarih ve numarası yazılı mahkeme kararının müddeti içinde temyizen tetkiki alacaklı tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya mahallinden daireye gönderilmiş olup, dava dosyası için Tetkik Hâkimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü :

Alacaklı vekili, icra mahkemesine başvurusunda; borçlu Karayolları Genel Müdürlüğü'nün harç ve vergi dışındaki dosya borcunu İcra Müdürlüğü'ne ödediğini, ancak reddiyat işlemi esnasında borçlunun harçtan muaf olmasına rağmen tahsil harcı kesilerek müvekkiline eksik ödeme yapıldığını ileri sürerek reddiyat işleminin iptalini ve kesilen harcın müvekkiline iadesini istemiştir. Mahkemece, borçlu Karayolları Genel Müdürlüğü'nün özel bütçeye dahil olması sebebiyle harçtan muaf olmadığı gerekçesiyle şikayetin reddine karar verilmesi üzere, karar alacaklı vekili tarafından temyiz edilmiştir.

492 sayılı Harçlar Kanunu'nun 28/b maddesine göre, tahsil harcı, alacağın ödenmesi sırasında yatırılan paradan tahsil edilir.

İcra ve İflas Kanunu'nun 15. maddesi ise, kanunda tersine hüküm bulunmadıkça, bütün harç ve masrafların borçluya ait olduğunu, bunların neticede ayrıca hüküm ve takibe hacet kalmaksızın borçludan tahsil olunacağını öngörmektedir.

Harçlar Kanunu'nun 32. maddesine göre, ilgilisi tarafından ödenmeyen harçları diğer taraf ödeyebilir ve ödenen bu para sonuçta ayrıca bir isteğe gerek olmaksızın hükümde nazara alınır.

Değinilen bu Kanun hükümlerine göre, tahsil harcının sorumlusu daima borçludur (İcra ve İflas Kanunu, md.15). Bu harcın, Kanun (492 sayılı Harçlar Kanunu, md.28/b) gereği icra dairesince alacağın ödenmesi sırasında yatırılan paradan tahsil edilmesi, sorumlusunun borçlu olduğu yönündeki düzenleme bakımından sonuca etkili değildir; borçlunun söz konusu sorumluluğunu ortadan kaldırmaz. Borçlunun borcu, yatırılan paradan kesilerek ödenen tahsil harcı kadar devam edeceğinden, alacaklının kesilen harç miktarı kadar takibe devam hakkı vardır. Yani, alacaklı, gerçekte borçlunun sorumluluğu altında bulunan ve ancak yatırılan paradan kesilen tahsil harcını borçludan alma hakkına sahiptir. Zaten alacağın tamamı karşılanana kadar tahsilata devam edilir.

Ancak, somut olayda borçlu Karayolları Genel Müdürlüğü olup, 6001 sayılı Karayolları Genel Müdürlüğü'nün Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun'un 12/2. maddesi gereğince harçtan muaftır. Bu nedenle, alacağın ödenmesi sırasında yatırılan paradan İcra Dairesi'nce tahsil harcı kesilemez.

O halde, Mahkeme'ce şikayetin kabulüne karar verilmesi gerekirken, yazılı gerekçeyle reddi isabetsizdir.

SONUÇ : Alacaklının temyiz itirazlarının kabulü ile mahkeme kararının yukarıda yazılı nedenlerle İİK'nin 366. ve HUMK’nin 428. maddeleri uyarınca BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde iadesine, ilamın tebliğinden itibaren 10 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 09/10/2019 gününde oy birliğiyle karar verildi.