Tüketici aracın pert olduğunu araştırmak zorunda değildir, değer kaybından satıcı sorumludur
Gönderilme zamanı: 26 Kas 2021, 22:06
Yargıtay Tüketicinin pert(kullanılmaz , yitik hale gelmiş ) araçla ilgili açtığı davada tüketiciyi haklı bularak, zararın tazmini için satış bedelinden uygun miktarda indirim istenebileceğine karar verdi.
Davacı –Tüketici ; internet ilanlarından görüp beğendiği bir aracı 38.000 Liraya satın aldığını ancak daha sonra aracın sigortasını yaptırmak istediğinde pert olduğunu öğrendiğini belirterek zararının giderilmesini isteyerek tüketici mahkemesinde dava açmış, açılan dava yerel mahkemece aracın daha ucuz alındığı ve servise inceletildiği gerekçesiyle ret edilmişti.
Yargıtay 13.Hukuk Dairesi dosya kapsamı kanıtlardan satıcının, aracın pert olduğunu alıcıdan gizlediğini , alıcının rutin bir inceleme ile tespit edilebilecek ayıpları bildirmek zorunda olduğunu aksi halde kabul etmiş kabul edileceğini ancak satış sırasında hile ile gizlenmiş bir ayıp sözkonusu olduğunda bildirimin ayıbı öğrenmeden itibaren hemen yapılabileceğini, aracın pert olması nedeniyle piyasa fiyatından düşük olmasının ve alım sırasında serviste inceletilmiş olmasının sonuca etkili olmayacağını, Davacının, satın aldığı araçla ilgili olarak Trafik Şube Müdürlüğü'nce tutulan kayıtları, aracın sigorta kayıtlarını, TRAMER kayıtlarını inceleme ve TRAMER'e SMS atarak bilgi edinme yükümlülüğü de olmadığını netice itibariyle satıcının aracın pert olmasından kaynaklanan değer kaybından sorumlu olacağını belirterek yerel mahkeme kararını bozmuştur.
Yargıtay 13.Hukuk dairesinin kararının tamamı aşağıdadır.
T.C.
Yargıtay
13. Hukuk Dairesi
Esas No:2014/37427
Karar No:2015/28490
Taraflar arasındaki alacak davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davacı avukatınca temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi geregi konuşulup düşünüldü.
KARAR
Davacı, davalıdan dava konusu aracı 38.000,00 TL bedelle satın aldığını, aracı satın almasından sonra kasko sigortası yaptırmak istediğinde aracın pert olduğunu öğrendiğini,aracın ayıplı olarak yüksek bedelle satılması nedeniyle uğradığı zarara karsılık 11.000,00 TL'nin ihtar tarihinden itibaren isleyecek yasal faizi ile davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı; aracın tüm özelliklerinin satıştan önce davacıya bildirildiğini, davacının aracı inceleyerek ve ekspere götürerek hasarı bilerek aldığını savunmuş; davanın reddini dilemiştir.
Mahkemece davanın reddine karar verilmiş, hüküm davacı tarafından temyiz edilmiştir.
Taraflar arasındaki uyuşmazlık, 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun 219 ve devamı maddelerinde düzenlenen, ayıptan sorumluluk hükümlerinden kaynaklanmakta olup, davakonusu aracın pert olduğu konusunda uyuşmazlık yoktur. Dosya kapsamına göre dava konusu aracın pert olduğu davacıdan gizlenmiştir. Türk Borçlar Kanununun 223. maddesi hükmüne göre; alıcı, devraldığı satılanın durumunu islerin olağan akısına göre imkân bulunur bulunmaz gözden geçirmek ve satılanda satıcının sorumluluğunu gerektiren bir ayıp görürse, bunu uygun bir süre içinde ona bildirmek zorundadır. Alıcı gözden geçirmeyi ve bildirimde bulunmayı ihmal ederse, satılanı kabul etmiş sayılır. Ancak, satılanda olagan bir gözden geçirmeyle ortaya çıkarılamayacak bir ayıp bulunması halinde, bu hüküm uygulanmaz. Bu tür bir ayıbın bulunduğu sonradan anlaşılırsa, hemen satıcıya bildirilmelidir; bildirilmezse satılan bu ayıpla birlikte kabul edilmiş sayılır.
Davacı, 08.02.2012 tarihinde noterden devraldığı aracı gizli ayıbı öğrenir öğrenmez 20.02.2012 tarihli ihtarname ile davalıya bildirmiş ve sonrasında bunu ileri sürerek eldeki davayı açmıştır. Mahkemece her ne kadar aracın piyasa değerinden düşük satın alınması ve satın alma tarihinde yetkili servis sorgulamasının davacı tarafından yapılabileceği belirtilerek, davacının ayıbı bildiğine kanaat getirilmiş ise de; aracın piyasa değerinden düşük satın alınması davacının ayıbı bildiğine karine teşkil etmez. Davacının, satın aldığı araçla ilgili olarak Trafik Şube Müdürlüğü'nce tutulan kayıtları, aracın sigorta kayıtlarını, TRAMER kayıtlarını inceleme ve TRAMER'e SMS atarak bilgi edinme yükümlülüğü de yoktur. Davalı taraf, satış öncesinde davacıyı aracın pert olduğu konusunda bilgilendirdiğini veya davacının bu hususu bildiğini ispatlayamamıştır. Satısa konu araç hukuki ayıplıdır. Ayıp davacıdan gizlenmiştir. Ayıbın gizlenmediğinin ispat yükü davalıda olup davalı üzerine düşen ispat yükünü yerine getirememiştir. Satıcı ayıpların varlığını bilmese bile onlardan sorumludur. Davalı satıcının ayıptan sorumluluk borcu bulunmaktadır. Davacının olayda kusurundan söz edilemez.Yukarıda açıklanan ilkeler doğrultusunda ayıptan sorumluluk hükümleri gereğince davacı uğradığı zararları akidi olan davalıdan isteyebilir. Davacı BK 219 ve sonraki ayıptan sorumluluk hükümlerine göre davalıdan ayıp oranında bedel indirimi istemekte haklıdır.
Mahkemece, açıklanan hususlar göz önünde tutularak davacının ayıp oranında bedel indirimi talebinin değerlendirilerek sonucuna uygun bir karar verilmesi gerekirken, aksi düşüncelerle yazılı şekilde hüküm tesisi usul ve yasaya aykırı olup, bozmayı gerektirir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle; temyiz olunan kararın davacı yararına BOZULMASINA, pesin pesin alınan harcın istek halinde iadesine, HUMK’nun 440/III-2 maddesi uyarınca karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere 05/10/2015 gününde oy birliğiyle karar verildi.
Davacı –Tüketici ; internet ilanlarından görüp beğendiği bir aracı 38.000 Liraya satın aldığını ancak daha sonra aracın sigortasını yaptırmak istediğinde pert olduğunu öğrendiğini belirterek zararının giderilmesini isteyerek tüketici mahkemesinde dava açmış, açılan dava yerel mahkemece aracın daha ucuz alındığı ve servise inceletildiği gerekçesiyle ret edilmişti.
Yargıtay 13.Hukuk Dairesi dosya kapsamı kanıtlardan satıcının, aracın pert olduğunu alıcıdan gizlediğini , alıcının rutin bir inceleme ile tespit edilebilecek ayıpları bildirmek zorunda olduğunu aksi halde kabul etmiş kabul edileceğini ancak satış sırasında hile ile gizlenmiş bir ayıp sözkonusu olduğunda bildirimin ayıbı öğrenmeden itibaren hemen yapılabileceğini, aracın pert olması nedeniyle piyasa fiyatından düşük olmasının ve alım sırasında serviste inceletilmiş olmasının sonuca etkili olmayacağını, Davacının, satın aldığı araçla ilgili olarak Trafik Şube Müdürlüğü'nce tutulan kayıtları, aracın sigorta kayıtlarını, TRAMER kayıtlarını inceleme ve TRAMER'e SMS atarak bilgi edinme yükümlülüğü de olmadığını netice itibariyle satıcının aracın pert olmasından kaynaklanan değer kaybından sorumlu olacağını belirterek yerel mahkeme kararını bozmuştur.
Yargıtay 13.Hukuk dairesinin kararının tamamı aşağıdadır.
T.C.
Yargıtay
13. Hukuk Dairesi
Esas No:2014/37427
Karar No:2015/28490
Taraflar arasındaki alacak davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davacı avukatınca temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi geregi konuşulup düşünüldü.
KARAR
Davacı, davalıdan dava konusu aracı 38.000,00 TL bedelle satın aldığını, aracı satın almasından sonra kasko sigortası yaptırmak istediğinde aracın pert olduğunu öğrendiğini,aracın ayıplı olarak yüksek bedelle satılması nedeniyle uğradığı zarara karsılık 11.000,00 TL'nin ihtar tarihinden itibaren isleyecek yasal faizi ile davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı; aracın tüm özelliklerinin satıştan önce davacıya bildirildiğini, davacının aracı inceleyerek ve ekspere götürerek hasarı bilerek aldığını savunmuş; davanın reddini dilemiştir.
Mahkemece davanın reddine karar verilmiş, hüküm davacı tarafından temyiz edilmiştir.
Taraflar arasındaki uyuşmazlık, 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun 219 ve devamı maddelerinde düzenlenen, ayıptan sorumluluk hükümlerinden kaynaklanmakta olup, davakonusu aracın pert olduğu konusunda uyuşmazlık yoktur. Dosya kapsamına göre dava konusu aracın pert olduğu davacıdan gizlenmiştir. Türk Borçlar Kanununun 223. maddesi hükmüne göre; alıcı, devraldığı satılanın durumunu islerin olağan akısına göre imkân bulunur bulunmaz gözden geçirmek ve satılanda satıcının sorumluluğunu gerektiren bir ayıp görürse, bunu uygun bir süre içinde ona bildirmek zorundadır. Alıcı gözden geçirmeyi ve bildirimde bulunmayı ihmal ederse, satılanı kabul etmiş sayılır. Ancak, satılanda olagan bir gözden geçirmeyle ortaya çıkarılamayacak bir ayıp bulunması halinde, bu hüküm uygulanmaz. Bu tür bir ayıbın bulunduğu sonradan anlaşılırsa, hemen satıcıya bildirilmelidir; bildirilmezse satılan bu ayıpla birlikte kabul edilmiş sayılır.
Davacı, 08.02.2012 tarihinde noterden devraldığı aracı gizli ayıbı öğrenir öğrenmez 20.02.2012 tarihli ihtarname ile davalıya bildirmiş ve sonrasında bunu ileri sürerek eldeki davayı açmıştır. Mahkemece her ne kadar aracın piyasa değerinden düşük satın alınması ve satın alma tarihinde yetkili servis sorgulamasının davacı tarafından yapılabileceği belirtilerek, davacının ayıbı bildiğine kanaat getirilmiş ise de; aracın piyasa değerinden düşük satın alınması davacının ayıbı bildiğine karine teşkil etmez. Davacının, satın aldığı araçla ilgili olarak Trafik Şube Müdürlüğü'nce tutulan kayıtları, aracın sigorta kayıtlarını, TRAMER kayıtlarını inceleme ve TRAMER'e SMS atarak bilgi edinme yükümlülüğü de yoktur. Davalı taraf, satış öncesinde davacıyı aracın pert olduğu konusunda bilgilendirdiğini veya davacının bu hususu bildiğini ispatlayamamıştır. Satısa konu araç hukuki ayıplıdır. Ayıp davacıdan gizlenmiştir. Ayıbın gizlenmediğinin ispat yükü davalıda olup davalı üzerine düşen ispat yükünü yerine getirememiştir. Satıcı ayıpların varlığını bilmese bile onlardan sorumludur. Davalı satıcının ayıptan sorumluluk borcu bulunmaktadır. Davacının olayda kusurundan söz edilemez.Yukarıda açıklanan ilkeler doğrultusunda ayıptan sorumluluk hükümleri gereğince davacı uğradığı zararları akidi olan davalıdan isteyebilir. Davacı BK 219 ve sonraki ayıptan sorumluluk hükümlerine göre davalıdan ayıp oranında bedel indirimi istemekte haklıdır.
Mahkemece, açıklanan hususlar göz önünde tutularak davacının ayıp oranında bedel indirimi talebinin değerlendirilerek sonucuna uygun bir karar verilmesi gerekirken, aksi düşüncelerle yazılı şekilde hüküm tesisi usul ve yasaya aykırı olup, bozmayı gerektirir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle; temyiz olunan kararın davacı yararına BOZULMASINA, pesin pesin alınan harcın istek halinde iadesine, HUMK’nun 440/III-2 maddesi uyarınca karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere 05/10/2015 gününde oy birliğiyle karar verildi.