Ticaret Sicilden Re'sen Terkin Edilen Borçlu ile İpotek Veren Kefili Hakkında Takip Yapılamayacağı
Gönderilme zamanı: 10 Ara 2021, 16:19
T.C.
YARGITAY
12. HUKUK DAİRESİ
ESAS NO: 2017/991
KARAR NO: 2017/7706
KARAR TARİHİT: 22.5.2017
TİCARET SİCİLDEN RE'SEN TERKİN EDİLEN BORÇLU ŞİRKETİN İHYASI SAĞLANMADAN İPOTEK VEREN KEFİLİ İLE BİRLİKTE HAKLARINDA İPÇY ile TAKİP YAPILAMAYACAĞI.
Yukarıda tarih ve numarası yazılı mahkeme kararının müddeti içinde temyizen tetkiki borçlu tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya mahallinden daireye gönderilmiş olup, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü:
KARAR
Alacaklının asıl kredi borçlusu ... Tic. A.Ş ve ipotekli taşınmaz maliki ... hakkında ipoteğin paraya çevrilmesi yoluyla takibe geçtiği ve 6 örnek icra emrinin düzenlendiği, ipotekli taşınmaz maliki ... vekilinin icra mahkemesine başvurusunda; sair şikayet nedenleri yanında borçlu şirketin ticaret sicilinden terkin edildiğini, tüzel kişiliğinin sona erdiğini ileri sürerek takibin iptaline karar verilmesini istediği, mahkemece; şikayetin reddine karar verildiği anlaşılmaktadır.
Borçlu ... Tic. A.Ş.'nin 6102 Sayılı TTK'nun geçici 7. maddesi uyarınca 09.10.2014 tarihinde re'sen Ticaret Sicilden terkin edildiği, bundan sonra alacaklı tarafından adı geçen borçlular hakkında 15.05.2015 tarihinde ipoteğin paraya çevrilmesi yolu ile takibe geçilerek, 6 örnek icra emri düzenlendiği görülmektedir.
6102 Sayılı TTK'nun geçici 7. maddesi uyarınca sicilden terkin edilen şirketin aynı maddenin 15. bendine göre ihyası mümkündür; bu bentte, “... Ticaret sicilinden kaydı silinen şirket veya kooperatifin alacaklıları ile hukuki menfaatleri bulunanlar haklı sebeplere dayanarak silinme tarihinden itibaren beş yıl içinde mahkemeye başvurarak şirket veya kooperatifin ihyasını isteyebilir...” düzenlemesine yer verilmiştir.
6102 Sayılı TTK'nun 547. maddesinde de; Tasfiyenin kapanmasından sonra ek tasfiye işlemlerinin yapılmasının zorunlu olduğu anlaşılırsa, son tasfiye memurları, yönetim kurulu üyeleri, pay sahipleri veya alacaklıların, şirket merkezinin bulunduğu yerdeki asliye ticaret mahkemesinden, bu ek işlemler sonuçlandırılıncaya kadar, şirketin yeniden tescilini isteyebilecekleri belirtilmiştir. Ticaret sicilinden terkin edilmek suretiyle hukuk alemindeki varlığı sonra eren şirketin, takibin tarafı olmak ehliyeti de bulunmamaktadır.
Feshedilmekle tüzel kişiliği sona eren şirketin, medeni haklardan yararlanma ve bu hakları kullanma ehliyeti de son bulacağından, münfesih tüzel kişiliğin gerek yargıda gerekse diğer resmi merciler önünde temsil edilebileceğinden bahsetmek olanaklı değildir. Dolayısıyla, tasfiyesi tamamlanıp ticaret sicilinden silinmek suretiyle hukuk alemindeki varlığı sona eren (münfesih) şirketin takibin tarafı olmak ehliyeti de bulunmamaktadır. Ticaret sicilinden terkin edilmiş şirket hakkında takip işlemlerine başlanması ve yürütülmesi tasfiye memuru ile ticaret sicile yöneltilecek dava sonucunda tüzel kişiliğin yeniden ihyası ile mümkündür. Taraf ehliyeti kamu düzeni ile ilgili olup hakimin bu hususu re'sen de göz önünde bulundurması zorunludur.
Diğer yandan, İİK'nun 149/b maddesinde; "149.maddede yazılı haller dışındaki muaccel alacaklar için icra müdürü, borçluya ve varsa taşınmaz sahibi 3. şahsa birer ödeme emri gönderir.” düzenlemesi mevcut olup, madde içeriğinden, borçlu ile ipotek veren arasında zorunlu takip arkadaşlığının bulunması sebebiyle haklarında birlikte takip yapılması gerektiği anlaşılmaktadır.
Buna göre; ticaret sicilinden terkin edilen borçlu şirket hakkında takipte taraf olarak gösterilmek suretiyle icra takibine başlanması ve takip işlemlerine devam edilmesi durumunda yapılan işlemler hukuken geçersiz ve yok hükmünde olup; ipotek veren ... ile asıl borçlu şirket arasında zorunlu takip arkadaşlığı bulunduğundan, ipotek veren hakkında icra takibine devam edilmesine de imkan yoktur. Takipten önce borçlu şirketin ihyasına dair bir karar bulunmadığı gibi, takipten sonra da alacaklının ihya yönünde bir istemi de bulunmadığı anlaşılmaktadır. Bu durumda, borçlu şirket yönünden ihya sağlanmadan hakkında takip yapılamayacağı gibi; bu eksiklik tamamlanmadan zorunlu takip arkadaşı olan taşınmaz maliki ...'a karşı da takibin devamı mümkün değildir.
O halde; mahkemece açıklanan sebeplerle takibin iptali yönünde şikayetin kabulüne karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsizdir.
SONUÇ : Borçlunun temyiz itirazlarının kabulüyle mahkeme kararının yukarda yazılı sebeplerle İİK'nun 366 ve HUMK'nun 428. maddeleri uyarınca BOZULMASINA, peşin alınan harcın istenmesi halinde iadesine, ilamın tebliğinden itibaren 10 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 22.05.2017 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.
YARGITAY
12. HUKUK DAİRESİ
ESAS NO: 2017/991
KARAR NO: 2017/7706
KARAR TARİHİT: 22.5.2017
TİCARET SİCİLDEN RE'SEN TERKİN EDİLEN BORÇLU ŞİRKETİN İHYASI SAĞLANMADAN İPOTEK VEREN KEFİLİ İLE BİRLİKTE HAKLARINDA İPÇY ile TAKİP YAPILAMAYACAĞI.
Yukarıda tarih ve numarası yazılı mahkeme kararının müddeti içinde temyizen tetkiki borçlu tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya mahallinden daireye gönderilmiş olup, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü:
KARAR
Alacaklının asıl kredi borçlusu ... Tic. A.Ş ve ipotekli taşınmaz maliki ... hakkında ipoteğin paraya çevrilmesi yoluyla takibe geçtiği ve 6 örnek icra emrinin düzenlendiği, ipotekli taşınmaz maliki ... vekilinin icra mahkemesine başvurusunda; sair şikayet nedenleri yanında borçlu şirketin ticaret sicilinden terkin edildiğini, tüzel kişiliğinin sona erdiğini ileri sürerek takibin iptaline karar verilmesini istediği, mahkemece; şikayetin reddine karar verildiği anlaşılmaktadır.
Borçlu ... Tic. A.Ş.'nin 6102 Sayılı TTK'nun geçici 7. maddesi uyarınca 09.10.2014 tarihinde re'sen Ticaret Sicilden terkin edildiği, bundan sonra alacaklı tarafından adı geçen borçlular hakkında 15.05.2015 tarihinde ipoteğin paraya çevrilmesi yolu ile takibe geçilerek, 6 örnek icra emri düzenlendiği görülmektedir.
6102 Sayılı TTK'nun geçici 7. maddesi uyarınca sicilden terkin edilen şirketin aynı maddenin 15. bendine göre ihyası mümkündür; bu bentte, “... Ticaret sicilinden kaydı silinen şirket veya kooperatifin alacaklıları ile hukuki menfaatleri bulunanlar haklı sebeplere dayanarak silinme tarihinden itibaren beş yıl içinde mahkemeye başvurarak şirket veya kooperatifin ihyasını isteyebilir...” düzenlemesine yer verilmiştir.
6102 Sayılı TTK'nun 547. maddesinde de; Tasfiyenin kapanmasından sonra ek tasfiye işlemlerinin yapılmasının zorunlu olduğu anlaşılırsa, son tasfiye memurları, yönetim kurulu üyeleri, pay sahipleri veya alacaklıların, şirket merkezinin bulunduğu yerdeki asliye ticaret mahkemesinden, bu ek işlemler sonuçlandırılıncaya kadar, şirketin yeniden tescilini isteyebilecekleri belirtilmiştir. Ticaret sicilinden terkin edilmek suretiyle hukuk alemindeki varlığı sonra eren şirketin, takibin tarafı olmak ehliyeti de bulunmamaktadır.
Feshedilmekle tüzel kişiliği sona eren şirketin, medeni haklardan yararlanma ve bu hakları kullanma ehliyeti de son bulacağından, münfesih tüzel kişiliğin gerek yargıda gerekse diğer resmi merciler önünde temsil edilebileceğinden bahsetmek olanaklı değildir. Dolayısıyla, tasfiyesi tamamlanıp ticaret sicilinden silinmek suretiyle hukuk alemindeki varlığı sona eren (münfesih) şirketin takibin tarafı olmak ehliyeti de bulunmamaktadır. Ticaret sicilinden terkin edilmiş şirket hakkında takip işlemlerine başlanması ve yürütülmesi tasfiye memuru ile ticaret sicile yöneltilecek dava sonucunda tüzel kişiliğin yeniden ihyası ile mümkündür. Taraf ehliyeti kamu düzeni ile ilgili olup hakimin bu hususu re'sen de göz önünde bulundurması zorunludur.
Diğer yandan, İİK'nun 149/b maddesinde; "149.maddede yazılı haller dışındaki muaccel alacaklar için icra müdürü, borçluya ve varsa taşınmaz sahibi 3. şahsa birer ödeme emri gönderir.” düzenlemesi mevcut olup, madde içeriğinden, borçlu ile ipotek veren arasında zorunlu takip arkadaşlığının bulunması sebebiyle haklarında birlikte takip yapılması gerektiği anlaşılmaktadır.
Buna göre; ticaret sicilinden terkin edilen borçlu şirket hakkında takipte taraf olarak gösterilmek suretiyle icra takibine başlanması ve takip işlemlerine devam edilmesi durumunda yapılan işlemler hukuken geçersiz ve yok hükmünde olup; ipotek veren ... ile asıl borçlu şirket arasında zorunlu takip arkadaşlığı bulunduğundan, ipotek veren hakkında icra takibine devam edilmesine de imkan yoktur. Takipten önce borçlu şirketin ihyasına dair bir karar bulunmadığı gibi, takipten sonra da alacaklının ihya yönünde bir istemi de bulunmadığı anlaşılmaktadır. Bu durumda, borçlu şirket yönünden ihya sağlanmadan hakkında takip yapılamayacağı gibi; bu eksiklik tamamlanmadan zorunlu takip arkadaşı olan taşınmaz maliki ...'a karşı da takibin devamı mümkün değildir.
O halde; mahkemece açıklanan sebeplerle takibin iptali yönünde şikayetin kabulüne karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsizdir.
SONUÇ : Borçlunun temyiz itirazlarının kabulüyle mahkeme kararının yukarda yazılı sebeplerle İİK'nun 366 ve HUMK'nun 428. maddeleri uyarınca BOZULMASINA, peşin alınan harcın istenmesi halinde iadesine, ilamın tebliğinden itibaren 10 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 22.05.2017 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.