1. Hukuk Dairesi 2015/17342 E. , 2018/15826 K.
Gönderilme zamanı: 18 Kas 2021, 20:30
1. Hukuk Dairesi 2015/17342 E. , 2018/15826 K.
'İçtihat Metni'
MAHKEMESİ :SULH HUKUK MAHKEMESİ
Taraflar arasında görülen gaiplik davası sonunda, yerel mahkemece davanın usulden reddine ilişkin olarak verilen karar davacı vekili tarafından yasal süre içerisinde temyiz edilmiş olmakla dosya incelendi, Tetkik Hakimi ...... Arslartürk 'ün raporu okundu, açıklamaları dinlendi, gereği görüşülüp düşünüldü
-KARAR-
Dava, gaiplik istemine ilişkindir.
Davacı, dava konusu ......... icareli 845 ada 7 parsel sayılı taşınmazın 346/2400 payının ...... oğlu Leonida , 300/2400 payının Lami, 330/2400 payının ......, 346/ 2400 payının ...... kızı ......, 346/2400 payının ...... oğlu ......, 75/2400 payının ...... oğlu ......, 96/2400 payının ......, 96/2400 payının ......, 96/2400 payının ......, 96/2400 payının ...... , 48/2400 payının ...... oğlu ...... adına kayıtlı olup, ... Defterdarının ...... 2. Sulh Hukuk Mahkemesinin l996/1013 Esas l997/177 Karar sayılı kararı ile kayyım tayin edildiğini, ... tarafından ...... 1. Asliye Hukuk Mahkemesine açılan 2007/149 Esas, 2007/ 341 Karar sayılı tapu iptali ve tescil davasının ,taşınmazın aslının ... olduğu gerekçesiyle reddedilerek kesinleştiğini, ileri sürerek dava konusu taşınmazın mutasarrıfları ...... oğlu........., ......, ...... kızı ......, ...... oğlu ......, ...... oğlu ......, ......, ......, ......, ...... ve ...... oğlu ......'nın gaipliklerine karar verilerek 5737 sayılı Vakıflar Kanununun 17. maddesi uyarınca taşınmazın vakfı adına tesciline karar verilmesini istemiştir
Davalı, davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, derdestlik gerekçesi ile 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunun 114/1-ı maddesi gereğince davanın usulden reddine karar verilmiştir.
Dosya içeriği ve toplanan delillerden davacının 22.12.2011 tarihinde gaiplik ve iptal tescil isteği ile ... 5. Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 2011/512 Esas sayılı dava dosyası ile dava açtığı, 07.06.2012 tarihinde gaiplik davasının tefrik edilerek mahkemenin 2012/269 Esasına kayıt olunduğu ve 21.06.2012 tarihinde görevsizlik kararı verildiği, kararın Yargıtay 18. Hukuk Dairesi'nce onandığı, talep üzerine görevli Sulh Hukuk Mahkemesi'ne gönderildiği ve eldeki davanın esasına kayıt olunduğu anlaşılmaktadır.
Bilindiği gibi, bir davanın derdest olduğundan söz edebilmek için, aynı davanın iki kere açılması, birinci davanın görülmekte olması ve birinci dava ile ikinci davanın taraflarının, konusunun (müddeabihlerinin) ve dava sebeplerinin aynı olması gerekir. HMK'nun 114/1-ı maddesinde aynı davanın, daha önceden açılmış ve halen görülmekte olmaması dava şartları arasında düzenlenmiştir. Derdestlik dava açılmasının usul hukuku bakımından ortaya çıkardığı sonuçlardan biridir. Aynı konuda, aynı taraflar arasında, aynı dava sebebine dayanarak daha önce bir dava açılmış ve bu dava görülmekte ise, aynı konunun yeni bir dava konusu yapılması mümkün değildir. Çünkü aynı konuda iki dava açılmasında davacının korunmaya layık bir menfaati yoktur. Daha önce HUMK'nun 187/4. maddesinde bir ilk itiraz olarak nitelenen bu husus HMK'nun 114/1-ı hükmü ile dava şartı haline getirilmiştir. Hukuk Muhakemeleri Kanunu'na ilişkin hükümler İcra İflas Kanunu hükümleri ile çelişmediği hallerde takip hukukunda da uygulanır.
Somut olaya gelince, her ne kadar mahkemece, davanın ... 5. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2011/512 Esas sayılı dosyasında derdest olduğu belirtilerek reddedilmiş ise de, eldeki gaiplik davasının anılan dava dosyasından tefrik edilerek eldeki davanın esasına kayıt olduğu sabittir.
Hal böyle olunca, derdestlik koşullarının gerçekleşmediği gözetilerek işin esasının incelenmesi, toplanan ve toplanacak delillerin birlikte değerlendirilmesi, hasıl olacak sonuca göre bir karar verilmesi gerekirken yazılı olduğu şekilde hüküm kurulması isabetsizdir.
Davacının yerinde bulunan temyiz itirazlarının kabulü ile, hükmün (6100 sayılı Yasanın geçici 3.maddesi yollaması ile) 1086 sayılı HUMK'un 428.maddesi gereğince BOZULMASINA, alınan peşin harcın temyiz edene geri verilmesine, 24/12/2018 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.
'İçtihat Metni'
MAHKEMESİ :SULH HUKUK MAHKEMESİ
Taraflar arasında görülen gaiplik davası sonunda, yerel mahkemece davanın usulden reddine ilişkin olarak verilen karar davacı vekili tarafından yasal süre içerisinde temyiz edilmiş olmakla dosya incelendi, Tetkik Hakimi ...... Arslartürk 'ün raporu okundu, açıklamaları dinlendi, gereği görüşülüp düşünüldü
-KARAR-
Dava, gaiplik istemine ilişkindir.
Davacı, dava konusu ......... icareli 845 ada 7 parsel sayılı taşınmazın 346/2400 payının ...... oğlu Leonida , 300/2400 payının Lami, 330/2400 payının ......, 346/ 2400 payının ...... kızı ......, 346/2400 payının ...... oğlu ......, 75/2400 payının ...... oğlu ......, 96/2400 payının ......, 96/2400 payının ......, 96/2400 payının ......, 96/2400 payının ...... , 48/2400 payının ...... oğlu ...... adına kayıtlı olup, ... Defterdarının ...... 2. Sulh Hukuk Mahkemesinin l996/1013 Esas l997/177 Karar sayılı kararı ile kayyım tayin edildiğini, ... tarafından ...... 1. Asliye Hukuk Mahkemesine açılan 2007/149 Esas, 2007/ 341 Karar sayılı tapu iptali ve tescil davasının ,taşınmazın aslının ... olduğu gerekçesiyle reddedilerek kesinleştiğini, ileri sürerek dava konusu taşınmazın mutasarrıfları ...... oğlu........., ......, ...... kızı ......, ...... oğlu ......, ...... oğlu ......, ......, ......, ......, ...... ve ...... oğlu ......'nın gaipliklerine karar verilerek 5737 sayılı Vakıflar Kanununun 17. maddesi uyarınca taşınmazın vakfı adına tesciline karar verilmesini istemiştir
Davalı, davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, derdestlik gerekçesi ile 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunun 114/1-ı maddesi gereğince davanın usulden reddine karar verilmiştir.
Dosya içeriği ve toplanan delillerden davacının 22.12.2011 tarihinde gaiplik ve iptal tescil isteği ile ... 5. Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 2011/512 Esas sayılı dava dosyası ile dava açtığı, 07.06.2012 tarihinde gaiplik davasının tefrik edilerek mahkemenin 2012/269 Esasına kayıt olunduğu ve 21.06.2012 tarihinde görevsizlik kararı verildiği, kararın Yargıtay 18. Hukuk Dairesi'nce onandığı, talep üzerine görevli Sulh Hukuk Mahkemesi'ne gönderildiği ve eldeki davanın esasına kayıt olunduğu anlaşılmaktadır.
Bilindiği gibi, bir davanın derdest olduğundan söz edebilmek için, aynı davanın iki kere açılması, birinci davanın görülmekte olması ve birinci dava ile ikinci davanın taraflarının, konusunun (müddeabihlerinin) ve dava sebeplerinin aynı olması gerekir. HMK'nun 114/1-ı maddesinde aynı davanın, daha önceden açılmış ve halen görülmekte olmaması dava şartları arasında düzenlenmiştir. Derdestlik dava açılmasının usul hukuku bakımından ortaya çıkardığı sonuçlardan biridir. Aynı konuda, aynı taraflar arasında, aynı dava sebebine dayanarak daha önce bir dava açılmış ve bu dava görülmekte ise, aynı konunun yeni bir dava konusu yapılması mümkün değildir. Çünkü aynı konuda iki dava açılmasında davacının korunmaya layık bir menfaati yoktur. Daha önce HUMK'nun 187/4. maddesinde bir ilk itiraz olarak nitelenen bu husus HMK'nun 114/1-ı hükmü ile dava şartı haline getirilmiştir. Hukuk Muhakemeleri Kanunu'na ilişkin hükümler İcra İflas Kanunu hükümleri ile çelişmediği hallerde takip hukukunda da uygulanır.
Somut olaya gelince, her ne kadar mahkemece, davanın ... 5. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2011/512 Esas sayılı dosyasında derdest olduğu belirtilerek reddedilmiş ise de, eldeki gaiplik davasının anılan dava dosyasından tefrik edilerek eldeki davanın esasına kayıt olduğu sabittir.
Hal böyle olunca, derdestlik koşullarının gerçekleşmediği gözetilerek işin esasının incelenmesi, toplanan ve toplanacak delillerin birlikte değerlendirilmesi, hasıl olacak sonuca göre bir karar verilmesi gerekirken yazılı olduğu şekilde hüküm kurulması isabetsizdir.
Davacının yerinde bulunan temyiz itirazlarının kabulü ile, hükmün (6100 sayılı Yasanın geçici 3.maddesi yollaması ile) 1086 sayılı HUMK'un 428.maddesi gereğince BOZULMASINA, alınan peşin harcın temyiz edene geri verilmesine, 24/12/2018 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.