HACZEDİLEN MENKULLERİN FİNANSAL KİRALAMA KONUSU OLMASI
Gönderilme zamanı: 26 Ağu 2021, 09:05
YARGITAY 12. Hukuk Dairesi
ESAS: 2013/16111
KARAR: 2013/25176
Yukarıda tarih ve numarası yazılı mahkeme kararının müddeti içinde temyizen tetkiki şikayetçi ve alacaklı tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya mahallinden daireye gönderilmiş olup, dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü :
Şikayetçi üçüncü kişi icra mahkemesine başvurusunda, ...İcra Müdürlüğü'nün 2012/291 Esas sayılı dosyasında haczedilen bir kısım menkullerin finansal kiralama konusu olduğunu ileri sürerek haczin kaldırılmasına karar verilmesini talep ettiği anlaşılmıştır.
Sözleşme tarihi itibariyle yürülükte olan 3226 Sayılı Kanun'un 19. maddesinde; kiracının iflası veya icra takibine uğraması halinde finansal kiralama konusu malların takibin dışında tutulmasına veya iflasta tefrikine ilgili memurca karar verileceği, bu karara karşı yedi gün içinde icra mahkemesi nezdinde şikayette bulunulabileceği öngörülmüştür. Yasada öngörülen bu düzenleme ile haczedilmezlik ve istihkak prosedüründen ayrı finansal kiralama konusu malların, haciz veya iflas dışında (takip dışında) bırakılacağı kuralı getirilmiştir. Borçlu kiracı ve finansal kiralama yapan kiralayan, yasanın bu hükmünden yararlanarak icra ve iflas müdürüne başvurabilirler. Sözü edilen hükümler kiralayanın doğrudan istihkak davası açmasına engel değildir. Ayrıca, ilgili memurun 3226 Sayılı Yasanın 19.maddesi uyarınca vereceği karara karşı da, hukuki yararı bulunan alacaklının, borçlunun ve finansal malları kiralayanın, memur işleminin yanlışlığını ileri sürerek 7 gün içerisinde icra mahkemesine şikayette bulunma hakları olduğu, sözü edilen madde gereğidir.
3226 Sayılı Finansal Kiralama Kanunu'nun 8. maddesinde; “Finansal kiralama sözleşmesinin noterlikçe düzenleme şeklinde yapılacağı” emredici bir kural olarak konulmuştur. Diğer bir deyişle, sözleşme noterlikçe yapılmamış ya da noter sadece imza tasdiki yapmış ise, BK.nun 20. maddesi karşısında bir butlan nedenidir ve mahkemece de re’sen nazara alınır. Anılan Kanun'un 8. maddesinin 1. paragrafının 2. cümlesinde ise, “taşınır mala ilişkin finansal kiralama sözleşmesinin, kiracının ikametgahı noterliğinde bu iş için tutulan özel sicile tescili gerektiği” düzenlemesine yer verilmiştir.
3226 Sayılı Finansal Kiralama Kanunu'nun gerek finansal kiralama sözleşmesinin şekli ve sözleşmeye aleniyet kazandırılması amacına yönelik özel sicile tescile dair 8. maddesi ve gerekse 19. maddesinde yer alan emredici nitelikteki koruma hükümleri kamu düzenine ilişkin olup, Finansal Kiralama Sözleşmesinin noterce düzenleme şeklinde yapılıp yapılmadığı ve taşınır mala dair sözleşmenin, kiracının ikametgahı noterliğinde özel sicile tescil edilip edilmediği re’sen araştırılacak konulardandır (Hukuk Genel Kurulu’nun 22.10.2008 tarih ve 2008/21-535 Esas, 2008/586 Karar sayılı kararı).
Bu durumda mahkemece, ...17. Noterliğinin borçlunun ikametgahının bulunduğu ...ilçesi ile aynı ilçede bulunup bulunmadığı ve ayrıca 17. Noterliğin sözleşmenin yapıldığı tarihten önce kurulup kurulmadığı araştırılarak geçerli bir finansal kiralama sözleşmesinin olduğunun anlaşılması halinde bilirkişi incelemesi yapılmak suretiyle haczedilen malların finansal kiralama konusu mal olup olmadığı tespit edilerek oluşacak sonuca göre bir karar verilmesi gerekirken eksik inceleme ile yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsizdir.
Diğer taraftan, HMK.nun 297. maddesinin (1). fıkrası gereği "gerekçeli kararın yazıldığı tarihin" yer alması zorunlu olup, kanunun bu emredici hükmüne aykırı davranılması da doğru bulunmamıştır.
SONUÇ : Şikayetçinin temyiz itirazlarının kabulü ile mahkeme kararının yukarıda yazılı nedenlerle İİK 366 ve HUMK’nun 428. maddeleri uyarınca (BOZULMASINA), bozma nedenine göre alacaklının temyiz itirazlarının bu aşamada incelenmesine yer olmadığına, peşin alınan harcın istek halinde iadesine, ilamın tebliğinden itibaren 10 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 04/07/2013 gününde oybirliğiyle karar verildi.
ESAS: 2013/16111
KARAR: 2013/25176
Yukarıda tarih ve numarası yazılı mahkeme kararının müddeti içinde temyizen tetkiki şikayetçi ve alacaklı tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya mahallinden daireye gönderilmiş olup, dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü :
Şikayetçi üçüncü kişi icra mahkemesine başvurusunda, ...İcra Müdürlüğü'nün 2012/291 Esas sayılı dosyasında haczedilen bir kısım menkullerin finansal kiralama konusu olduğunu ileri sürerek haczin kaldırılmasına karar verilmesini talep ettiği anlaşılmıştır.
Sözleşme tarihi itibariyle yürülükte olan 3226 Sayılı Kanun'un 19. maddesinde; kiracının iflası veya icra takibine uğraması halinde finansal kiralama konusu malların takibin dışında tutulmasına veya iflasta tefrikine ilgili memurca karar verileceği, bu karara karşı yedi gün içinde icra mahkemesi nezdinde şikayette bulunulabileceği öngörülmüştür. Yasada öngörülen bu düzenleme ile haczedilmezlik ve istihkak prosedüründen ayrı finansal kiralama konusu malların, haciz veya iflas dışında (takip dışında) bırakılacağı kuralı getirilmiştir. Borçlu kiracı ve finansal kiralama yapan kiralayan, yasanın bu hükmünden yararlanarak icra ve iflas müdürüne başvurabilirler. Sözü edilen hükümler kiralayanın doğrudan istihkak davası açmasına engel değildir. Ayrıca, ilgili memurun 3226 Sayılı Yasanın 19.maddesi uyarınca vereceği karara karşı da, hukuki yararı bulunan alacaklının, borçlunun ve finansal malları kiralayanın, memur işleminin yanlışlığını ileri sürerek 7 gün içerisinde icra mahkemesine şikayette bulunma hakları olduğu, sözü edilen madde gereğidir.
3226 Sayılı Finansal Kiralama Kanunu'nun 8. maddesinde; “Finansal kiralama sözleşmesinin noterlikçe düzenleme şeklinde yapılacağı” emredici bir kural olarak konulmuştur. Diğer bir deyişle, sözleşme noterlikçe yapılmamış ya da noter sadece imza tasdiki yapmış ise, BK.nun 20. maddesi karşısında bir butlan nedenidir ve mahkemece de re’sen nazara alınır. Anılan Kanun'un 8. maddesinin 1. paragrafının 2. cümlesinde ise, “taşınır mala ilişkin finansal kiralama sözleşmesinin, kiracının ikametgahı noterliğinde bu iş için tutulan özel sicile tescili gerektiği” düzenlemesine yer verilmiştir.
3226 Sayılı Finansal Kiralama Kanunu'nun gerek finansal kiralama sözleşmesinin şekli ve sözleşmeye aleniyet kazandırılması amacına yönelik özel sicile tescile dair 8. maddesi ve gerekse 19. maddesinde yer alan emredici nitelikteki koruma hükümleri kamu düzenine ilişkin olup, Finansal Kiralama Sözleşmesinin noterce düzenleme şeklinde yapılıp yapılmadığı ve taşınır mala dair sözleşmenin, kiracının ikametgahı noterliğinde özel sicile tescil edilip edilmediği re’sen araştırılacak konulardandır (Hukuk Genel Kurulu’nun 22.10.2008 tarih ve 2008/21-535 Esas, 2008/586 Karar sayılı kararı).
Bu durumda mahkemece, ...17. Noterliğinin borçlunun ikametgahının bulunduğu ...ilçesi ile aynı ilçede bulunup bulunmadığı ve ayrıca 17. Noterliğin sözleşmenin yapıldığı tarihten önce kurulup kurulmadığı araştırılarak geçerli bir finansal kiralama sözleşmesinin olduğunun anlaşılması halinde bilirkişi incelemesi yapılmak suretiyle haczedilen malların finansal kiralama konusu mal olup olmadığı tespit edilerek oluşacak sonuca göre bir karar verilmesi gerekirken eksik inceleme ile yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsizdir.
Diğer taraftan, HMK.nun 297. maddesinin (1). fıkrası gereği "gerekçeli kararın yazıldığı tarihin" yer alması zorunlu olup, kanunun bu emredici hükmüne aykırı davranılması da doğru bulunmamıştır.
SONUÇ : Şikayetçinin temyiz itirazlarının kabulü ile mahkeme kararının yukarıda yazılı nedenlerle İİK 366 ve HUMK’nun 428. maddeleri uyarınca (BOZULMASINA), bozma nedenine göre alacaklının temyiz itirazlarının bu aşamada incelenmesine yer olmadığına, peşin alınan harcın istek halinde iadesine, ilamın tebliğinden itibaren 10 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 04/07/2013 gününde oybirliğiyle karar verildi.