7. Hukuk Dairesi 2016/15500 E. , 2016/19467 K

[İctihat]

7. Hukuk Dairesi 2016/15500 E. , 2016/19467 K.

'İçtihat Metni'



Mahkemesi :İş Mahkemesi
YARGITAY İLAMI

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün, Yargıtay'ca incelenmesi taraf vekilleri tarafından istenilmekle, temyiz isteklerinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dosya incelendi, gereği görüşüldü:
İş sözleşmesinin geçerli neden olmadan davalı işveren tarafından feshedildiğini belirten davacı işçi, feshin geçersizliğine ve işe iadesine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı reorganizasyon kararından 10 yıl öncesinden bu yana şirket kadrosunun %30 daraltılmış olduğunu, yeni alınan personelin davacının nitelikleri ile çok farklı olduğunu, fabrikada zaman zaman hizmet alımı yoluna da gidildiğini, yapılan fazla çalışmaların teknik arızalar nedeni ile kaybedilen zamanın telafisine ilişkin olduğunu, açıklandığı üzere fabrikadaki reorganizasyon faaliyeti çerçevesinde davacının iş akdinin geçerli nedenle feshedildiğini belirterek davanın reddini istemiştir.
Mahkemece, feshin geçerli nedene dayanmadığı kabul edilerek davacının işe iadesine, davacının yasal süre içerisinde başvurmasına rağmen davalı işverence süresi içerisinde işe başlatılmaması halinde ödenmesi gereken tazminat miktarının takdiren davacının 1 yıllık brüt ücreti tutarında belirlenmesine, davacı işçinin işe iadesi için işverene süresi içerisinde müracaatı halinde hak kazanılacak olan ve kararın kesinleşmesine kadar en çok 4 aya kadar ücret ve diğer hakların davalıdan tahsili gerektiğinin tespitine karar verilmiştir.
4857 sayılı İş Kanunu’nun 21. maddesi uyarınca, mahkemece feshin geçersizliğine karar verildiğinde, işçinin başvurusu üzerine işveren tarafından bir ay içinde işe başlatılmaz ise, işçiye ödenmek üzere en az 4, en çok 8 aylık ücreti tutarında tazminatın belirlenmesi gerekir. Dairemizin yerleşik uygulaması gereği, iş güvencesi niteliğindeki bu tazminat işçinin kıdemi, fesih sebebi gibi olgular dikkate alınarak belirlenmelidir. Maddenin alt ve üst sınırları aşılamaz. Üst sınırın aşılmasının tek istisnası 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu’nun 25. maddesindeki sendikal nedenle yapılan fesihlerdir. Bu kanun yürürlüğe girdikten sonra sendikal nedenle yapılan fesihlerde tazminat işçinin başvurusu, işe başlatma ve başlatılmama şartına bağlı olmaksızın işçinin en az bir yıllık ücreti tutarında belirlenecektir. Dairemizin uygulaması bu yöndedir.
Sendikal nedene dayalı fesihlerde sendikal tazminatın en az 1 yıllık ücret tutarında belirleneceği ifadesiyle alt sınır belirlenmiş ancak üst sınır açık bırakılmıştır. Dairemiz yıllık ücretli izinle ilgili 53. maddedeki kıdem sürelerini dikkate alarak belirlenmiş işe başlatmama tazminatı bakımından uygulanan kıdem sürelerinin sendikal nedene dayalı olarak, sendikal tazminatın belirlenmesinde de kıyasen 6 ay ile 5 yıl arasında kıdemi olan işçi için 1 yıllık ücret tutarında, 5 yıl ile 15 yıl arasında kıdemi olan işçi için 1yıl 1 ay, 15 yıldan fazla kıdemi olan işçi için 1 yıl 2 aylık ücreti tutarında sendikal tazminatın belirlenmesinin hakkaniyete uygun bir çözüm olacağını öngörmektedir.
Davacının kıdeminin 15 yılı aşkın olduğu gözetildiğinde sendikal tazminatın 1 yıl 2 ay ücreti tutarında belirlenmesi gerekirken 1 yıllık ücreti tutarında belirlenmiş olması hatalı olmuştur.
Belirtilen sebeplerle, 4857 sayılı Kanun'un 20. maddesinin 3. fıkrası uyarınca, hükmün bozulmak suretiyle ortadan kaldırılması ve aşağıdaki gibi karar verilmesi gerekmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan gerekçe ile
1.Mahkemenin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararının BOZULARAK ORTADAN KALDIRILMASINA,
2.Davanın KABULÜ ile, davalı işveren tarafından yapılan feshin geçersiz olduğunun TESPİTİNE ve davacının İŞE İADESİNE.
3.Feshin sendikal nedenlerle yapıldığı anlaşıldığından 6356 sayılı sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu'nun 25/5 maddesi uyarınca davacının başvurusu, davalı işverenin işe başlatması veya başlatmaması şartına bağlı olmaksızın sendikal tazminatın davanın 1 yıl 2 aylık brüt ücreti tutarı olarak belirlenmesine,
4.Davacının işe iadesi için davalı işverene süresi içinde müracaatı halinde hak kazanılacak olan ve kararın kesinleşmesine kadar en çok 4 aylık brüt ücreti ve diğer sosyal haklarının davacıya ödenmesi gerektiğinin tespitine davacının işe başlatılması halinde kendisine ödenmiş ihbar ve kıdem tazminatlarının bu alacaklardan mahsubuna,
5.Karar tarihine göre alınması gerekli 29,20 TL harçtan peşin alınan 27,70 TL harcın mahsubu ile bakiye 1,50 TL harcın davalıdan alınarak hazineye irat kaydına, davacı tarafından yatırılan 27,70 TL harcın da davalıdan alınarak davacıya ödenmesine,
6.Karar tarihi itibari ile yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca takdir ve tayin olunan 1.800,00 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya ödenmesine,
7.Davacı tarafın yapmış olduğu 27,70 TL başvurma harcı, 6 davetiye gideri 60,00 TL, 1 tanıklık gideri 20,00 TL olmak üzere toplam 107,70 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya ödenmesine,
8.Davalı tarafın yapmış olduğu yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
9.Artan gider ve delil avansının taraflara iadesine,
10.Peşin alınan temyiz harçlarının istek halinde taraflara iadesine, 15.11.2016 gününde oybirliğiyle KESİN olarak karar verildi.