7. Hukuk Dairesi 2016/30263 E. , 2016/17092 K
Gönderilme zamanı: 18 Kas 2021, 20:30
7. Hukuk Dairesi 2016/30263 E. , 2016/17092 K.
'İçtihat Metni'
Mahkemesi :Asliye Hukuk Mahkemesi
Dava Türü : Alacak
YARGITAY İLAMI
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen direnme kararı davalılardan ... Enerji Üretim A.Ş. vekili tarafından temyiz edilmekle temyiz isteğinin süresinde olduğu ve Dairemizin 6352 sayılı Kanunun 40 ıncı maddesi ile eklenen 5521 sayılı İş Mahkemeleri Kanununun Geçici 2'nci maddesi uyarınca öncelikle inceleme yetkisi olduğu anlaşılmakla, dosya incelendi, gereği görüşüldü:
Mahkemece, bozma ve direnme konusu yapılan davacıya ödenen aylık ücretin miktarı ile ilgili olarak, “...Taraflar arasında davacının aylık ücretinin ne kadar olduğu noktasında uyuşmazlık bulunmaktadır. Çalışma yaşamında daha az vergi ya da sigorta primi ödenmesi amacıyla zaman zaman, iş sözleşmesi veya ücret bordrolarında gösterilen ücretlerin gerçeği yansıtmadığı görülmektedir. Bu durumda gerçek ücretin tespiti önem kazanır. İşçinin kıdemi, meslek unvanı, fiilen yaptığı iş, işyerinin özellikleri ve emsal işçilere ödenen ücretler gibi hususlar dikkate alındığında imzalı bordrolarda yer alan ücretin gerçeği yansıtmadığı şüphesi ortaya çıktığında, bu konuda tanık beyanları gözetilmeli ve işçinin meslekte geçirdiği süre, işyerinde çalıştığı tarihler, meslek unvanı ve fiilen yaptığı iş bildirilerek, ilgili işçi ve işveren kuruluşlarından, ilgili meslek odasından emsal ücretin ne olabileceği araştırılmalı ve tüm deliller birlikte değerlendirilerek bir sonuca gidilmelidir. Yargıtay iş dairelerinin bahsedilen yerleşik içtihadı nazara alınarak, emsal ücret araştırması yaptırılmak suretiyle davacının alabileceği ücret tespit edilmiş, ... Sanayi ve Ticaret Odasından bildirilen ücretin davacının durumuna uygun olduğu kanaatiyle yapılan hesaplamaya göre tespit edilen ücretin ödendiğini ispat yükü üzerinde bulunan davalılar tarafından, dosya kapsamına imzalı ücret bordrosu yahut banka kaydının sunulamadığı nazara alınarak davacının ödenmeyen ücretlerinin davalılardan tahsiline karar verilmiştir.” gerekçesi ile davacının günlük ücretinin ... Ticaret ve Sanayi Odası’nın bildirdiği emsal ücret esas alınarak belirlenmesine dair karar, Dairemizin 24.12.2015 tarih 2015/19816 Esas 2015/26652 Karar sayılı kararı ile , “...Somut olayda, davacı günlük net 150,00 TL ücretle çalıştığını iddia etmiş, davacı tanıkları ücretini doğrulamışlardır. Davalılar ise davacının, bordroda gösterildiği gibi asgari ücretle çalıştığını savunmuştur. Mahkemece ... Sanayi ve Ticaret Odası’ndan yapılan araştırmaya cevaben davacının 2012 yılında günlük net 125,00 TL ücret alabileceği bildirilmiştir ve bildirilen bu miktar üzerinden ücret alacakları hesaplanarak hüküm altına alınmıştır. Ancak mahkemenin emsal ücret araştırmasını işyerinin bulunduğu yer ticaret odasından sorarak yapması ve tüm deliller birlikte değerlendirilerek bir sonuca gitmesi gerekirken ... Sanayi ve Ticaret Odasından bildirilen emsal ücrete göre karar vermesi hatalı olup bozma nedenidir. Yapılacak iş, yeniden yapılacak inceleme neticesinde belirlenecek ücrete göre davacının alacakları yeniden hesaplattırılarak çıkacak sonuca göre bir karar vermektir..”gerekçesi ile bozulmuştur.
Mahkemece bozma sonrası yapılan yargılama sonunda, '...dava dilekçesinin gelmesi ile birlikte ... Elektrik Mühendisleri Odası'na, Türkiye Enerji Su ve Gaz İşçileri Sendikası'na müzekkereler yazılmış, buralardan miktar içeren bir cevap gelmemiş, davacı vekili tarafından ... ve ... Ticaret Odalarına müzekkere yazılmasının istenmesi üzerine yazılan bu müzekkerelerden ... Ticaret Odası tarafından verilen cevap mahkememiz nezdinde makul bulunarak hesaplamalara esas alınmıştır. Ayrıca davalılar tarafından emsal ücret araştırmasının yapılacağı yerlere ilişkin olarak hiçbir beyanda bulunulmamıştır. ... İlçesi'nin 17000 nüfuslu bir yer olması sebebiyle bir Ticaret Odası bulunmamaktadır. Bu sebeple iş yerinin bulunduğu yer Ticaret Odasından araştırma yapılması mümkün değildir. Zaten bütün ... çapında ... Termik Santrali düzeyinde bir iş yeri de bulunmamaktadır. ... Ticaret Odası tarafından verilen cevap incelendiğinde ... 12. İş Mahkemesi'nin, ... 2. İş Mahkemesi'nin, ... 5. İş Mahkemesi'nin ve ... 6. İş Mahkemesi'nin emsal ücret bildirimi ile alakalı olarak yaklaşık 60 adet dosya üzerinden yazmış olduğu müzekkerelere cevap vermek için, oda yönetim kurulunun toplanarak 2011, 2012 ve 2013 yılları için kapsamlı şekilde ücret tespitlerinin yer aldığı bir liste hazırladıkları, bu listeyi de mahkememize gönderdikleri anlaşılmaktadır. Yalnızca bu dosya için değil Türkiye çapındaki açılan ve emsal ücret araştırması yapılan işçi alacak dosyaları dikkate alındığında bu dosya kapsamına ibraz edilen ayrıntıda ve tutarlılıkta bir emsal ücret cevabının bulunması mümkün görünmemektedir. Bilindiği üzere bu dosya için ... Ticaret Odası tarafından verilen cevapta olduğu gibi pek çok ticaret odası tarafından genellikle, işçi ücretlerinin asgari ücretten başlayarak, taraflar arasındaki anlaşmaya bağlı olarak değişim gösterdiği yönünde matbu cevaplar gönderilmektedir. Diğer taraftan ülkemizin ... Bölgesi bilindiği üzere son yıllarda ... inşaatları ile gündeme gelmekte, yapılan barajların elektrik iletim direklerinin ve hatlarının yapımı işi de doğal olarak çoğunlukla bu bölgelerde gerçekleştirilmektedir. İlçe içerisinde bir ticaret odasının bulunmadığı nazara alındığında en güvenilir ücret araştırmasının ... Bölgesinde bulunan Ticaret Odalarından yapılmasının uygun olduğu ortadadır. Bu ücret araştırmasını ... Ticaret Odasından yapmak ile ... Ticaret Odasından yapmak arasında ... İlçesi'nin ... iline olan 190 km'lik uzaklığı, ilçede bir ticaret odasının yokluğu, ilçe genelinde bu işi yaptıran davalılar dışında bir şirketin bulunmaması, dolayısıyla serbest piyasa koşullarında oluşmuş bir ücret düzeyinden bahsetmenin mümkün olmaması sebebiyle herhangi bir fark bulunmamaktadır. ... ili genelinde geçerli olan ücretlerin ... için uygulanması bu alanda davacılar kadar uzmanlaşmış bir işçi grubunun ilçede bulunmaması sebebiyle davacılar açısından adaletsiz sonuçlar doğurur. Zira iktisat ilkeleri gereği iş gücü arzı arttıkça işçi ücretleri düşer. Davacının ve iş arkadaşlarının ilçe içerisinde bu işleri yapabilecek nitelikteki sayılı insanlardan olduğu nazara alınarak ücret takdiri gerekir. Bu gerekçelerle ... Ticaret Odası tarafından verilen cevapta bulunan rakamların davacıya uygulanmasının hem davacı açısından hakkaniyete hem de toplumsal gerçekle uygun olduğu kanaati mahkememizde hasıl olduğundan Yargıtay bozma ilamında belirtilen düşünceye iştirak etme imkanı hasıl olmamıştır. “ gerekçesi ile önceki kararında direnmiştir.
Mahkeme kararındaki direnme gerekçeleri dikkate alındığında Dairemizin bozma kararının yerinde olmadığı, direnme kararının doğru olduğu anlaşılmakla, Dairemizin 24.12.2015 gün ve 2015/19816-26652 E.K.sayılı Bozma kararının ORTADAN KALDIRILMASINA, dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle kanuni gerektirici sebeplere göre davalı ...-... Enerji Üretim A.Ş. vekilinin yerinde bulunmayan tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan 17.02.2015 gün 2014/51-2015/459 E.K.sayılı hükmün 5521 sayılı İş Mahkemeleri Kanununun Geçici Ek 2'nci maddesi uyarınca ONANMASINA, aşağıda yazılı temyiz harcının davalı ..... Enerji Üretim A.Ş.'ne yükletilmesine, 21.10.2016 gününde oybirliğiyle karar verildi.
'İçtihat Metni'
Mahkemesi :Asliye Hukuk Mahkemesi
Dava Türü : Alacak
YARGITAY İLAMI
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen direnme kararı davalılardan ... Enerji Üretim A.Ş. vekili tarafından temyiz edilmekle temyiz isteğinin süresinde olduğu ve Dairemizin 6352 sayılı Kanunun 40 ıncı maddesi ile eklenen 5521 sayılı İş Mahkemeleri Kanununun Geçici 2'nci maddesi uyarınca öncelikle inceleme yetkisi olduğu anlaşılmakla, dosya incelendi, gereği görüşüldü:
Mahkemece, bozma ve direnme konusu yapılan davacıya ödenen aylık ücretin miktarı ile ilgili olarak, “...Taraflar arasında davacının aylık ücretinin ne kadar olduğu noktasında uyuşmazlık bulunmaktadır. Çalışma yaşamında daha az vergi ya da sigorta primi ödenmesi amacıyla zaman zaman, iş sözleşmesi veya ücret bordrolarında gösterilen ücretlerin gerçeği yansıtmadığı görülmektedir. Bu durumda gerçek ücretin tespiti önem kazanır. İşçinin kıdemi, meslek unvanı, fiilen yaptığı iş, işyerinin özellikleri ve emsal işçilere ödenen ücretler gibi hususlar dikkate alındığında imzalı bordrolarda yer alan ücretin gerçeği yansıtmadığı şüphesi ortaya çıktığında, bu konuda tanık beyanları gözetilmeli ve işçinin meslekte geçirdiği süre, işyerinde çalıştığı tarihler, meslek unvanı ve fiilen yaptığı iş bildirilerek, ilgili işçi ve işveren kuruluşlarından, ilgili meslek odasından emsal ücretin ne olabileceği araştırılmalı ve tüm deliller birlikte değerlendirilerek bir sonuca gidilmelidir. Yargıtay iş dairelerinin bahsedilen yerleşik içtihadı nazara alınarak, emsal ücret araştırması yaptırılmak suretiyle davacının alabileceği ücret tespit edilmiş, ... Sanayi ve Ticaret Odasından bildirilen ücretin davacının durumuna uygun olduğu kanaatiyle yapılan hesaplamaya göre tespit edilen ücretin ödendiğini ispat yükü üzerinde bulunan davalılar tarafından, dosya kapsamına imzalı ücret bordrosu yahut banka kaydının sunulamadığı nazara alınarak davacının ödenmeyen ücretlerinin davalılardan tahsiline karar verilmiştir.” gerekçesi ile davacının günlük ücretinin ... Ticaret ve Sanayi Odası’nın bildirdiği emsal ücret esas alınarak belirlenmesine dair karar, Dairemizin 24.12.2015 tarih 2015/19816 Esas 2015/26652 Karar sayılı kararı ile , “...Somut olayda, davacı günlük net 150,00 TL ücretle çalıştığını iddia etmiş, davacı tanıkları ücretini doğrulamışlardır. Davalılar ise davacının, bordroda gösterildiği gibi asgari ücretle çalıştığını savunmuştur. Mahkemece ... Sanayi ve Ticaret Odası’ndan yapılan araştırmaya cevaben davacının 2012 yılında günlük net 125,00 TL ücret alabileceği bildirilmiştir ve bildirilen bu miktar üzerinden ücret alacakları hesaplanarak hüküm altına alınmıştır. Ancak mahkemenin emsal ücret araştırmasını işyerinin bulunduğu yer ticaret odasından sorarak yapması ve tüm deliller birlikte değerlendirilerek bir sonuca gitmesi gerekirken ... Sanayi ve Ticaret Odasından bildirilen emsal ücrete göre karar vermesi hatalı olup bozma nedenidir. Yapılacak iş, yeniden yapılacak inceleme neticesinde belirlenecek ücrete göre davacının alacakları yeniden hesaplattırılarak çıkacak sonuca göre bir karar vermektir..”gerekçesi ile bozulmuştur.
Mahkemece bozma sonrası yapılan yargılama sonunda, '...dava dilekçesinin gelmesi ile birlikte ... Elektrik Mühendisleri Odası'na, Türkiye Enerji Su ve Gaz İşçileri Sendikası'na müzekkereler yazılmış, buralardan miktar içeren bir cevap gelmemiş, davacı vekili tarafından ... ve ... Ticaret Odalarına müzekkere yazılmasının istenmesi üzerine yazılan bu müzekkerelerden ... Ticaret Odası tarafından verilen cevap mahkememiz nezdinde makul bulunarak hesaplamalara esas alınmıştır. Ayrıca davalılar tarafından emsal ücret araştırmasının yapılacağı yerlere ilişkin olarak hiçbir beyanda bulunulmamıştır. ... İlçesi'nin 17000 nüfuslu bir yer olması sebebiyle bir Ticaret Odası bulunmamaktadır. Bu sebeple iş yerinin bulunduğu yer Ticaret Odasından araştırma yapılması mümkün değildir. Zaten bütün ... çapında ... Termik Santrali düzeyinde bir iş yeri de bulunmamaktadır. ... Ticaret Odası tarafından verilen cevap incelendiğinde ... 12. İş Mahkemesi'nin, ... 2. İş Mahkemesi'nin, ... 5. İş Mahkemesi'nin ve ... 6. İş Mahkemesi'nin emsal ücret bildirimi ile alakalı olarak yaklaşık 60 adet dosya üzerinden yazmış olduğu müzekkerelere cevap vermek için, oda yönetim kurulunun toplanarak 2011, 2012 ve 2013 yılları için kapsamlı şekilde ücret tespitlerinin yer aldığı bir liste hazırladıkları, bu listeyi de mahkememize gönderdikleri anlaşılmaktadır. Yalnızca bu dosya için değil Türkiye çapındaki açılan ve emsal ücret araştırması yapılan işçi alacak dosyaları dikkate alındığında bu dosya kapsamına ibraz edilen ayrıntıda ve tutarlılıkta bir emsal ücret cevabının bulunması mümkün görünmemektedir. Bilindiği üzere bu dosya için ... Ticaret Odası tarafından verilen cevapta olduğu gibi pek çok ticaret odası tarafından genellikle, işçi ücretlerinin asgari ücretten başlayarak, taraflar arasındaki anlaşmaya bağlı olarak değişim gösterdiği yönünde matbu cevaplar gönderilmektedir. Diğer taraftan ülkemizin ... Bölgesi bilindiği üzere son yıllarda ... inşaatları ile gündeme gelmekte, yapılan barajların elektrik iletim direklerinin ve hatlarının yapımı işi de doğal olarak çoğunlukla bu bölgelerde gerçekleştirilmektedir. İlçe içerisinde bir ticaret odasının bulunmadığı nazara alındığında en güvenilir ücret araştırmasının ... Bölgesinde bulunan Ticaret Odalarından yapılmasının uygun olduğu ortadadır. Bu ücret araştırmasını ... Ticaret Odasından yapmak ile ... Ticaret Odasından yapmak arasında ... İlçesi'nin ... iline olan 190 km'lik uzaklığı, ilçede bir ticaret odasının yokluğu, ilçe genelinde bu işi yaptıran davalılar dışında bir şirketin bulunmaması, dolayısıyla serbest piyasa koşullarında oluşmuş bir ücret düzeyinden bahsetmenin mümkün olmaması sebebiyle herhangi bir fark bulunmamaktadır. ... ili genelinde geçerli olan ücretlerin ... için uygulanması bu alanda davacılar kadar uzmanlaşmış bir işçi grubunun ilçede bulunmaması sebebiyle davacılar açısından adaletsiz sonuçlar doğurur. Zira iktisat ilkeleri gereği iş gücü arzı arttıkça işçi ücretleri düşer. Davacının ve iş arkadaşlarının ilçe içerisinde bu işleri yapabilecek nitelikteki sayılı insanlardan olduğu nazara alınarak ücret takdiri gerekir. Bu gerekçelerle ... Ticaret Odası tarafından verilen cevapta bulunan rakamların davacıya uygulanmasının hem davacı açısından hakkaniyete hem de toplumsal gerçekle uygun olduğu kanaati mahkememizde hasıl olduğundan Yargıtay bozma ilamında belirtilen düşünceye iştirak etme imkanı hasıl olmamıştır. “ gerekçesi ile önceki kararında direnmiştir.
Mahkeme kararındaki direnme gerekçeleri dikkate alındığında Dairemizin bozma kararının yerinde olmadığı, direnme kararının doğru olduğu anlaşılmakla, Dairemizin 24.12.2015 gün ve 2015/19816-26652 E.K.sayılı Bozma kararının ORTADAN KALDIRILMASINA, dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle kanuni gerektirici sebeplere göre davalı ...-... Enerji Üretim A.Ş. vekilinin yerinde bulunmayan tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan 17.02.2015 gün 2014/51-2015/459 E.K.sayılı hükmün 5521 sayılı İş Mahkemeleri Kanununun Geçici Ek 2'nci maddesi uyarınca ONANMASINA, aşağıda yazılı temyiz harcının davalı ..... Enerji Üretim A.Ş.'ne yükletilmesine, 21.10.2016 gününde oybirliğiyle karar verildi.