7. Hukuk Dairesi 2016/5546 E. , 2016/10854 K.
Gönderilme zamanı: 18 Kas 2021, 20:30
7. Hukuk Dairesi 2016/5546 E. , 2016/10854 K.
'İçtihat Metni'
Mahkemesi :İş Mahkemesi
Dava Türü : Alacak
YARGITAY İLAMI
Taraflar arasındaki alacak davasının yapılan yargılaması sonunda hüküm davalılar vekillerince temyiz edilmiş, davalı ... vekili tarafından duruşma istenmiş ise de HUMK'nun 435.maddesi gereğince duruşma isteğinin süreden reddine ve incelemenin evrak üzerinde yapılmasına karar verildikten sonra dosya incelendi, gereği görüşüldü:
1-Dosyadaki yazılara, hükmün Dairemizce de benimsenmiş bulunan yasal ve hukuksal gerekçeleriyle dayandığı maddi delillere ve özellikle bu delillerin takdirinde bir isabetsizlik görülmemesine göre, davalıların aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazlarının reddine,
2-Davacı vekili, davacının davalı ...'ye ait işyerinde davalı şirket işçisi olarak çalışmakta iken, iş sözleşmesinin 30.06.2014 tarihinde ihale süresinin bitmesi, yeni dönem ihalesini alamaması üzerine davalı şirket tarafından haksız olarak feshedildiğini, davacıya davalı şirketçe çalışacağı bir iş ve işyeri gösterilmediğini, işyerinde ... Sendikası ile bağıtlanan toplu iş sözleşmesi uygulandığını iddia ederek kıdem ve ihbar tazminatı ile son ay ücreti ve ikramiye alacaklarının davalılardan tahsilini talep etmiştir.
Davalı ... vekili, davacıya 2006-2007 yılları arasında ihale şartnamesi gereği düzenlenen aylık hak edişlerden kesilerek kıdem tazminatı ödemesi yapıldığını, davacı ile Belediye ile arasında hizmet sözleşmesi ilişkisi bulunmadığını, diğer davalı ... Ltd. Şti.'nin işçisi olduğunu, davalı şirket ile müvekkili Belediye arasında asıl-alt işveren ilişkisi de bulunmadığı gibi hizmet alım sözleşmesine dayalı aralarındaki ilişkinin muvazaaya da dayanmadığını, davalı ... Ltd. Şti.’nin ihale bitiminden sonra yeni ihaleye girmediğini, davacının da tek taraflı irade beyanıyla işi bıraktığını, ihaleyi yeni kazanan firma bünyesinde de çalışmaya devam etmediğini, müvekkiline husumet yöneltilemeyeceğini öne sürerek, davanın reddine karar verilmesini istemiş davalı ... Ltd. Şti. vekili, davalı ... ile müvekkili şirket arasındaki hizmet alım sözleşmelerinin muvazaalı ilişkiye dayanmadığını, davacının müvekkili şirket bünyesinde çalışmakta iken 30.06.2014 tarihinde hizmet alım sözleşmesinin süresinin sona erdiğini, yeni ihaleyi davalı ...'nin %98 hakim ortağı olan ... Ltd. Şti.’nin aldığını, 01.07.2014 tarihi itibariyle işe başladığını, Belediye'nin talimatı ile 700 işçinin aynı yer ve görevde çalıştırılmaya devam edildiğini, davacının da yeni ihaleyi üstlenen firma bünyesinde işine ara vermeden devam ettiğini, müvekkili şirket tarafından bir fesih işlemi bulunmadığından ve SGK’ya verilen çıkış bildirimi tek başına yeterli olmadığına göre davacının iş sözleşmesinin feshinden söz edilemeyeceğini, çalıştığı süre içinde tüm haklarının kendisine ödendiğini beyanla davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, “...dosya kapsamına göre ve tanık anlatımlarından da anlaşılacağı üzere davacı en son taşeron firma olan ... ... Belediyesi Sosyal Hizmetler Ticaret Ltd. Şti. firmasında çalışmakta iken davalılar arasındaki ihalenin 30.06.2014 tarihinde sona ermesi üzerine iş akdi son bulmuştur. ... ... Belediyesi Sosyal Hizmetler Ticaret Ltd. Şti.'nin ihalesi sona erdikten sonra yeni ihale alan firmalar ... ve ... firmalarıdır. Nitekim davacı adına düzenlenen işten ayrılma bildirgesinde “18” kodu ile (işin sona ermesi şeklinde) bildirim yapılmıştır. Her ne kadar ... ... Belediyesi Sosyal Hizmetler Ticaret Ltd. Şti. firmasının ihalesinden sonra yeni ihale alan ... Ltd. Şti.'ye ait işyerinde SGK kayıtlarına göre 01.07.2014 tarihinde sigorta girişi bulunmakta ise de ... Ltd. Şti. ile davalı arasında yapılan bir iş sözleşmesi bulunmadığı gibi söz konusu işe giriş bildirgesinde de davacının imzasının olmadığı tespit edilmiştir. Dinlenen davacı tanıkları davacının yeni ihale alan firmada fiilen çalışmadıklarını ifade etmişlerdir. Dolayısıyla davacını iş akdinin davalılar arasındaki ihalenin sona erdiği 30.06.2014 tarihi itibariyle son bulduğu, fesih nedenin ihale bitimi olduğu bu nedenle kıdem ve ihbar tazminatına hak kazandığı sonucuna varılmıştır.” gerekçesi ile kıdem ve ihbar tazminatı hüküm altına alınmış, diğer talepler ödeme ve feragat nedeni ile reddedilmiştir.
İş sözleşmesinin feshi ve davacının ihbar tazminatına hak kazanıp kazanmadığı ihtilaflıdır.
Davacı vekili, iş sözleşmesinin 30.06.2014 tarihinde ihale süresinin bitmesinden sonra yeni dönem ihalesini alamayan şirketçe çalışacağı yeni bir işyeri gösterilmemek sureti ile haksız olarak feshedildiğini iddia etmiştir. Davalılar ise davacının iş sözleşmesinin feshedilmediğini, ihaleyi alan şirkette çalışmadığını, işyeri devri nedeni ile kıdem ve ihbar tazminatı talep edemeyeceğini savunmuşlardır.
Dosya içindeki belgelerden ve aynı gün temyiz incelemesi yapılan ... 1 ve 3. İş Mahkemelerinde görülen dava dosyası içeriklerinden, davalı şirketin 30.06.2014 tarihinde ihale süresinin bitmesinden sonra yeni dönem ihalesini alamadığı, yeni dönem ihalesini yani 01.07.2014-31.12.2014 tarihleri arasındaki dönemi kapsayan ... Belediyesi Sınırları Dahilindeki Mahallelerin, Mücavir Alanların Evsel Atık, Katı Atık Ve Çöplerin Toplanması, Cadde Ve Sokakların Süpürülmesi Genel Temizliği Hizmet Alımı işini dava dışı ... Sosyal ve Destek Hizmetleri Temizlik San. Tic. Ltd. Şti.'nin aldığı, bu şirketin yapılan sözleşme ile davalı ...'den aldığı işi ... Temizlik Hizmetleri İnşaat Turizm Sanayi ve Ticaret Ltd Şti.'ne devrettiği, ayrıca ... Temizlik Hizmetleri İnşaat Turizm Sanayi ve Ticaret Ltd Şti.'nin 01.07.2014-31.12.2014 arasındaki dönem için Park ve Bahçeler Müdürlüğünde Çalıştırılmak Üzere Personel Alımı İşini üstlendiği, davalı şirket işçisi olarak davalı ... işyerlerinde çalışan 700 kadar işçinin 30.06.2014 tarihinde davalı şirketin ihale süresinin bitmesinden sonra, ertesi gün dava dışı ... Temizlik Hizmetleri İnşaat Turizm Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. işçisi olarak aynı işi yapmaya devam ettikleri anlaşılmaktadır.
Davacı ise, 01.07.2014 tarihinde yeni ihaleyi alan şirkette çalışmamıştır. 01.07.2014 tarihinde dava dışı ... Temizlik Hizmetleri İnşaat Turizm Sanayi ve Ticaret Ltd Şti. tarafından kuruma işe giriş bildirilmesi, davacı hakkında işe gelmediğine dair tutanaklar düzenlenmesi, devamsızlığını belgelendirmesi için ihtarname gönderilmesi davacının fiili çalışmasının olmadığı gerçeğini değiştirmez. Başka bir anlatımla, davacı işçi açısından işyeri devrinden sözetmek mümkün değildir.
Öte yandan davalı ... Şirketi'nin davacının çıkışını “kod 18” ile kuruma bildirmesi iş sözleşmesinin işveren tarafından feshedildiğini kabul etmek için yeterli değildir. Bu çıkış işlemi, sıklıkla rastlandığı üzere ihale süresi biten alt işverenin yaptığı bir formalite işlemden öteye geçmemektedir. Davalı şirketçe yapılan bir fesih bildirimi yoktur. Aksine davacının gönderdiği 01.07.2014 tarihli iş sözleşmesinin feshedildiğine dair ihtarnameye, iş sözleşmesinin feshedilmediği, işyeri devri nedeni ile alacak taleplerinin yerinde olmadığı belirtilerek cevap verilmiştir.
Ancak gerek bu davada, gerekse ... 1 ve 3. İş Mahkemelerinde görülen davalarda dinlenen tanıklar, ... ... Belediyesi Sosyal Hizm. Ltd. Şti. işyerinde sendikal örgütlenme olduğunu, toplu iş sözleşmesi düzeni bulunduğunu, işçilerin toplu iş sözleşmesinden yararlandıklarını, yeni ihaleyi alan şirket açısından sendikal örgütlenmenin ve toplu iş sözleşmesi düzeninin bulunmadığını, işçilerin ücretlerinin düşeceği, sosyal haklarının olmayacağı yönünde yetkililerin beyanda bulunduklarını, çalışmaya devam eden işçilerin ücretlerinde azalma olup sosyal haklardan yararlanmadıklarını beyan etmişlerdir.
Yukarıda özetlenen delil durumu dikkate alındığında, yeni dönem ihalesini alan şirkette toplu iş sözleşmesi düzeninin olmaması, buna bağlı olarak toplu iş sözleşmesinden kaynaklanan hakların ortadan kalkması ücret ve sosyal hakların düşürüleceğinin bildirilmesi nedenleri ile, davacının iş sözleşmesini eylemli olarak işe gitmemek sureti ile haklı olarak feshettiği, kıdem tazminatına hak kazanırsa da, iş sözleşmesini kendisi feshettiğinden ihbar tazminatı talebinin reddi yerine kabulü hatalı olmuştur.
O halde davalıların bu yönü amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve karar bozulmalıdır.
SONUÇ:Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı nedenle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davalılara iadesine, 17.05.2016 gününde oybirliği ile karar verildi.
'İçtihat Metni'
Mahkemesi :İş Mahkemesi
Dava Türü : Alacak
YARGITAY İLAMI
Taraflar arasındaki alacak davasının yapılan yargılaması sonunda hüküm davalılar vekillerince temyiz edilmiş, davalı ... vekili tarafından duruşma istenmiş ise de HUMK'nun 435.maddesi gereğince duruşma isteğinin süreden reddine ve incelemenin evrak üzerinde yapılmasına karar verildikten sonra dosya incelendi, gereği görüşüldü:
1-Dosyadaki yazılara, hükmün Dairemizce de benimsenmiş bulunan yasal ve hukuksal gerekçeleriyle dayandığı maddi delillere ve özellikle bu delillerin takdirinde bir isabetsizlik görülmemesine göre, davalıların aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazlarının reddine,
2-Davacı vekili, davacının davalı ...'ye ait işyerinde davalı şirket işçisi olarak çalışmakta iken, iş sözleşmesinin 30.06.2014 tarihinde ihale süresinin bitmesi, yeni dönem ihalesini alamaması üzerine davalı şirket tarafından haksız olarak feshedildiğini, davacıya davalı şirketçe çalışacağı bir iş ve işyeri gösterilmediğini, işyerinde ... Sendikası ile bağıtlanan toplu iş sözleşmesi uygulandığını iddia ederek kıdem ve ihbar tazminatı ile son ay ücreti ve ikramiye alacaklarının davalılardan tahsilini talep etmiştir.
Davalı ... vekili, davacıya 2006-2007 yılları arasında ihale şartnamesi gereği düzenlenen aylık hak edişlerden kesilerek kıdem tazminatı ödemesi yapıldığını, davacı ile Belediye ile arasında hizmet sözleşmesi ilişkisi bulunmadığını, diğer davalı ... Ltd. Şti.'nin işçisi olduğunu, davalı şirket ile müvekkili Belediye arasında asıl-alt işveren ilişkisi de bulunmadığı gibi hizmet alım sözleşmesine dayalı aralarındaki ilişkinin muvazaaya da dayanmadığını, davalı ... Ltd. Şti.’nin ihale bitiminden sonra yeni ihaleye girmediğini, davacının da tek taraflı irade beyanıyla işi bıraktığını, ihaleyi yeni kazanan firma bünyesinde de çalışmaya devam etmediğini, müvekkiline husumet yöneltilemeyeceğini öne sürerek, davanın reddine karar verilmesini istemiş davalı ... Ltd. Şti. vekili, davalı ... ile müvekkili şirket arasındaki hizmet alım sözleşmelerinin muvazaalı ilişkiye dayanmadığını, davacının müvekkili şirket bünyesinde çalışmakta iken 30.06.2014 tarihinde hizmet alım sözleşmesinin süresinin sona erdiğini, yeni ihaleyi davalı ...'nin %98 hakim ortağı olan ... Ltd. Şti.’nin aldığını, 01.07.2014 tarihi itibariyle işe başladığını, Belediye'nin talimatı ile 700 işçinin aynı yer ve görevde çalıştırılmaya devam edildiğini, davacının da yeni ihaleyi üstlenen firma bünyesinde işine ara vermeden devam ettiğini, müvekkili şirket tarafından bir fesih işlemi bulunmadığından ve SGK’ya verilen çıkış bildirimi tek başına yeterli olmadığına göre davacının iş sözleşmesinin feshinden söz edilemeyeceğini, çalıştığı süre içinde tüm haklarının kendisine ödendiğini beyanla davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, “...dosya kapsamına göre ve tanık anlatımlarından da anlaşılacağı üzere davacı en son taşeron firma olan ... ... Belediyesi Sosyal Hizmetler Ticaret Ltd. Şti. firmasında çalışmakta iken davalılar arasındaki ihalenin 30.06.2014 tarihinde sona ermesi üzerine iş akdi son bulmuştur. ... ... Belediyesi Sosyal Hizmetler Ticaret Ltd. Şti.'nin ihalesi sona erdikten sonra yeni ihale alan firmalar ... ve ... firmalarıdır. Nitekim davacı adına düzenlenen işten ayrılma bildirgesinde “18” kodu ile (işin sona ermesi şeklinde) bildirim yapılmıştır. Her ne kadar ... ... Belediyesi Sosyal Hizmetler Ticaret Ltd. Şti. firmasının ihalesinden sonra yeni ihale alan ... Ltd. Şti.'ye ait işyerinde SGK kayıtlarına göre 01.07.2014 tarihinde sigorta girişi bulunmakta ise de ... Ltd. Şti. ile davalı arasında yapılan bir iş sözleşmesi bulunmadığı gibi söz konusu işe giriş bildirgesinde de davacının imzasının olmadığı tespit edilmiştir. Dinlenen davacı tanıkları davacının yeni ihale alan firmada fiilen çalışmadıklarını ifade etmişlerdir. Dolayısıyla davacını iş akdinin davalılar arasındaki ihalenin sona erdiği 30.06.2014 tarihi itibariyle son bulduğu, fesih nedenin ihale bitimi olduğu bu nedenle kıdem ve ihbar tazminatına hak kazandığı sonucuna varılmıştır.” gerekçesi ile kıdem ve ihbar tazminatı hüküm altına alınmış, diğer talepler ödeme ve feragat nedeni ile reddedilmiştir.
İş sözleşmesinin feshi ve davacının ihbar tazminatına hak kazanıp kazanmadığı ihtilaflıdır.
Davacı vekili, iş sözleşmesinin 30.06.2014 tarihinde ihale süresinin bitmesinden sonra yeni dönem ihalesini alamayan şirketçe çalışacağı yeni bir işyeri gösterilmemek sureti ile haksız olarak feshedildiğini iddia etmiştir. Davalılar ise davacının iş sözleşmesinin feshedilmediğini, ihaleyi alan şirkette çalışmadığını, işyeri devri nedeni ile kıdem ve ihbar tazminatı talep edemeyeceğini savunmuşlardır.
Dosya içindeki belgelerden ve aynı gün temyiz incelemesi yapılan ... 1 ve 3. İş Mahkemelerinde görülen dava dosyası içeriklerinden, davalı şirketin 30.06.2014 tarihinde ihale süresinin bitmesinden sonra yeni dönem ihalesini alamadığı, yeni dönem ihalesini yani 01.07.2014-31.12.2014 tarihleri arasındaki dönemi kapsayan ... Belediyesi Sınırları Dahilindeki Mahallelerin, Mücavir Alanların Evsel Atık, Katı Atık Ve Çöplerin Toplanması, Cadde Ve Sokakların Süpürülmesi Genel Temizliği Hizmet Alımı işini dava dışı ... Sosyal ve Destek Hizmetleri Temizlik San. Tic. Ltd. Şti.'nin aldığı, bu şirketin yapılan sözleşme ile davalı ...'den aldığı işi ... Temizlik Hizmetleri İnşaat Turizm Sanayi ve Ticaret Ltd Şti.'ne devrettiği, ayrıca ... Temizlik Hizmetleri İnşaat Turizm Sanayi ve Ticaret Ltd Şti.'nin 01.07.2014-31.12.2014 arasındaki dönem için Park ve Bahçeler Müdürlüğünde Çalıştırılmak Üzere Personel Alımı İşini üstlendiği, davalı şirket işçisi olarak davalı ... işyerlerinde çalışan 700 kadar işçinin 30.06.2014 tarihinde davalı şirketin ihale süresinin bitmesinden sonra, ertesi gün dava dışı ... Temizlik Hizmetleri İnşaat Turizm Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. işçisi olarak aynı işi yapmaya devam ettikleri anlaşılmaktadır.
Davacı ise, 01.07.2014 tarihinde yeni ihaleyi alan şirkette çalışmamıştır. 01.07.2014 tarihinde dava dışı ... Temizlik Hizmetleri İnşaat Turizm Sanayi ve Ticaret Ltd Şti. tarafından kuruma işe giriş bildirilmesi, davacı hakkında işe gelmediğine dair tutanaklar düzenlenmesi, devamsızlığını belgelendirmesi için ihtarname gönderilmesi davacının fiili çalışmasının olmadığı gerçeğini değiştirmez. Başka bir anlatımla, davacı işçi açısından işyeri devrinden sözetmek mümkün değildir.
Öte yandan davalı ... Şirketi'nin davacının çıkışını “kod 18” ile kuruma bildirmesi iş sözleşmesinin işveren tarafından feshedildiğini kabul etmek için yeterli değildir. Bu çıkış işlemi, sıklıkla rastlandığı üzere ihale süresi biten alt işverenin yaptığı bir formalite işlemden öteye geçmemektedir. Davalı şirketçe yapılan bir fesih bildirimi yoktur. Aksine davacının gönderdiği 01.07.2014 tarihli iş sözleşmesinin feshedildiğine dair ihtarnameye, iş sözleşmesinin feshedilmediği, işyeri devri nedeni ile alacak taleplerinin yerinde olmadığı belirtilerek cevap verilmiştir.
Ancak gerek bu davada, gerekse ... 1 ve 3. İş Mahkemelerinde görülen davalarda dinlenen tanıklar, ... ... Belediyesi Sosyal Hizm. Ltd. Şti. işyerinde sendikal örgütlenme olduğunu, toplu iş sözleşmesi düzeni bulunduğunu, işçilerin toplu iş sözleşmesinden yararlandıklarını, yeni ihaleyi alan şirket açısından sendikal örgütlenmenin ve toplu iş sözleşmesi düzeninin bulunmadığını, işçilerin ücretlerinin düşeceği, sosyal haklarının olmayacağı yönünde yetkililerin beyanda bulunduklarını, çalışmaya devam eden işçilerin ücretlerinde azalma olup sosyal haklardan yararlanmadıklarını beyan etmişlerdir.
Yukarıda özetlenen delil durumu dikkate alındığında, yeni dönem ihalesini alan şirkette toplu iş sözleşmesi düzeninin olmaması, buna bağlı olarak toplu iş sözleşmesinden kaynaklanan hakların ortadan kalkması ücret ve sosyal hakların düşürüleceğinin bildirilmesi nedenleri ile, davacının iş sözleşmesini eylemli olarak işe gitmemek sureti ile haklı olarak feshettiği, kıdem tazminatına hak kazanırsa da, iş sözleşmesini kendisi feshettiğinden ihbar tazminatı talebinin reddi yerine kabulü hatalı olmuştur.
O halde davalıların bu yönü amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve karar bozulmalıdır.
SONUÇ:Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı nedenle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davalılara iadesine, 17.05.2016 gününde oybirliği ile karar verildi.