7. Hukuk Dairesi 2016/2882 E. , 2016/3310 K.

[İctihat]

7. Hukuk Dairesi 2016/2882 E. , 2016/3310 K.

'İçtihat Metni'

Mahkemesi :İş Mahkemesi


Dava Türü : Yetki Tespitine İtiraz


YARGITAY İLAMI

Taraflar arasındaki davanın yapılan yargılaması sonunda hüküm duruşmalı olarak süresi içinde davacı vekili tarafından temyiz edilmiş ise de işin mahiyeti itibariyle duruşma isteminin reddine, incelemenin evrak üzerinde yapılmasına karar verildikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Davacı şirket vekili, müvekkilinin ...'ndeki işyerinde gübre üretimi faaliyeti ile iştigal ettiğini, Bakanlık Çalışma Genel Müdürlüğü'nün 24.03.2015 tarihinde tebliğ ettiği 19.03.2015 günlü yazısı ile Bakanlıkça yapılan incelemede 16.03.2015 tarihi itibariyle müvekkili şirketin 126 (yüzyirmialtı) işçisinin olduğu, başvuru sahibi Sendika'nın 88 (seksensekiz) üyesinin bulunduğu ve gerekli çoğunluğu sağladığı belirtilerek davalı Sendika yararına işletme düzeyinde olumlu yetki tespiti yapıldığını, ancak müvekkilinin gübre üretimi yaptığı birden fazla işyerinin değil tek bir işyerinin bulunduğunu, davalı Bakanlığın yazısının tebliğinden sonra SGK nezdinde yapılan inceleme sonucu davacı şirket adına ...nde tescil edilmiş 4 (dört) adet işyerinin bulunduğunun tespit edildiğini, bu işyerlerinden ... sicil numaralı işyerinde 126 işçi çalıştığını, .... sicil numaralı işyerinde 2013 yılı Mart ayından beri işçi çalışmadığını, tespit tarihi itibariyle faaliyet olmadığını, ... sicil numaralı işyerinin ise Petrol işkolunda tescil edilmesine rağmen tescil tarihinden itibaren hiçbir zaman işçi çalışmadığını ve faaliyetinin olmadığını, ... sicil numaralı işyerinin ise üretilen gübrenin torbalandığı bir işyeri olup “Taşımacılık” alanında faaliyet göstermediği halde SGK tarafından “Taşımacılık” işkolunda tescil edildiğini, bu işyerine ilişkin işkolu tespit davası açma haklarını saklı tuttuklarını, sonuç olarak davalı Sendika'nın yetki için başvurduğu tarihte faal işçi çalışan tek işyeri olduğu halde faal olmayan ve hiç işçi çalışmayan iki işyeri ile birlikte “işletme” kabul edilerek yetki tespitinin buna göre yapılmasının hatalı olduğunu, yetki tespiti yapılacaksa bile işyeri düzeyinde yapılması gerektiğini iddia ederek davacı şirketin 6536 sayılı Yasa kapsamında “işletme” değil “işyeri”nin olduğunun ve davalı Sendika'nın işletme düzeyinde yetki başvurusunda bulunamayacağının tespitine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı ... vekili, davanın süresinde ve usulünce açılmadığını, mevcut durumun müsebbinin davacı şirket olması nedeni ile kendi kusuruna dayanamayacağını, mevcut durumu SGK'na vereceği bir dilekçe ile düzeltmesi mümkün iken eldeki davayı tam da yetki tespiti yapılmış iken açtığını, kaldı ki davacının işyeri tescili yaptırmasının yeterli olduğunu, işyerini işletmemesinin ya da işçi çalıştırmamasının esası etkilemeyeceğini, davacının amacının toplu iş sözleşmesi yapılmasını engellemek ve geciktirmek olduğunu savunarak davanın reddine karar verilmesini istemiştir
Davalı Bakanlık vekili, 6356 Sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu'nun 42 inci maddesi uyarınca müvekkil Bakanlığa yapılan yetki tespit başvurularının yine aynı Kanunun 41 inci maddesinin 7 inci fıkrası gereğince Müvekkil Bakanlığa gönderilen üyelik ve üyelikten çekilme bildirimleri ile işverenler tarafından ... 'na yapılan işçi bildirimlerinin birlikte değerlendirilmesiyle sonuçlandırılmakta olduğunu, ... Sendikası tarafından Karadeniz ... A.Ş, işyerlerinde toplu iş sözleşmesi yapmak için 16.03.2015 tarihinde yetki tespiti başvurusunda bulunulması üzerine, müvekkil Bakanlıkça yapılan inceleme sonucunda işyerlerinde 126 (yüzyirmialtı) işçinin çalıştığı, 88 (seksensekiz) işçinin adı geçen sendikaya üye olduğunun tespit edildiğini, davacı şirketin işletme değil işyeri olduğunu ve işletme yetki tespiti verilmesinin hatalı olduğu iddia etmsine rağmen davacı şirkete ait ... ve ... sicil numaralı işyerlerinin ... Kurumu kayıtlarında faal olduğu görüldüğünden yetki tespitine dahil edildiğini, ... sicil numaralı işyerinin ise 15 numaralı “Taşımacılık” işkolunda yer aldığının görülmesi nedeni ile yetki tespitine dahil edilmediğini beyanla haksız ve hukuki dayanaktan yoksun davanın reddi gerektiğini savunmuştur.
Mahkemece davanın reddine karar verilmiştir.
6356 sayılı Kanun'un 34.maddesine göre, “(1) Bir toplu iş sözleşmesi aynı işkolunda bir veya birden çok işyerini kapsayabilir. (2) Bir gerçek ve tüzel kişiye veya bir kamu kurum ve kuruluşuna ait aynı işkolunda birden çok işyerinin bulunduğu işyerlerinde, toplu iş sözleşmesi ancak işletme düzeyinde yapılabilir. (3) Grup toplu iş sözleşmesi, tarafların anlaşması üzerine bir işçi sendikası ile bir işveren sendikası arasında, birden çok üye işverene ait aynı işkolunda kurulu işyerleri ve işletmeleri kapsamak üzere yapılır. (4) İşletme toplu iş sözleşmesi yapılacak işyerlerinin aranılan niteliğe sahip olup olmadıklarına ilişkin uyuşmazlıklar, işletme merkezinin bulunduğu yerdeki mahkemede on beş gün içinde karara bağlanır. Kararın temyizi hâlinde Yargıtay on beş gün içinde kesin olarak karar verir.”
Somut olayda, mahkemece davacı şirketin talebinin esastan reddine karar verilmiş ise de, Dairemizce daha önce 2015/41022 Esas sayılı aynı taraflar arasında görülen olumlu yetki tespitine itiraz davasında ... İş Mahkemesince 2015/173 Esas 2015/210 karar sayısı ile verilen kararın temyiz incelemesi sırasında Geri Çevirme Kararı ile getirtilen ticaret sicil kayıtlarından şirketin (işletmenin) merkezinin ... İş Merkezi ... olduğu anlaşılmıştır. Hal böyle olunca 6356 sayılı Kanun'un 34/4 üncü maddesindeki kamu düzenine ilişkin ve kesin kuralına göre uyuşmazlığın işletme merkezinin bulunduğu yerdeki iş mahkemesince karara bağlanması gerektiğinden, işletme merkezinin ... 'da bulunması ve ... İş Mahkemelerinin yetkili olmaması nedeni ile mahkemece yetkisizlik kararı verilmesi gerekirken davanın esası hakkında karar verilmiş olması hatalı olmuştur.
O halde yetki hususu kamu düzenine ilişkin olup temyiz edenin sıfatına bakılmaksızın resen gözetilmesi gereken bir yön olduğundan kararın bu nedenle bozulması gerekir.
SONUÇ: Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı nedenle BOZULMASINA, bozma nedenine göre davacının diğer temyiz itirazlarının incelenmesine yer olmadığını, temyiz harcının istek halinde davacı şirkete iadesine, 16.02.2016 tarihinde oybirliğiyle KESİN olarak karar verildi.