8. Hukuk Dairesi 2017/13761 E. , 2018/17071 K
Gönderilme zamanı: 18 Kas 2021, 20:30
8. Hukuk Dairesi 2017/13761 E. , 2018/17071 K.
'İçtihat Metni'
MAHKEMESİ : ...... ......... Adliye Mahkemesi 12. Hukuk Dairesi
Taraflar arasında görülen ve yukarıda açıklanan davada yapılan yargılama sonunda ...... 3. İcra Hukuk Mahkemesi hükmüne karşı, davalı vekili tarafından istinaf yoluna başvurulması sonunda ...... ......... Adliye Mahkemesi 12. Hukuk Dairesi'nce istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiş, bu kez davalı vekilinin ......... Adliye Mahkemesi kararını temyizi üzerine Dairece dosya incelendi, gereği düşünüldü.
KARAR
Davacı alacaklı 01.07.2008 başlangıç tarihli yazılı kira akdine dayanarak 10.03.2016 tarihinde haciz ve tahliye talepli olarak başlattığı icra takibi ile 2011, 2012, 2013, 2014 ve 2015 yılları için 5 dönem kira alacağı 1.007.341,00 TL ile 2.151,14 TL damga vergisi alacağının işlemiş faiziyle tahsilini talep etmiş, ödeme emri davalı borçluya 11.03.2016 tarihinde tebliğ edilmiştir. Davalı borçlu 17.03.2016 tarihli itiraz dilekçesinde, ödeme emri ile birlikte......... İşgören’e ait taşınmazın ...... 11.Sulh Hukuk Mah.nin 2015/2573 E. - 2015/2494 K. sayılı ve 28.01.2016 tarihli mirasçılık belgesiyle ......... İşgören ......na aidiyetine karar verildiğinin taraflarınca öğrenildiğini, bundan önce taraflarına herhangi bir bildirim yapılmadığından müvekkilinin taşınmazın yeni sahibini bilmesi ve ödeme yapmasının mümkün olmadığını, önceki yıllar için müvekkilinden bedel talep edilmesinin hukuka ve hakkaniyete aykırı olduğunu, ayrıca her yıl için %10,5 faiz oranı talep edilmesinin taraflarınca kabul edilmediğini bildirerek takibe konu borca, işlemiş faize, ferilerine ve damga vergisine itiraz etmiştir. Ödeme emrine davalı borçlu tarafından itiraz edilmesi üzerine, davacı alacaklı İcra Mahkemesine başvurarak itirazın kaldırılması ve tahliye isteminde bulunmuştur.
İlk Derece Mahkemecesince, mirasçılık belgesi ile murisin haklarına sahip olan mirasçının daha önceki kira bedellerini talep etmesinde herhangi bir hukuka aykırılık görülmediği, davalı tarafın faize ilişkin itirazları değerlendirildiğinde, davalı kiracının ticari şirket olduğu açık olup, ticari iş niteliğinde olan kira sözleşmesi sebebi ile istenilen faiz oranının yasaya uygun kabul edildiği, takibe dayanak kira sözleşmesinin 4.3 maddesinde kira bedellerinin her yıl ÜFE + TÜFE oranında artırılacağı ve hiçbir şekilde bu artışın %10 un altına düşmeyeceği hükme bağlandığından yapılan artış oranının da hukuka uygun bulunduğu, davalının itirazlarında haklı olmadığı anlaşılarak istemin kabulüne, davalının itirazının kaldırılmasına ve tahliyeye karar verilmiş, bu karara karşı davalı vekili tarafından sözleşme ile kararlaştırılan kira artış oranına ve faize ilişkin bilirkişi incelemesi yaptırılmadığından bahisle istinaf yoluna başvurulması üzerine, ......... Adliye Mahkemesince, kira sözleşmesinin 4.3 maddesinde yeni kira dönemi için kira artış oranının ÜFE+TÜFE/2 oranında uygulanacağı, ancak yıllık artış oranının hiç bir şekilde % 10 un altına düşmeyeceğinin kararlaştırıldığı, takip talebinde de kira artış oranının yıllık % 10 olarak hesaplandığı, davalı taraf tacir olup, davanın sebebini oluşturan taşınmazın da davalının ticari faaliyetinde kullanmak üzere kiralandığı, sözleşme ile faiz oranının serbestçe kararlaştırılabileceği, bu nedenle yıllık % 10,5 faiz oranının uygulanmasında da bir usulsüzlük bulunmadığı, taşınmazda yapılan tadilat giderlerinin kira bedelinden mahsup edilmediği iddiası ile ilgili olarak sözleşmede böyle bir düzenleme bulunmadığından, davacı tarafça da kabul edilmediğinden bu hususta mahkemece verilen kararın yerinde olduğu gerekçesiyle davalının istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiş, karar davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dava, kira alacağının tahsili için başlatılan takibe itirazın kaldırılması ve tahliye istemlerine ilişkindir.
Takipte dayanılan ve karara esas alınan 01.07.2008 başlangıç tarihli 1 yıl süreli kira sözleşmesi konusunda taraflar arasında uyuşmazlık bulunmamaktadır. Sözleşme ile yıllık kira bedelinin 150.000,00 TL olduğu ve kira bedelinin her yıl ÜFE+TÜFE/2 oranında artırılacağı, ancak yıllık artış oranının hiçbir şekilde %10’un altına düşmeyeceği kararlaştırılmıştır. Bu şart geçerli olup tarafları bağlar. İİK.nun 63.maddesi uyarınca davalı borçlu itiraz dilekçesinde ileri sürdüğü itiraz sebeplerini değiştirip genişletemez ise de istisna olarak alacaklının dayandığı senet metninden anlaşılan hususlarda itiraz sebeplerini değiştirebileceği ve genişletebileceğinin kabulü gerekir. Davalı borca itirazında aylık kira miktarına açıkça itiraz etmemiş, ancak istinaf dilekçesinde kira artış oranına uyulmadığından bahisle kira miktarına itiraz etmiştir. Ayrıca davacı takip talebi ile yıllık %10,5 oranında temerrüt faizi talep etmiş ve davalı tarafça faize itiraz edilmiştir. Buna göre, davacının ibraz ettiği kira sözleşmesinde artış şartı belli ve muayyen olduğundan, mahkemece sözleşmedeki artış şartı uygulanmak suretiyle talep edilen aylara ait kira bedelinin ve faiz miktarının mahkemece denetlenmesi için bilirkişi tarafından belirlenmesi gerekir. Bu nedenle mahkemece yukarıda izah edilen hususları da içeren denetime elverişli bilirkişi raporu alınarak sonucuna göre karar verilmesi gerekirken, eksik inceleme ile yazılı şekilde karar verilmesi doğru değildir.
SONUÇ: Yukarıda yazılı sebepten dolayı temyiz olunan ......... Adliye Mahkemesi kararının, ortadan kaldırılmasına, İlk Derece Mahkeme kararının BOZULMASINA, dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine, bozma kararının bir örneğinin kararı veren ......... Adliye Mahkemesine gönderilmesine, peşin harcın istek halinde temyiz edene iadesine, 10.10.2018 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.
'İçtihat Metni'
MAHKEMESİ : ...... ......... Adliye Mahkemesi 12. Hukuk Dairesi
Taraflar arasında görülen ve yukarıda açıklanan davada yapılan yargılama sonunda ...... 3. İcra Hukuk Mahkemesi hükmüne karşı, davalı vekili tarafından istinaf yoluna başvurulması sonunda ...... ......... Adliye Mahkemesi 12. Hukuk Dairesi'nce istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiş, bu kez davalı vekilinin ......... Adliye Mahkemesi kararını temyizi üzerine Dairece dosya incelendi, gereği düşünüldü.
KARAR
Davacı alacaklı 01.07.2008 başlangıç tarihli yazılı kira akdine dayanarak 10.03.2016 tarihinde haciz ve tahliye talepli olarak başlattığı icra takibi ile 2011, 2012, 2013, 2014 ve 2015 yılları için 5 dönem kira alacağı 1.007.341,00 TL ile 2.151,14 TL damga vergisi alacağının işlemiş faiziyle tahsilini talep etmiş, ödeme emri davalı borçluya 11.03.2016 tarihinde tebliğ edilmiştir. Davalı borçlu 17.03.2016 tarihli itiraz dilekçesinde, ödeme emri ile birlikte......... İşgören’e ait taşınmazın ...... 11.Sulh Hukuk Mah.nin 2015/2573 E. - 2015/2494 K. sayılı ve 28.01.2016 tarihli mirasçılık belgesiyle ......... İşgören ......na aidiyetine karar verildiğinin taraflarınca öğrenildiğini, bundan önce taraflarına herhangi bir bildirim yapılmadığından müvekkilinin taşınmazın yeni sahibini bilmesi ve ödeme yapmasının mümkün olmadığını, önceki yıllar için müvekkilinden bedel talep edilmesinin hukuka ve hakkaniyete aykırı olduğunu, ayrıca her yıl için %10,5 faiz oranı talep edilmesinin taraflarınca kabul edilmediğini bildirerek takibe konu borca, işlemiş faize, ferilerine ve damga vergisine itiraz etmiştir. Ödeme emrine davalı borçlu tarafından itiraz edilmesi üzerine, davacı alacaklı İcra Mahkemesine başvurarak itirazın kaldırılması ve tahliye isteminde bulunmuştur.
İlk Derece Mahkemecesince, mirasçılık belgesi ile murisin haklarına sahip olan mirasçının daha önceki kira bedellerini talep etmesinde herhangi bir hukuka aykırılık görülmediği, davalı tarafın faize ilişkin itirazları değerlendirildiğinde, davalı kiracının ticari şirket olduğu açık olup, ticari iş niteliğinde olan kira sözleşmesi sebebi ile istenilen faiz oranının yasaya uygun kabul edildiği, takibe dayanak kira sözleşmesinin 4.3 maddesinde kira bedellerinin her yıl ÜFE + TÜFE oranında artırılacağı ve hiçbir şekilde bu artışın %10 un altına düşmeyeceği hükme bağlandığından yapılan artış oranının da hukuka uygun bulunduğu, davalının itirazlarında haklı olmadığı anlaşılarak istemin kabulüne, davalının itirazının kaldırılmasına ve tahliyeye karar verilmiş, bu karara karşı davalı vekili tarafından sözleşme ile kararlaştırılan kira artış oranına ve faize ilişkin bilirkişi incelemesi yaptırılmadığından bahisle istinaf yoluna başvurulması üzerine, ......... Adliye Mahkemesince, kira sözleşmesinin 4.3 maddesinde yeni kira dönemi için kira artış oranının ÜFE+TÜFE/2 oranında uygulanacağı, ancak yıllık artış oranının hiç bir şekilde % 10 un altına düşmeyeceğinin kararlaştırıldığı, takip talebinde de kira artış oranının yıllık % 10 olarak hesaplandığı, davalı taraf tacir olup, davanın sebebini oluşturan taşınmazın da davalının ticari faaliyetinde kullanmak üzere kiralandığı, sözleşme ile faiz oranının serbestçe kararlaştırılabileceği, bu nedenle yıllık % 10,5 faiz oranının uygulanmasında da bir usulsüzlük bulunmadığı, taşınmazda yapılan tadilat giderlerinin kira bedelinden mahsup edilmediği iddiası ile ilgili olarak sözleşmede böyle bir düzenleme bulunmadığından, davacı tarafça da kabul edilmediğinden bu hususta mahkemece verilen kararın yerinde olduğu gerekçesiyle davalının istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiş, karar davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dava, kira alacağının tahsili için başlatılan takibe itirazın kaldırılması ve tahliye istemlerine ilişkindir.
Takipte dayanılan ve karara esas alınan 01.07.2008 başlangıç tarihli 1 yıl süreli kira sözleşmesi konusunda taraflar arasında uyuşmazlık bulunmamaktadır. Sözleşme ile yıllık kira bedelinin 150.000,00 TL olduğu ve kira bedelinin her yıl ÜFE+TÜFE/2 oranında artırılacağı, ancak yıllık artış oranının hiçbir şekilde %10’un altına düşmeyeceği kararlaştırılmıştır. Bu şart geçerli olup tarafları bağlar. İİK.nun 63.maddesi uyarınca davalı borçlu itiraz dilekçesinde ileri sürdüğü itiraz sebeplerini değiştirip genişletemez ise de istisna olarak alacaklının dayandığı senet metninden anlaşılan hususlarda itiraz sebeplerini değiştirebileceği ve genişletebileceğinin kabulü gerekir. Davalı borca itirazında aylık kira miktarına açıkça itiraz etmemiş, ancak istinaf dilekçesinde kira artış oranına uyulmadığından bahisle kira miktarına itiraz etmiştir. Ayrıca davacı takip talebi ile yıllık %10,5 oranında temerrüt faizi talep etmiş ve davalı tarafça faize itiraz edilmiştir. Buna göre, davacının ibraz ettiği kira sözleşmesinde artış şartı belli ve muayyen olduğundan, mahkemece sözleşmedeki artış şartı uygulanmak suretiyle talep edilen aylara ait kira bedelinin ve faiz miktarının mahkemece denetlenmesi için bilirkişi tarafından belirlenmesi gerekir. Bu nedenle mahkemece yukarıda izah edilen hususları da içeren denetime elverişli bilirkişi raporu alınarak sonucuna göre karar verilmesi gerekirken, eksik inceleme ile yazılı şekilde karar verilmesi doğru değildir.
SONUÇ: Yukarıda yazılı sebepten dolayı temyiz olunan ......... Adliye Mahkemesi kararının, ortadan kaldırılmasına, İlk Derece Mahkeme kararının BOZULMASINA, dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine, bozma kararının bir örneğinin kararı veren ......... Adliye Mahkemesine gönderilmesine, peşin harcın istek halinde temyiz edene iadesine, 10.10.2018 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.