5. Hukuk Dairesi 2018/3431 E. , 2019/11176 K.

[İctihat]

5. Hukuk Dairesi 2018/3431 E. , 2019/11176 K.


'İçtihat Metni'

MAHKEMESİ : Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi

Taraflar arasındaki başkası adına tapulu taşınmaz üzerinde bulunan ve kamulaştırmasız el atılan muhtesat bedelinin tahsili ile uğranılan zararın tazmini davasından dolayı yapılan yargılama sonunda: Davanın kısmen kabulüne ilişkin verilen ilk derece mahkemesinin kararına karşı davacı vekilinin istinaf başvurusu üzerine ... Bölge Adliye Mahkemesi 1.Hukuk Dairesince istinaf isteminin kabulü ile HMK'nun 353/1-b-2 maddesi uyarınca esas hakkında yeniden karar verilmesine dair verilen yukarıda gün ve sayıları yazılı kararının Yargıtay'ca incelenmesi davacı vekilince verilen dilekçe ile istenilmiş olmakla dosyadaki belgeler okunup uyuşmazlık anlaşıldıktan sonra gereği görüşülüp düşünüldü:

- K A R A R –

Dava, başkası adına tapulu taşınmaz üzerinde bulunan ve kamulaştırmasız el atılan muhtesat bedelinin tahsili ile uğranılan zararın tazmini istemine ilişkindir.
İlk derece mahkemesince davanın kısmen kabulüne ilişkin olarak verilen karara karşı, davacı vekilince yapılan istinaf başvurusunun ... Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesince kabulü ile gerekçeli kararın hüküm fıkrasının 353/1-b-2 maddesi uyarınca düzeltilerek yeniden esas hakkında hüküm kurulmasına dair verilen karar davacı vekilince temyiz edilmiştir.
Dosyada bulunan bilgi ve belgelere göre; davalı idare adına kayıtlı bulunan 430.459,13 m2 yüzölçümlü ... ili, ... ilçesi, ... köyü, 143 ada 32 parsel (eski 623 parsel) sayılı taşınmazın 3.453,50 m2’lik kısmına davacı tarafça dikilen ağaçlara ve diğer muhtesata kamulaştırmasız el atılması sebebiyle dava konusu muhtesat bedelinin ve uğranılan zararın tahsili talebiyle açılan davada, ilk derece mahkemesince arzın maliki olan davalının bu hakkına dayanarak işlem yaptığı, kamu gücünü kullanmadığı gerekçesiyle haksız fiilden kaynaklanan maddi tazminat davası olarak nitelendirilmek suretiyle davanın kısmen kabulüne karar verildiği, davacı vekilinin istinaf başvurusu üzerine ... Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesince söz konusu dava TMK 722 vd. maddeleri uyarınca taşkın yapı, taşkın ağaç dikme nedenine dayalı tapu iptal ve tescil ya da tazminat davası olarak nitelendirilmek suretiyle yapılan inceleme sonucunda davacı vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile gerekçeli kararın hüküm fıkrasının HMK’nun 353/1-b-2 maddesi uyarınca düzeltilerek yeniden esas hakkında hüküm kurulmasına karar verildiği anlaşılmıştır.
6100 sayılı HMK’nun 33. maddesi gereğince; maddi olayları ileri sürmek taraflara, hukuki nitelendirme yapmak ve uygulanacak kanun maddelerini belirlemek hakime aittir.
Her ne kadar ilk derece mahkemesince arzın maliki olan davalının bu hakkına dayanarak işlem yaptığı, kamu gücünü kullanmadığı gerekçesiyle açılan dava haksız fiilden kaynaklanan maddi tazminat davası olarak, ... Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesince ise TMK 722 vd. maddeleri uyarınca taşkın yapı, taşkın ağaç dikme nedenine dayalı tapu iptal ve tescil veya tazminat davası olarak nitelendirilmiş ise de;
4562 sayılı Organize Sanayi Bölgeleri Kanununun 4. maddesi uyarınca davalı idarenin kamulaştırma hak ve yetkisine sahip olması ve 2942 sayılı Kamulaştırma Kanununun 19. maddesine 5177 sayılı Yasa ile eklenen fıkra uyarınca 'Başkası adına tapulu, sahipsiz veya zilyedi tarafından iktisap edilmemiş yerin kamulaştırmasında binaların asgari levazım bedeli, ağaçların ise 11. madde çerçevesinde takdir olunan bedeli zilyedine ödenir.' hükmü karşısında eldeki dava kamulaştırmasız el atma nedenine dayalı tazminat davasıdır.
Bu itibarla; 27.02.2017 tarihli fen bilirkişi rapor ve krokisine göre zemini davalı idareye ait olan taşınmazın 3.453,50 m2'lik kısmının kapama karışık meyve bahçesi olarak kullanıldığı anlaşıldığından, taşınmazın bu bölümünün kapama karışık meyve bahçesi niteliğinde kabulü ile meyve geliri esas alınarak değeri biçildikten ve zemine ekilebilecek münavebe ürünlerinin net gelirine göre belirlenen değer düşüldükten sonra bulunacak muhtesat bedelinin davalı idareden tahsiline karar verilmesi gerektiği gözetilmeden, bu yönteme uyulmadan hesap yapan bilirkişi raporu doğrultusunda ve hukuki nitelendirmede hataya düşülerek yazılı şekilde hüküm kurulması,
Doğru görülmemiştir.
Davacı vekilinin temyiz itirazları yerinde olduğundan hükmün açıklanan nedenlerle HMK'nun 371. maddesi uyarınca BOZULMASINA, davanın niteliği gereği dava dosyasının HMK’nun 373/2.maddesi uyarınca görevli ... Bölge Adliye Mahkemesi 4. Hukuk Dairesine GÖNDERİLMESİNE, peşin alınan temyiz harcının istenildiğinde iadesine ve temyize başvurma harcının Hazineye irad kaydedilmesine, 30/05/2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.