GEMİ SİCİLİNE YA DA BAĞLAMA KÜTÜĞÜ’NE HACİZ KARARININ ŞERHİ YETERLİ OLMAYIP, GEMİNİN FİİLEN HACZEDİLMESİ GEREKMEKTEDİR

[Hepsihukuk]

TTK’nun 1382. maddesinine göre Türk ve yabancı gemilerin haczinde TTK’nun ihtiyati hacze ilişkin 1364 ila 1368 sayılı maddeleri uygulanır. TTK’NUN 1366. MADDESİNE GÖRE BÜTÜN GEMİLER, BAYRAĞI VE HANGİ SİCİLE KAYITLI OLDUKLARI DİKKATE ALINMAKSIZIN, İCRA MÜDÜRÜ TARAFINDAN SEFERDEN MENEDİLEREK MUHAFAZA ALTINA ALINIR, GEMİNİN HACZEDİLEREK SEFERDEN MENEDİLDİĞİ, KAPTANA VEYA MALİKE YA DA MALİK OLMAYAN DONATANA YAHUT BUNLARIN BİR TEMSİLCİSİNE TEBLİĞ EDİLİR, düzenlenen ihtiyati haciz tutanağında gemi adıyla belirtir, ihtiyati haciz kararı ihtiyati haciz kararının uygulanmasını izleyen ilk iş gününde geminin kayıtlı olduğu sicile bildirilir. Haczedilecek geminin seferde olması durumunda ise 1367. madde hükmü uygulanır. Bu açıklamalar dikkate alındığında GEMİLERİN HACZİNDE SADECE GEMİ SİCİLİNE YA DA BAĞLAMA KÜTÜĞÜ’NE HACİZ KARARININ ŞERHİ YETERLİ OLMAYIP, GEMİNİN FİİLEN HACZEDİLMESİ GEREKMEKTEDİR (detaylı bilgi için bkz. Prof. Dr. Kerim Atamer, Deniz Ticareti Hukuku Cilt:IV Deniz İcra Hukuku, İstanbul 2019, s. 236-240).İstihkak davalarında geçerli bir haczin bulunması dava şartı olup, hüküm kesinleşinceye kadar yargılamanın her aşamasında re'sen gözetilmesi gerekir. Somut olayda, dava konusu Bara Cuda adlı GEMİ FİİLEN HACZEDİLMEMİŞ OLUP, SADECE BAĞLAMA KÜTÜĞÜ’NE HACİZ KARARI ŞERH EDİLDİĞİNDEN ORTADA GEÇERLİ BİR HACİZ BULUNMAMAKTADIR.

Öte yandan, İİK’nun 23. maddesinin son fıkrasına göre açıkça öngörülen istisnalar dışında, bayrağına ve bir sicile kayıtlı olup olmadığına bakılmaksızın BÜTÜN GEMİLER HAKKINDA İİK’NUN TAŞINIRLARA İLİŞKİN HÜKÜMLERİ UYGULANIR. Aynı Kanunun 106. maddesinde; "Alacaklı, haczolunan mal taşınır ise hacizden itibaren altı ay, taşınmaz ise hacizden itibaren bir yıl içinde satılmasını isteyebilir" hükmüne yer verilmiştir. YARGITAY 12. Hukuk Dairesi ESAS NO:2022/2986 KARAR NO:2022/6825